Cảnh giác với thủ đoạn mới của tội phạm kinh tế

Theo tin từ PX15, Công an tỉnh Quảng Ninh, các lực lượng an ninh kinh tế, an ninh điều tra đang phối hợp để xử lý đối tượng trong vụ việc lập văn phòng giao dịch giả của Ngân hàng Citibank, từ đó tiến hành lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Được biết, đây là lần đầu tiên tại Quảng Ninh xuất hiện loại tội phạm mới này. Và, hẳn nhiên, ai cũng hiểu rằng, nếu không được phát hiện kịp thời thì hậu quả nghiêm trọng như thế nào.

Nội dung vụ việc cụ thể như sau: Vào đầu tháng 10-2016, Phòng An ninh kinh tế Công an tỉnh phát hiện tại địa chỉ tổ 66B, khu 8, phường Cao Thắng, TP Hạ Long xuất hiện Văn phòng Ngân hàng Citibank với nhiều dấu hiệu bất thường. Qua xác minh với hệ thống Citibank ở TP Hà Nội, TP Hồ Chí Minh và Ngân hàng Nhà nước Chi nhánh Quảng Ninh đã cho thấy, Ngân hàng Citibank không mở chi nhánh hay phòng giao dịch nào tại Quảng Ninh.

Trên cơ sở đó, lực lượng an ninh kinh tế cùng Công an TP Hạ Long và phối hợp với Ngân hàng Nhà nước Chi nhánh Quảng Ninh tiến hành kiểm tra văn phòng Citibank ở địa chỉ nói trên. Tại thời điểm kiểm tra (ngày 12-10), ở văn phòng này đang hoạt động như một ngân hàng với 4 người, trong đó có 2 bảo vệ, 1 nhân viên lễ tân cùng những thiết bị, tài liệu như biểu lãi suất huy động VNĐ, biểu lãi suất USD, mẫu phôi sổ tiết kiệm, két sắt... Qua đấu tranh đã làm rõ được người cầm đầu và tổ chức hoạt động của văn phòng Citibank giả tại TP Hạ Long là Nguyễn Mạnh Hà, sinh năm 1983, trú ở tổ 9, khu 1, phường Cao Xanh, TP Hạ Long. Đối tượng này khai nhận, do điều kiện hoàn cảnh gia đình khó khăn, trong khi bản thân cần vốn kinh doanh nên đã nảy sinh ý định lập ngân hàng Citibank giả mạo để lừa đảo người gửi tiền. Hà cũng cho biết, lý do chọn Citibank vì nhận thấy tại Quảng Ninh chưa có ngân hàng này. Để mở văn phòng, Nguyễn Mạnh Hà đã đi thuê địa điểm là một nhà dân, tự lên mạng tìm kiếm hình ảnh ngân hàng, các biểu lãi suất, mẫu phôi sổ tiết kiệm sau đó đi in ấn; trong đó có cả việc khắc dấu giả... Không chỉ vậy, vào ngày khai trương, Nguyễn Mạnh Hà còn tự đặt một số lẵng hoa, ghi tên một số đơn vị như Ngân hàng Nhà nước Chi nhánh Quảng Ninh, UBND TP Hạ Long... để tạo dựng niềm tin với mọi người. Được biết, cơ quan An ninh điều tra, Công an tỉnh đã ra quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can; ra lệnh tạm giam đối với Nguyễn Mạnh Hà về tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản” theo Điều 139, Bộ luật Hình sự.

Điều đáng nói, trong vụ việc này có những chi tiết đặt ra cho chúng ta câu hỏi về ý thức cảnh giác của mỗi người, cũng như đôi điều trăn trở xung quanh công tác quản lý nhà nước về lĩnh vực này. Đơn cử như chủ nhà cho Nguyễn Mạnh Hà thuê để mở văn phòng ngân hàng giả dường như không có sự nghi ngờ, mặc dù có những dấu hiệu không bình thường như nhân sự quá ít (chỉ 2 người)...; thậm chí, vị chủ nhà này còn được thuê luôn làm bảo vệ. Không chỉ vậy, những người dân sinh sống ở khu vực liền kề, lân cận phải chăng cũng chưa từng một lần đặt câu hỏi về sự xuất hiện của văn phòng giả này khi đối sánh với các phòng giao dịch ngân hàng khác?. Nguy hiểm hơn nữa khi chỉ trong vòng chưa đầy 2 tuần hoạt động (từ  ngày 1 đến 12-10-2016), tại văn phòng giao dịch giả này đã lừa huy động tiền gửi của 4 người với tổng số tiền là 156 triệu đồng. Điều này càng cho thấy, có những hạn chế nhất định trong hiểu biết, cũng như nhận thức của người dân về hoạt động của ngân hàng. Cùng với những nghi ngại nêu trên, không thể không nói tới vai trò của Ngân hàng Nhà nước Chi nhánh Quảng Ninh trong việc kiểm tra, kiểm soát để phát hiện kịp thời. Xin đặt tình huống, trong vụ việc này, nếu cơ quan công an không nhanh chóng làm rõ thì hẳn là hậu quả không dừng lại ở con số nói trên. Cũng từ bài học này, chúng ta một lần nữa nhìn lại án siêu lừa của Bùi Thị Thu Hằng khi giả mạo là đại lý của bảo hiểm Prudential.

Có thể dễ dàng nhận thấy, tội phạm kinh tế ngày càng trở nên tinh vi hơn và xâm nhập vào mọi lĩnh vực, trong đó thủ đoạn nguy hiểm nhất là đánh vào lòng tin không có cơ sở của người dân. Do vậy, trong khi các cơ quan chức năng đang nỗ lực để ngăn chặn, phát hiện, làm sáng tỏ thì mỗi chúng ta hãy tự nâng cao ý thức cảnh giác và cần thiết phải có sự trang bị hiểu biết nhất định để tránh “tiền mất tật mang”.

Ngọc Lê