Cách kẻ xấu thu thập thông tin qua trào lưu tìm lại ký ức với Google Maps

Chuyên gia bảo mật dữ liệu cảnh báo rằng người thực hiện trào lưu tìm lại ký ức với Google Maps rất có thể để lộ thông tin cá nhân mà không hề hay biết.

Thời gian vừa qua, trào lưu tìm lại ký ức xưa qua hình ảnh Street View trên Google Maps bất ngờ trở thành cơn sốt trên nhiều nền tảng mạng xã hội.

Lướt qua các nền tảng Facebook, TikTok, nhiều tài khoản chia sẻ thông tin công khai về địa điểm sinh sống, quãng thời gian và thói quen sinh hoạt của gia đình...

Chị Phan Huyền Trang (trú tại tỉnh Phú Thọ) là người từng chia sẻ lên mạng xã hội hình ảnh về nơi mình sinh sống nhiều năm về trước.

Chị Trang cho biết đây là trải nghiệm khá thú vị, khi được nhìn khu vực mình sống ngày trước với con đường quốc lộ khi chưa được mở rộng, ngôi nhà mình sinh sống với những khung cảnh giờ đây đã thay đổi, "mang lại cho tôi nhiều cảm xúc".

Trên thực tế, chế độ xem đường phố (Google Street View) là một tính năng của Google Maps đã triển khai từ năm 2007.

Tính năng này cho phép người dùng xem các địa điểm trên thế giới dưới dạng hình ảnh 360 độ, mô phỏng như đang trực tiếp đứng trên đường phố.

Nhờ nó, người dùng cũng có thể khám phá các địa danh, đường phố và các địa điểm khác một cách trực quan và chi tiết.

Tuy mang lại nhiều điều thú vị và thu hút được lượng người quan tâm đông đảo, nhưng nếu người dùng thiếu đi cảnh giác, trào lưu này sẽ vô tình khiến người dùng lộ lọt thông tin cá nhân mà không hề hay biết.

Chuyên gia bảo mật Vũ Ngọc Sơn - trưởng ban công nghệ và hợp tác quốc tế (Hiệp hội An ninh mạng quốc gia) - phân tích: về nguyên tắc, Google sẽ làm mờ các bức ảnh có thông tin định danh rõ ràng để bảo vệ quyền riêng tư.

Đây cũng là yêu cầu bắt buộc nhằm tránh các rắc rối pháp lý tại những quốc gia nơi Google cung cấp dịch vụ hình ảnh đường phố 360 độ.

Các bức ảnh được Google thu thập từ nhiều năm, thông qua các xe có gắn máy ảnh chuyên dụng tự đi thu thập hoặc do các cộng tác viên thực hiện.

Việc thu thập hình ảnh này hoàn toàn do Google hoặc cộng tác viên chủ động thực hiện, vì vậy sẽ không thể có sự đồng ý của tất cả những người trực tiếp bị “tham gia” vào bức ảnh một cách vô tình.

Chính sự vô tình này sẽ có những hình ảnh nhạy cảm, mang tính riêng tư lộ lọt vào các khung hình, mặc dù các thuật toán đã cố gắng che đi khuôn mặt hay biển số nhưng với những hình dáng rồi không gian xuất hiện, nếu là người quen vẫn có thể nhận ra.

Chưa kể các tình huống thuật toán không nhận diện được đầy đủ để phát hiện khuôn mặt nhằm che đi thì cũng có thể vẫn còn các khuôn mặt không bị che mờ.

Chuyên gia bảo mật cũng nêu ra trường hợp lộ lọt khác, khi đó người dùng nếu chủ động đưa các hình ảnh của mình (đã bị che mờ khuôn mặt, biển số) đăng lên mạng xã hội, bức ảnh vô tình sẽ tạo ra mối liên kết giữa các thông tin không được định danh (che mờ) với thông tin được định danh là chủ tài khoản khoe các thông tin này.

Từ đó các đối tượng lừa đảo có thể nghiên cứu, tìm ra các thông tin liên quan đến chủ tài khoản, đặc điểm khu vực sinh sống hay sinh hoạt. Các thông tin này có thể được dùng trong các kịch bản mạo danh, tống tiền, thậm chí là lừa đảo.

"Người dùng cần hết sức cảnh giác với những trào lưu mới, đặt biệt với trào lưu trên không gian mạng. Những thông tin bạn đưa lên sẽ luôn được các cỗ máy tìm kiếm ghi nhận, phân tích và thu thập các thông tin cá nhân. Cần phải chủ động để tự phòng tránh các nguy cơ lộ lọt thông tin như vậy", ông Vũ Ngọc Sơn đưa ra lời khuyên.

Trong trường hợp phát hiện các bức ảnh có thông tin riêng tư của mình, người dùng có thể báo cáo sự cố của Google, khoanh vùng khu vực cần làm mờ và giải thích lý do, gửi yêu cầu đến Google để được ẩn các hình ảnh này.