Chủ tịch Công ty Asanzo Phạm Văn Tam và em trai bị truy tố vì buôn lậu và trốn thuế

Viện Kiểm sát nhân dân TP.HCM đã ban hành cáo trạng truy tố ông Phạm Văn Tam (chủ tịch hội đồng quản trị Công ty Asanzo) về 2 tội: buôn lậu và trốn thuế.

Bên cạnh đó, Viện Kiểm sát nhân dân TP.HCM cũng truy tố ông Phạm Xuân Tình (tổng giám đốc Công ty Asanzo, em ruột ông Tam) về tội trốn thuế.

Nhập linh kiện, lắp ráp rồi bán thành phẩm không xuất hóa đơn

Theo cáo trạng, Công ty Asanzo đăng ký lần đầu ngày 20/10/2016 tại Sở Kế hoạch và Đầu tư TP.HCM. Giám đốc và là người đại diện theo pháp luật là ông Phạm Văn Tam.

Năm 2017, Công ty Asanzo thay đổi giám đốc, đại diện theo pháp luật thành ông Phạm Xuân Tình (em trai ông Tam), ông Phạm Văn Tam là chủ tịch hội đồng quản trị, là người quản lý, điều hành toàn bộ hoạt động của công ty.

Năm 2019, đoàn thanh tra Cục Thuế TP.HCM (nay là Chi cục Thuế khu vực II) tiến hành thanh tra việc chấp hành pháp luật về thuế từ năm 2016 đến tháng 7-2019 tại Công ty Asanzo.

Kết luận thanh tra thuế xác định Công ty Asanzo mua linh kiện của Công ty Trần Thoàn và ký hợp đồng với Công ty VTB gia công lắp ráp một phần.

Công ty Asanzo lắp ráp ra thành phẩm là mặt hàng điều hòa nhiệt độ (công suất từ 90.000 BTU trở xuống, có dán tem Asanzo và bao bì in nhãn hiệu Asanzo) rồi xuất bán cho Công ty Điện lạnh Asanzo, nhưng không xuất hóa đơn và không khai báo thuế (để ngoài sổ sách kế toán liên quan đến doanh thu bán hàng), sử dụng hóa đơn giá trị gia tăng không hợp pháp (ghi nội dung là mặt hàng "điều hòa nhiệt độ", không đúng với thực tế là "linh kiện điều hòa nhiệt độ") để hạch toán đầu vào, khai thuế là hoạt động thương mại. Công ty Trần Thoàn xuất hóa đơn giá trị gia tăng (hàng thành phẩm) trực tiếp cho Công ty Điện lạnh Asanzo.

Kết luận giám định về thuế kết luận tổng số tiền trốn thuế là hơn 15,7 tỉ đồng.

Công ty Sa Huỳnh và Công ty Asanzo có cùng ông chủ?

Đối với hành vi trốn thuế, cáo trạng xác định Công ty Sa Huỳnh, đăng ký kinh doanh lần đầu vào ngày 11/7/2018, giám đốc, đại diện theo pháp luật là bà Huỳnh Thị Sà Quôl. Năm 2018, công ty thay đổi giám đốc, đại diện theo pháp luật thành ông Trương Ngọc Liêm.

Ngày 5/9/2018, Công ty Sa Huỳnh mở tờ khai nhập khẩu hàng hóa tại cảng ICD Phước Long 3, TP.HCM. Nội dung lô hàng khai báo gồm 970 nắp đậy bằng nhựa của lò nướng thủy tinh, 940 chậu thủy tinh của lò nướng thủy tinh, 118 thiết bị đếm thời gian của lò nướng thủy tinh, 1.060 tay cầm bằng nhựa của lò nướng thủy tinh, 1.120 vỉ nướng (tình trạng hàng hóa: mới 100%. Xuất xứ: Trung Quốc. Trị giá hàng hóa: 212 triệu đồng). Lô hàng được phân luồng vàng, sau đó chuyển kiểm tra thực tế 100%.

Kết quả kiểm tra hải quan, xác định lô hàng là 1.300 bộ lò nướng thủy tinh nguyên chiếc nhãn hiệu Asanzo, đồng bộ tháo rời, tình trạng mới 100%, không thể hiện xuất xứ hàng hóa, là hàng hóa nhập khẩu có điều kiện (trước khi nhập khẩu phải đăng ký kiểm tra chất lượng nhà nước). Do vậy cơ quan hải quan không cho thông quan và yêu cầu đại diện Công ty Sa Huỳnh đến làm việc để xử lý sai phạm.

Kết luận định giá tài sản của hội đồng định giá tài sản trong tố tụng hình sự cấp TP xác định trị giá hàng hóa buôn lậu thu giữ của Công ty Sa Huỳnh vào thời điểm tháng 9/2018 có giá bán buôn là 414,7 triệu đồng (đã bao gồm thuế giá trị gia tăng).

Ngày 3/3/2020, Cơ quan cảnh sát điều tra Công an TP.HCM khởi tố bị can đối với ông Trương Ngọc Liêm về tội buôn lậu.

Yêu cầu bỏ trốn, chu cấp 30 triệu/tháng?

Quá trình điều tra, ông Liêm thừa nhận toàn bộ hành vi phạm tội buôn lậu. Ngoài ra ông Liêm còn khai nhận Công ty Sa Huỳnh là do ông Tam làm chủ, mục đích lập Công ty Sa Huỳnh là để nhập lô hàng lò nướng thủy tinh cho Công ty Asanzo.

Khi bị lực lượng hải quan phát hiện lô hàng có sai phạm, theo yêu cầu của ông Tam, ông Liêm đồng ý đứng tên làm người đại diện pháp luật cho Công ty Sa Huỳnh (thay đổi từ tên Huỳnh Thị Sà Quôl sang tên Trương Ngọc Liêm), và đại diện Công ty Sa Huỳnh làm việc với cơ quan hải quan để thông quan lô hàng sai phạm.

Khi cơ quan công an mời làm việc, sợ bị phát hiện, ông Tam đã chỉ đạo ông Liêm né tránh và chu cấp 30 triệu đồng/tháng cho ông thông qua tài khoản của bà Ngô Thị Hiền (vợ ông Liêm).

Tuy nhiên ông Tam không thừa nhận hành vi buôn lậu, cho rằng thời điểm xảy ra sự việc Công ty Sa Huỳnh nhập khẩu lò nướng thủy tinh hiệu Asanzo không đúng khai báo hải quan, qua báo chí nên ông biết thông tin lô hàng này có liên quan đến Công ty Asanzo.

Ông Tam có liên lạc với ông Liêm (nhân viên cũ của công ty) để hỏi thông tin do sợ ảnh hưởng đến hoạt động của công ty. Ông Tam xác định mình không phải là chủ Công ty Sa Huỳnh, không yêu cầu ông Liêm làm thủ tục thay đổi đăng ký kinh doanh và đứng tên giám đốc Công ty Sa Huỳnh, không yêu cầu ông Liêm liên hệ cơ quan hải quan nhằm mục đích thông quan cho lô hàng sai phạm nói trên.

Đối với việc chuyển tiền cho ông Liêm trong thời gian ông Liêm bỏ trốn, ông Phạm Văn Tam khai đầu năm 2018, Ngô Thị Hiền (vợ Liêm) xin vào làm việc tại xưởng sản xuất Công ty Asanzo ở quận Bình Tân cũ, làm nhân viên bán thời gian, không có hợp đồng lao động và làm được khoảng 2 tháng thì nghỉ ra ngoài mở tiệm cắt tóc.

Do bà Hiền là nhân viên cũ, gặp khó khăn nên ông Tam hỗ trợ tiền hằng tháng cho bà Hiền, việc hỗ trợ này không liên quan đến ông Trương Ngọc Liêm và Công ty Sa Huỳnh.

Tuy nhiên qua tài liệu thu thập được, cơ quan chức năng cho rằng có đủ cơ sở để truy tố ông Tam về tội buôn lậu.