"Bảo tồn, phát huy các giá trị truyền thống của lễ hội"

Là địa phương có số lượng di tích lịch sử lớn nhất tỉnh, TX Quảng Yên hằng năm thu hút lượng lớn du khách và nhân dân tham dự các hoạt động lễ hội sau Tết Nguyên đán. Phóng viên Trung tâm Truyền thông tỉnh đã phỏng vấn ông Dương Văn Hào, Phó Chủ tịch UBND TX Quảng Yên (ảnh) về việc đảm bảo tổ chức các hoạt động lễ hội an toàn, lành mạnh, tiết kiệm, thực hiện nếp sống văn minh phù hợp với truyền thống văn hóa, phong tục tập quán của địa phương. 

- TX Quảng Yên được coi là vùng đất của những lễ hội với nhiều di tích lịch sử, văn hoá được xếp hạng, thưa ông? + Quảng Yên là địa phương giàu truyền thống lịch sử, văn hóa, hiện lưu giữ 219 di tích lịch sử - văn hóa. Trong đó, Khu di tích lịch sử chiến thắng Bạch Đằng gồm 11 điểm di tích (Đền Trần Hưng Đạo, Miếu Vua Bà, Bến đò Cổ, đình Yên Giang, Bãi cọc Yên Giang, Bãi cọc Đồng Vạn Muối, Bãi cọc Đồng Má Ngựa, Đền Trung Cốc, Đình Trung Bản (thuộc TX Quảng Yên) và 2 điểm di tích đình Đền Công, Miếu Cổ Linh - Cây Giêng (thuộc TP Uông Bí) được xếp hạng là Di tích quốc gia đặc biệt; 34 di tích được xếp hạng cấp quốc gia; 15 di tích xếp hạng cấp tỉnh; 3 lễ hội được công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia là Lễ hội Tiên Công, Lễ hội Bạch Đằng và Lễ hội Xuống đồng.

Ngoài ra còn các lễ hội với quy mô cấp vùng như: Lễ hội Cầu Ngư; các Lễ hội Đại kỳ phúc ở 14 đình làng; các Hội chùa Làng (ở 20 chùa); Lễ ra cỗ Họ của 23 từ đường dòng họ Tiên Công (đã xếp hạng di tích cấp quốc gia) cùng với 70 hội ở các di tích, đền, miếu, nghè, từ đường dòng họ... mang đặc trưng văn hóa đồng bằng Bắc Bộ. Đây là những tài nguyên di sản văn hóa, nguồn nội lực quan trọng để phát triển du lịch.

- Để đảm bảo công tác tổ chức lễ hội Xuân Ất Tỵ 2025 được văn minh, lành mạnh, an toàn, thị xã đã chỉ đạo như thế nào?

+ Trước hết, chúng tôi chỉ đạo các cơ quan, đơn vị, địa phương quán triệt, triển khai nghiêm túc Nghị định số 110/2018/NĐ-CP của Chính phủ quy định về quản lý và tổ chức lễ hội; quán triệt, chỉ đạo và xác định rõ vai trò trách nhiệm của cấp ủy, chính quyền các cấp trong công tác quản lý, định hướng tổ chức lễ hội đảm bảo theo quy định, phát huy vai trò của nhân dân là chủ thể tham gia cả về vật chất, kinh phí, con người theo hướng xã hội hóa.

Các địa phương có lễ hội phải xây dựng kế hoạch, thành lập ban tổ chức, phân công nhiệm vụ cho các thành viên. Trong đó chú trọng đến các khâu chuẩn bị trước, trong và sau lễ hội, chuẩn bị tốt nhất các điều kiện để tổ chức lễ hội: Xây dựng các phương án đảm bảo ANTT, PCCC, phân luồng, điều tiết giao thông, phương án trông giữ xe; kiểm tra công tác đảm bảo vệ sinh ATTP, vệ sinh môi trường, phòng chống dịch; đảm bảo môi trường dịch vụ văn hóa, dịch vụ du lịch ở di tích và khu vực tổ chức lễ hội; công tác trang trí khánh tiết, tuyên truyền, giới thiệu quảng bá về lễ hội trên các phương tiện truyền thông; công tác lễ tân, hậu cần phục vụ nhân dân, du khách về dự lễ hội; duy trì thường trực số điện thoại đường dây nóng để kịp thời xử lý các tình huống phát sinh đột xuất...

Bên cạnh đó thị xã phối hợp tốt với Sở VH&TT chủ động báo cáo và xin ý kiến các nội dung chương trình, kịch bản tổ chức lễ hội, phối hợp trong công tác kiểm tra, chấn chỉnh các hành vi vi phạm để công tác tổ chức lễ hội được chu đáo, an toàn, đúng quy định.

- Thị xã cần làm gì để tiếp tục duy trì, bảo tồn các lễ hội truyền thống, qua đó góp phần phát huy các giá trị di sản văn hoá?

+ Chúng tôi luôn xác định quản lý và tổ chức tốt các lễ hội để phát triển du lịch, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội nhằm xây dựng và phát triển văn hóa, con người Quảng Yên đáp ứng yêu cầu phát triển nhanh, bền vững là trách nhiệm của cả hệ thống chính trị, cần sự tham gia chung tay, góp sức của các tổ chức, cộng đồng doanh nghiệp, đặc biệt là đề cao vai trò của nhân dân. Trong đó, người dân vừa là chủ thể, vừa là đối tượng thụ hưởng, vừa đóng vai trò quan trọng trong việc giữ gìn và phát huy các giá trị di sản văn hóa và nét đẹp của lễ hội.

Đồng thời tăng cường công tác tuyên truyền, quảng bá, giới thiệu những giá trị, nét đẹp văn hóa của lễ hội tới nhân dân, du khách để giáo dục truyền thống, giữ gìn bản sắc văn hóa. Thông qua tổ chức lễ hội để xây dựng và quảng bá tốt hình ảnh, vùng đất, con người Quảng Yên, đưa các lễ hội trở thành sản phẩm du lịch đặc sắc, riêng có, tạo sức lan tỏa trong cộng đồng, nhân dân, du khách, góp phần đảm bảo an sinh xã hội, xây dựng đời sống văn hóa cơ sở, thúc đẩy phát triển kinh tế, đặc biệt là phát triển du lịch và ngành dịch vụ của thị xã, chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng phát triển bền vững từ “nâu” sang “xanh”.

TX Quảng Yên thường xuyên đổi mới công tác tổ chức lễ hội, đảm bảo mỗi năm, mỗi mùa lễ hội có những phương pháp, cách làm sáng tạo, phù hợp với điều kiện thực tiễn để nhân lên những giá trị cốt lõi, nổi bật và tính nhân văn cao của lễ hội, góp phần quan trọng xây dựng và phát triển nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc.

- Xin cảm ơn ông!