WHO đề xuất tăng thuế y tế nhằm thu hẹp khoảng cách tài chính toàn cầu

Tổng Giám đốc Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), ông Tedros Adhanom Ghebreyesus đã đề xuất tăng thuế y tế đối với một số sản phẩm tiêu dùng nhằm huy động thêm nguồn thu, góp phần thu hẹp khoảng cách tài chính trong lĩnh vực y tế toàn cầu.

Người đứng đầu WHO đã phát biểu như vậy tại Hội nghị thượng đỉnh về tái định hình quản trị y tế toàn cầu và quyền tự quyết về y tế quốc gia, còn được biết đến là Hội nghị thượng đỉnh về chủ quyền y tế châu Phi, diễn ra tại thủ đô Accra của Ghana ngày 5/8, quy tụ các nguyên thủ quốc gia của châu Phi, nhà hoạch định chính sách và đối tác y tế toàn cầu. Tại sự kiện này, ông Ghebreyesus cũng kêu gọi tăng đầu tư trong nước và cải cách quản trị sâu rộng hơn trong lĩnh vực y tế, nhằm xây dựng hệ thống y tế có khả năng chống chịu tốt hơn tại châu Phi.

Theo Tổng Giám đốc WHO, vấn đề tài chính y tế không thể tách rời khỏi bối cảnh kinh tế rộng lớn hơn, trong đó châu Phi đang gặp bất lợi trong cấu trúc kinh tế toàn cầu, thực trạng khiến khu vực này “mất nhiều hơn được” trong công tác viện trợ. Điều này gây khó khăn cho việc huy động nguồn lực cho y tế khu vực. Ông Ghebreyesus dẫn chứng năm 2023, châu Phi nhận 74 tỷ USD viện trợ nhưng lại thất thu khoảng 55 tỷ USD do các chính sách ưu đãi thuế đối với doanh nghiệp, chưa kể một số khoản thất thoát khác.

Ông nhấn mạnh: “Một giải pháp thiết thực là đánh thuế y tế”. Theo người đứng đầu WHO, nếu tăng 50% giá bán các sản phẩm không có lợi cho sức khỏe như thuốc lá, rượu và đồ uống có đường, thế giới có thể thu thêm 3.700 tỷ USD trong vòng 5 năm và cứu sống hàng triệu người. Ông Ghebreyesus cũng cho rằng, bên cạnh cải cách trong nước, thay đổi ở cấp độ toàn cầu là điều thiết yếu.

Đối với châu Phi, ông Ghebreyesus nhấn mạnh tầm quan trọng của vai trò của các nhà lãnh đạo trong việc nhìn thấy cơ hội từ khủng hoảng. Tổng Giám đốc WHO đã đánh giá cao Tổng thống Ghana John Dramani Mahama vì đã thể hiện vai trò lãnh đạo trong nỗ lực tái định hình cấu trúc quản trị y tế toàn cầu, cũng như đưa các vấn đề y tế của châu Phi lên vị trí trung tâm trong các chương trình nghị sự toàn cầu.

Hội nghị dự kiến sẽ thông qua Sáng kiến Accra, với trọng tâm là xây dựng lộ trình cải cách mạnh mẽ, định hướng hành động, thiết lập các tiêu chí mới, các nguyên tắc chung và những ưu tiên rõ ràng nhằm cải cách hệ thống quản trị y tế toàn cầu./.