Bão địa từ tấn công, GPS và vệ tinh toàn cầu bị ảnh hưởng

NOAA cảnh báo bão địa từ gây nhiễu sóng vệ tinh, ảnh hưởng hệ thống GPS và truyền thông toàn cầu.

Cơ quan Quản lý Khí quyển và Đại dương Quốc gia Mỹ (NOAA) đã phát đi cảnh báo về hiện tượng bão địa từ đang ảnh hưởng đến Trái đất, gây ra những nhiễu loạn nghiêm trọng trong hệ thống tín hiệu GPS, vệ tinh và viễn thông.

Theo Trung tâm Dự báo Thời tiết Không gian (SWPC) thuộc NOAA, cơn bão địa từ lần này đạt mức G3 (mạnh) trong vòng 4 giờ vào cuối ngày 13.6 (giờ Mỹ) trước khi giảm xuống G2 (trung bình) vào sáng sớm hôm sau. Hiện tượng này bắt nguồn từ một đợt phóng vật chất vành nhật hoa (CME) do Mặt trời phát ra - dòng plasma mang điện tích cao đang di chuyển đến Trái đất.

NOAA cho biết, đợt CME lần này xuất phát từ một vụ bùng phát năng lượng mặt trời cường độ lớn. Khi các đám plasma va chạm với từ trường Trái đất, chúng tạo ra hiện tượng cực quang rực rỡ ở các khu vực gần Bắc Cực như Canada, Bắc Âu, cùng các bang miền Bắc nước Mỹ gồm Minnesota, Michigan và Montana.

Tuy nhiên, bên cạnh vẻ đẹp của cực quang, các chuyên gia cảnh báo rằng bão địa từ có thể gây ra nhiễu loạn ở tầng điện ly - lớp khí quyển chịu trách nhiệm truyền dẫn tín hiệu viễn thông, GPS và sóng vô tuyến. Trong những cơn bão mạnh, tín hiệu định vị toàn cầu có thể bị gián đoạn, vệ tinh gặp sự cố và nguy cơ ảnh hưởng đến lưới điện cũng không thể loại trừ.

NASA xác nhận rằng mặc dù bức xạ từ các vụ bùng phát mặt trời không xuyên qua bầu khí quyển để ảnh hưởng trực tiếp đến con người, song chúng là mối đe dọa lớn đối với cơ sở hạ tầng công nghệ hiện đại. Các vệ tinh trên quỹ đạo và hệ thống định vị mặt đất đặc biệt dễ bị ảnh hưởng.

Các nhà khoa học lý giải rằng hiện tượng này không phải là bất thường, vì Mặt trời đang bước vào thời kỳ cực đại của chu kỳ hoạt động kéo dài 11 năm. Gần đây, Mặt trời liên tục giải phóng các đợt CME và năng lượng mạnh, báo hiệu một đỉnh hoạt động mạnh mẽ chưa từng thấy kể từ năm 2003.

Người dân ở các khu vực vĩ độ cao được khuyến khích theo dõi bản tin thời tiết không gian để có cơ hội quan sát cực quang nếu điều kiện thời tiết thuận lợi vào tối 14.6. Trong khi đó, các cơ quan hàng không, viễn thông và điều hành lưới điện được yêu cầu duy trì cảnh giác để phòng ngừa các sự cố do ảnh hưởng từ trường.