Bức tranh mới ở các xã vùng cao

Nghị quyết số 06-NQ/TU ngày 17/5/2021 của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh Quảng Ninh là một chủ trương quan trọng nhằm phát triển bền vững kinh tế - xã hội, gắn với bảo đảm vững chắc quốc phòng, an ninh ở các xã, thôn, bản vùng đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS), miền núi, biên giới, hải đảo (gọi tắt Nghị quyết 06). Qua gần 4 năm triển khai, nghị quyết đã mang lại nhiều kết quả tích cực, đặc biệt trong việc giải quyết các vấn đề nhà ở, nước sạch và đất sản xuất cho người dân.

Nghị quyết 06 xác định mục tiêu đến năm 2025, thu nhập bình quân đầu người vùng đồng bào DTTS, miền núi, biên giới, hải đảo của tỉnh tăng tối thiểu 2 lần so với năm 2020. Tỷ lệ hộ nghèo giảm trung bình 3%/năm; không còn nhà tạm, nhà dột nát; cơ bản giải quyết dứt điểm nhu cầu cấp thiết về nhà ở, đất ở, đất sản xuất, nước sinh hoạt… Mục tiêu đến năm 2030, thu nhập bình quân đầu người vùng đồng bào DTTS, miền núi, biên giới, hải đảo của tỉnh tối thiểu bằng 1/2 thu nhập bình quân chung của tỉnh; duy trì giảm tỷ lệ hộ nghèo trung bình 1,5%/năm. Các xã, thôn, bản vùng đồng bào DTTS, miền núi, biên giới, hải đảo của tỉnh có hệ thống kết cấu KT-XH đồng bộ, hiện đại, liên thông, tổng thể, kết nối thuận lợi với các vùng phát triển của tỉnh.

Từng bước ổn định, nâng cao chất lượng cuộc sống

Một trong những nội dung trọng tâm của Nghị quyết 06 là giải quyết nhu cầu nhà ở cho đồng bào DTTS và người dân vùng khó khăn. Thực tế cho thấy, trước khi nghị quyết được ban hành, nhiều hộ dân tại các huyện miền núi như Bình Liêu, Ba Chẽ, Tiên Yên vẫn sống trong những căn nhà tạm bợ, thiếu kiên cố, không đảm bảo an toàn trước thiên tai.

Nhờ các chính sách hỗ trợ từ chương trình xây dựng nhà ở cho hộ nghèo, cận nghèo, đến nay, hàng nghìn hộ dân đã có nhà mới khang trang, kiên cố. Ngoài nguồn kinh phí từ tỉnh theo tinh thần Nghị quyết 06, nhiều địa phương đã huy động nguồn lực xã hội hóa để gia tăng mức hỗ trợ, bảo đảm mỗi hộ dân có nhà ở kiên cố, phù hợp với điều kiện sinh sống.

Chỉ đến năm 2023, năm thứ 3 thực hiện nghị quyết, Quảng Ninh đã hoàn thành việc xóa nhà tạm, nhà ở dột nát mới phát sinh trên địa bàn tỉnh với số lượng nhà được hỗ trợ là 441 nhà, trong đó xây mới 260 nhà và sửa chữa là 181 nhà. Mức hỗ trợ là 80 triệu đồng/hộ xây mới, 40 triệu đồng/hộ sửa chữa.

Bà Lý Thị Mão, xã Vô Ngại, huyện Bình Liêu, chia sẻ: "Trước đây, gia đình tôi phải sống trong căn nhà tranh tre, mỗi mùa mưa bão đều thấp thỏm lo sợ. Nhờ chính sách hỗ trợ của tỉnh, gia đình tôi đã có ngôi nhà xây vững chãi, yên tâm lao động sản xuất".

Ngoài hỗ trợ về tài chính, tỉnh Quảng Ninh còn tổ chức nhiều chương trình vận động xây dựng nhà tình thương, nhà đại đoàn kết từ nguồn lực xã hội hóa. Nhờ đó, không chỉ những hộ nghèo mà cả các đối tượng chính sách, người già neo đơn, người khuyết tật cũng được hỗ trợ về nhà ở. Những chính sách này giúp người dân an cư lạc nghiệp, tạo tiền đề cho phát triển kinh tế - xã hội bền vững.

Chị Chíu Thị Hoa, thôn Đồng Và, xã Yên Than (huyện Tiên Yên) chia sẻ: Gia đình tôi đã được vay 100 triệu đồng nguồn vốn tín dụng ưu đãi theo Nghị quyết 06 để phát triển vườn ươm cây giống, cung cấp cây giống các loại bao gồm quế, tùng, giổi... cho các hộ trồng rừng gỗ lớn trong và ngoài huyện. Từ đó gia đình chị đã xây được nhà cửa khang trang, cuộc sống đủ đầy.

Cùng với nhà ở, vấn đề nước sạch cũng là mối quan tâm hàng đầu của người dân vùng cao, biên giới. Trước khi Nghị quyết 06 được triển khai, nhiều thôn, bản vùng sâu, vùng xa vẫn chưa có hệ thống nước sạch ổn định, người dân phải sử dụng nước từ suối, giếng đào, đối mặt với nguy cơ ô nhiễm và dịch bệnh.

Nhằm khắc phục tình trạng này, tỉnh Quảng Ninh đã đầu tư hàng trăm tỷ đồng để xây dựng các công trình cấp nước tập trung, lắp đặt bể chứa nước và hỗ trợ dụng cụ trữ nước sinh hoạt cho hộ dân. Đến nay, tỷ lệ hộ dân vùng DTTS, miền núi được sử dụng nước hợp vệ sinh đã tăng lên hơn 95%, nhiều khu vực trước đây khan hiếm nước nay đã có nguồn nước ổn định.

Như tại huyện miền núi Đầm Hà, thực hiện Nghị quyết 06, huyện đã quan tâm đầu tư, nâng cao hiệu quả sử dụng các công trình cấp nước sinh hoạt nông thôn, đô thị. Bên cạnh đó, nhờ công tác tuyên truyền, vận động của chính quyền và các đoàn thể, các đơn vị cung cấp và quản lý nước sạch, tỷ lệ hộ dân đăng ký mua nước sạch tăng từng năm, đến nay có 9.173 hộ sử dụng nước sạch.

Ông Đinh Hồng Thắng (thôn Húc Tiến, xã Tân Lập) vui mừng chia sẻ: "Gia đình tôi và nhiều hộ trong xã giờ đã có nước sạch để dùng, không còn phải đi hàng cây số gùi nước như trước đây. Nhờ vậy, sức khỏe của bà con cũng được cải thiện đáng kể".

Ngoài hệ thống cấp nước tập trung, tỉnh còn triển khai chương trình hỗ trợ bồn chứa nước, giếng khoan và hệ thống lọc nước cho các hộ gia đình. Các dự án này không chỉ giúp bà con có nước sạch sử dụng hàng ngày mà còn hỗ trợ phát triển sản xuất, đặc biệt là trồng trọt và chăn nuôi.

Đất sản xuất - Động lực phát triển kinh tế

Bên cạnh nhà ở và nước sạch, đất sản xuất là yếu tố then chốt giúp người dân phát triển sinh kế bền vững. Nghị quyết 06 đã xác định rõ mục tiêu rà soát, bố trí quỹ đất phù hợp, đồng thời hỗ trợ người dân tiếp cận các nguồn lực để khai thác hiệu quả diện tích đất canh tác. Cùng với đó, chính quyền các địa phương vùng DTTS địa phương đã triển khai nhiều mô hình hỗ trợ giống cây trồng, vật nuôi, hướng dẫn kỹ thuật sản xuất nông nghiệp theo hướng bền vững.

Tại huyện Ba Chẽ, mô hình trồng cây thanh long ruột đỏ đã giúp nhiều hộ dân có thu nhập ổn định. Chị Ngô Thị Thuận, khu phố 1, thị trấn Ba Chẽ (huyện Ba Chẽ) chia sẻ: "Nhờ được hỗ trợ đất và giống cây thanh long ruột đỏ, gia đình tôi đã có nguồn thu nhập ổn định, đời sống ngày càng tốt hơn".

Cùng với việc giao đất, tỉnh cũng chú trọng đào tạo, hướng dẫn kỹ thuật canh tác phù hợp với thổ nhưỡng từng khu vực, giúp người dân nâng cao hiệu quả sử dụng đất, tránh tình trạng bỏ hoang hoặc sử dụng kém hiệu quả.

Ông Lý Tài Thông (nguời có uy tín tiêu biểu xã Tân Dân, TP Hạ Long) cho biết: “Những nguồn lực đầu tư, hỗ trợ đúng cách của tỉnh trong những năm gần đây, nhất là Nghị quyết 06 đã khẳng định tinh thần đoàn kết, trách nhiệm, tình cảm trước những nỗi niềm khó khăn của người dân vùng đồng bào DTTS, vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo. Các chủ trương đi vào cuộc sống đã đáp ứng mong mỏi, kỳ vọng của người dân, tiếp tục tạo động lực để bà con đồng bào DTTS vươn lên phát triển sản xuất, khai thác lợi thế và làm giàu trên mảnh đất quê hương...

Tiếp tục triển khai hiệu quả Nghị quyết 06

Ngày 17/5/2021, Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh ban hành Nghị quyết số 06-NQ/TU “về phát triển bền vững kinh tế - xã hội gắn với bảo đảm vững chắc quốc phòng, an ninh ở các xã, thôn, bản vùng đồng bào DTTS, miền núi, biên giới, hải đảo giai đoạn 2021-2025, định hướng đến năm 2030”. Đây là nghị quyết đầu tiên và chiến lược, thể hiện sự quyết tâm của cả hệ thống chính trị tỉnh trong việc xây dựng, phát triển vùng đồng bào DTTS, miền núi, biên giới, hải đảo một cách bền vững trên mọi lĩnh vực, nâng cao chất lượng cuộc sống và mang lại hạnh phúc cho người dân; từng bước hiện thực hóa khâu đột phá về phát triển văn hóa giàu bản sắc Quảng Ninh gắn với thu hẹp nhanh khoảng cách giàu nghèo và chênh lệch vùng miền trong tỉnh mà Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XV đã quyết nghị. Đồng thời, cụ thể hóa 3 Chương trình MTQG giai đoạn 2021-2025.

Những kết quả đạt được từ việc thực hiện Nghị quyết 06 cho thấy rõ hiệu quả của chính sách trong việc cải thiện đời sống người dân vùng DTTS, miền núi, biên giới, hải đảo. Tuy nhiên, để đạt mục tiêu phát triển bền vững, tỉnh Quảng Ninh tiếp tục đặt ra nhiều nhiệm vụ quan trọng trong thời gian tới.

Trước hết, cần đẩy nhanh tiến độ các dự án cấp nước sạch, mở rộng phạm vi cung cấp nước đến các khu vực còn khó khăn. Đối với đất sản xuất, cần tiếp tục rà soát, bố trí quỹ đất hợp lý, đồng thời đẩy mạnh ứng dụng khoa học - kỹ thuật vào sản xuất nông nghiệp để nâng cao hiệu quả canh tác.

Với sự quyết tâm của chính quyền và sự đồng lòng của nhân dân có thể tin tưởng rằng Nghị quyết 06 sẽ tiếp tục phát huy hiệu quả, góp phần nâng cao đời sống của đồng bào DTTS, miền núi, biên giới, hải đảo, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội bền vững cho tỉnh Quảng Ninh. Những kết quả đạt được trong những năm qua là minh chứng rõ ràng cho sự đúng đắn của chính sách này, tạo nền tảng vững chắc cho sự phát triển lâu dài của các khu vực khó khăn trong tỉnh.