Chế độ, chính sách cho Tổng công trình sư, Kiến trúc sư trưởng về khoa học, công nghệ

Chính phủ vừa ban hành Nghị định số 231/2025/NĐ-CP quy định về tuyển chọn, sử dụng Tổng công trình sư, Kiến trúc sư trưởng về khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia. Nghị định này có hiệu lực thi hành kể từ ngày 26/8/2025.

Theo Nghị định, Tổng công trình sư bao gồm Tổng công trình sư Hệ thống là người chủ trì triển khai các hệ thống chiến lược trọng yếu, hệ thống dự án đặc biệt quan trọng về đột phá quốc gia về khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số

Tổng công trình sư Dự án là người chủ trì thực hiện nhiệm vụ khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo đặc biệt và chương trình khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo quốc gia đặc biệt do Thủ tướng Chính phủ phê duyệt và các chương trình, nhiệm vụ khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo khác có quy mô lớn, ý nghĩa đặc biệt, có tính liên ngành, quan trọng đối với phát triển kinh tế-xã hội theo quy định của Chính phủ.

Trong khi đó, Kiến trúc sư trưởng bao gồm: Kiến trúc sư trưởng cấp bộ là người chủ trì tham mưu xây dựng khung kiến trúc triển khai nhiệm vụ của hệ thống chiến lược trọng yếu về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia của cơ quan cấp bộ.

Kiến trúc sư trưởng cấp tỉnh chủ trì tham mưu xây dựng khung kiến trúc triển khai nhiệm vụ của hệ thống chiến lược trọng yếu về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia của địa phương và Kiến trúc sư trưởng Dự án là người chủ trì thực hiện dự án có hợp phần khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo.

Tổng công trình sư, Kiến trúc sư trưởng phải có uy tín, kinh nghiệm, năng lực vượt trội, tiêu biểu trong lĩnh vực chuyên môn với nhiệm vụ được giao, đã có các công trình, sáng chế, sản phẩm có giá trị thực tiễn phù hợp với lĩnh vực nhiệm vụ được giao.

Nghị định số 231/2025/NĐ-CP quy định tiêu chí chung tuyển chọn Tổng công trình sư, Kiến trúc sư trưởng gồm: có trình độ chuyên ngành đào tạo phù hợp với nhiệm vụ ứng tuyển; ưu tiên người có bằng cấp, chứng chỉ về quản lý chương trình công nghệ lõi, công nghệ tiên tiến, người đã được tặng giải thưởng quốc gia và quốc tế về lĩnh vực khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số; có mong muốn cống hiến phát triển kinh tế-xã hội cho Việt Nam, có lý lịch rõ ràng, có đạo đức tốt; đủ sức khỏe để làm việc; tâm huyết với công việc.

Bên cạnh đó, có uy tín, kinh nghiệm, năng lực vượt trội, tiêu biểu trong lĩnh vực chuyên môn phù hợp với nhiệm vụ được giao, đã có các công trình, sáng chế, sản phẩm có giá trị thực tiễn phù hợp với lĩnh vực nhiệm vụ được giao. Có khả năng giải quyết vấn đề kỹ thuật phức tạp, liên ngành; xử lý khủng hoảng công nghệ; đề xuất giải pháp sáng tạo đột phá giúp tăng tốc triển khai dự án trong thời gian giới hạn.

Ngoài các tiêu chí chung nêu trên, Nghị định quy định các tiêu chí tuyển chọn cụ thể đối với: Tổng công trình sư Hệ thống, Tổng công trình sư Dự án, Kiến trúc sư trưởng cấp bộ, Kiến trúc sư trưởng cấp tỉnh, Kiến trúc sư trưởng Dự án.

Không chỉ có các tiêu chí chung nêu trên, Tổng công trình sư Hệ thống phải đáp ứng các tiêu chí như: có ít nhất 10 năm kinh nghiệm làm việc liên tục trong lĩnh vực khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số tính đến thời điểm tuyển chọn; có khả năng thiết kế, tổ chức và điều phối tổng thể chương trình, dự án với quy mô lớn, nhiều hợp phần, đa ngành, đa cấp, có tính đổi mới sáng tạo và rủi ro cao; có năng lực liên kết, xây dựng mạng lưới chuyên gia, nhà khoa học trong nước và quốc tế.

Đồng thời, là người đã chủ trì tối thiểu 2 đề án, chương trình khoa học, công nghệ quy mô liên ngành, thuộc lĩnh vực hệ thống chiến lược có chỉ số ảnh hưởng cao hoặc tối thiểu 2 sản phẩm, nhiệm vụ khoa học công nghệ liên ngành, thuộc lĩnh vực hệ thống chiến lược đã được ứng dụng, chuyển giao, thương mại hóa hoặc triển khai áp dụng thành công trong thực tế.

Tiêu chí nữa là người đã trực tiếp quản lý hoặc điều phối đề án, chương trình, dự án có quy mô lớn, liên ngành, lĩnh vực về khoa học, công nghệ, thông tin, tài chính, pháp lý, nhân lực hoặc liên vùng; các chương trình, dự án trong lĩnh vực hạ tầng, công nghệ lõi, chuyển đổi số cấp quốc gia, đã được ứng dụng thành công trong thực tế; đã tham gia xây dựng hoặc triển khai chiến lược chuyển đổi số, chiến lược công nghệ, bản đồ công nghệ quốc gia hoặc ngành.

Điểm đáng chú ý là chế độ, chính sách đối với Tổng công trình sư, Kiến trúc sư trưởng. Đối với Tổng công trình sư Hệ thống, mức lương và thu nhập được thỏa thuận trên cơ sở mức hiện hưởng và nhiệm vụ đảm nhận, phù hợp với mặt bằng tiền lương theo ngành, nghề, lĩnh vực công việc tương ứng trên thị trường.

Về thưởng, mức tối đa là 5 tháng lương nếu hoàn thành tốt nhiệm vụ, và 3 tháng lương nếu hoàn thành nhiệm vụ. Người được chọn còn được hỗ trợ ban đầu một tháng lương để ổn định chỗ ở, di chuyển, mua sắm thiết yếu.

Ngoài ra, họ được hưởng chính sách nhà ở công vụ hoặc hỗ trợ thuê nhà, phương tiện đi lại, điều kiện làm việc theo tiêu chuẩn chuyên gia cao cấp. Người giữ chức danh có thể bố trí tối đa 10 nhân sự giúp việc, được phép đề xuất lập dự toán và cấp kinh phí để chủ động thực hiện nhiệm vụ được giao; được cấp kinh phí để khảo sát, nghiên cứu khoa học trong nước và nước ngoài, tham gia hoạt động hợp tác quốc tế về khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo

Tổng công trình sư và Kiến trúc sư trưởng cùng gia đình được hưởng chế độ chăm sóc sức khỏe, nghỉ dưỡng, nghỉ phép trong năm. Với trường hợp là người nước ngoài, họ được miễn thị thực khi làm việc tại Việt Nam.

Nghị định 231 được kỳ vọng là bước đi đột phá để thu hút, trọng dụng đội ngũ nhân tài khoa học-công nghệ, trong bối cảnh Việt Nam đang thúc đẩy chiến lược đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia.

Bộ Khoa học và Công nghệ có trách nhiệm trình cấp có thẩm quyền ban hành danh mục nhiệm vụ, chương trình, dự án khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số được sử dụng Tổng công trình sư, Kiến trúc sư trưởng; ban hành hướng dẫn về tiêu chí và quy trình xác định hợp phần khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số trong các nhiệm vụ, chương trình, dự án đầu tư công về kinh tế-xã hội.

Các quy định tại Nghị định này áp dụng đối với Tổng công trình sư theo quy định tại Điều 53 của Luật Khoa học, Công nghệ và Đổi mới sáng tạo năm 2025 được thực hiện từ ngày 1/10/2025.