Tòa án nhân dân phải là “pháo đài” chính trị-pháp lý vững chắc, củng cố niềm tin của nhân dân

Sáng 13/9, tại Hà Nội, Tòa án nhân dân tối cao tổ chức Lễ kỷ niệm 80 năm Ngày truyền thống ngành Tòa án nhân dân (13/9/1945-13/9/2025) và đón nhận danh hiệu Anh hùng Lao động. Tổng Bí thư Tô Lâm dự và phát biểu.

Dự buổi lễ có các đồng chí Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng: Phan Đình Trạc, Trưởng Ban Nội chính Trung ương; Nguyễn Duy Ngọc, Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Trung ương; Đỗ Văn Chiến, Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam; các đồng chí Ủy viên Bộ Chính trị: Nguyễn Hòa Bình, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ; Đại tướng Lương Tam Quang, Bộ trưởng Công an; Bùi Thị Minh Hoài, Bí thư Thành ủy Hà Nội;

Cùng dự có các đồng chí Bí thư Trung ương Đảng: Đại tướng Trịnh Văn Quyết, Chủ nhiệm Tổng cục Chính trị Quân đội nhân dân Việt Nam; Lê Hoài Trung, Quyền Bộ trưởng Ngoại giao; Lê Minh Trí, Chánh án Tòa án nhân dân tối cao; các đồng chí Ủy viên Trung ương Đảng: Võ Thị Ánh Xuân, Phó Chủ tịch nước; Nguyễn Đức Hải, Phó Chủ tịch Quốc hội; các đồng chí lãnh đạo các bộ, ban, ngành, lãnh đạo, nguyên lãnh đạo Tòa án nhân dân tối cao.

Lễ kỷ niệm được tổ chức bằng hình thức trực tiếp kết hợp trực tuyến từ điểm cầu trung tâm đặt tại Tòa án nhân dân tối cao đến tất cả các điểm cầu thuộc hệ thống Tòa án nhân dân.

Thay mặt Ban Thường vụ Đảng ủy Tòa án nhân dân tối cao, đồng chí Lê Minh Trí, Bí thư Trung ương Đảng, Chánh án Tòa án nhân dân tối cao đọc diễn văn, ôn lại chặng đường 80 năm xây dựng và phát triển của ngành Tòa án nhân dân. Trải qua 2 cuộc chiến tranh trường kỳ và trưởng thành trong công cuộc đổi mới đất nước, ngành đã có nhiều đóng góp quan trọng vào sự nghiệp đấu tranh giành độc lập, thống nhất đất nước, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Vai trò, vị trí quan trọng của ngành Tòa án nhân dân ngày càng được khẳng định; mô hình tổ chức, chức năng, nhiệm vụ ngày càng được xác định rõ ràng; đội ngũ thẩm phán và cán bộ của ngành từng bước lớn mạnh.

Đồng chí Lê Minh Trí khẳng định, trải qua các giai đoạn phát triển của đất nước, từ những năm tháng kháng chiến cam go, ác liệt đến những tháng năm hòa bình, đổi mới, phát triển đất nước, dù trong bất cứ hoàn cảnh nào, các thế hệ cán bộ, công chức ngành Tòa án luôn tận tụy phục vụ nhân dân, tuyệt đối trung thành với Đảng, Nhà nước; nỗ lực phấn đấu, vượt mọi khó khăn, thử thách, đoàn kết một lòng, phấn đấu xây dựng Tòa án nhân dân xứng đáng là biểu tượng của công lý, lẽ phải và niềm tin. Những đóng góp đó đã hun đúc nên truyền thống tốt đẹp của ngành Tòa án nhân dân.

Phát biểu tại buổi lễ, Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh, nói đến Tòa án là nói đến ý nghĩa thiêng liêng của công lý, công bằng; nói đến sự liêm chính, công minh; nói đến niềm tin và chỗ dựa của nhân dân. Đây là niềm tự hào, cũng là trách nhiệm rất lớn của ngành Tòa án nhân dân đối với đất nước.

Tổng Bí thư khẳng định, Đảng và Nhà nước luôn ghi nhận, đánh giá cao công lao, đóng góp của ngành Tòa án nhân dân qua các thời kỳ. Tòa án nhân dân tối cao đã làm tốt công tác tham mưu, phối hợp tham mưu với Đảng, Nhà nước và tích cực triển khai nhiều chủ trương, chính sách quan trọng, góp phần hoàn thiện pháp luật, cải cách tư pháp, xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam, bảo vệ quyền con người, quyền công dân. Chất lượng hoạt động xét xử của Tòa án các cấp ngày càng được nâng cao; các nguyên tắc hiến định trong xét xử được bảo đảm.

Trong 10 năm trở lại đây, Tòa án các cấp đã thụ lý, giải quyết một khối lượng công việc rất lớn trong bối cảnh biên chế, điều kiện làm việc còn nhiều khó khăn. Nhiều vụ án lớn, rất nghiêm trọng và đặc biệt nghiêm trọng; các vụ án về kinh tế, tham nhũng lớn được đưa ra xét xử kịp thời, xử lý nghiêm minh đúng người, đúng tội, góp phần giữ vững kỷ cương, phép nước, củng cố, xây dựng lòng tin của nhân dân.

Khẳng định thời kỳ mới đang đặt ra yêu cầu rất cao về xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam, Tổng Bí thư nhấn mạnh, vai trò, trách nhiệm của ngành Tòa án nhân dân trong thời gian tới là rất lớn. Để thực hiện tốt trọng trách của mình, ngành Tòa án nhân dân cần phải luôn quán triệt sâu sắc và thực hiện có hiệu quả chủ trương, đường lối của Đảng về đẩy mạnh toàn diện công cuộc đổi mới, thực hiện đồng bộ các nhiệm vụ chiến lược, các chủ trương đột phá để phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc. Làm tốt công tác tham mưu, phối hợp tham mưu chiến lược với Đảng, Nhà nước và triển khai thực hiện có hiệu quả các chủ trương, chính sách về xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa; về cải cách tư pháp và đổi mới xây dựng, hoàn thiện hệ thống pháp luật, hoàn thiện đồng bộ thể chế phát triển đất nước.

Tổng Bí thư nêu rõ, phải luôn giữ vững và tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với các cơ quan tư pháp nói chung, Tòa án nhân dân nói riêng. Đây là nguyên tắc bất di bất dịch, bảo đảm ngành Tòa án nhân dân luôn phát triển không ngừng, kiên định mục tiêu độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội, đặt lợi ích quốc gia-dân tộc, lợi ích của nhân dân lên trên hết, trước hết trong mọi hoạt động. Tòa án nhân dân phải là “pháo đài” chính trị-pháp lý vững chắc, góp phần củng cố niềm tin của nhân dân với Đảng, Nhà nước và sự nghiệp đổi mới, xây dựng, phát triển đất nước theo con đường xã hội chủ nghĩa.

Chỉ đạo tập trung nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động xét xử của Tòa án các cấp, Tổng Bí thư lưu ý, đây là nhiệm vụ trung tâm của ngành Tòa án, cũng là nhiệm vụ trung tâm của cải cách tư pháp. Trong hoạt động xét xử phải lấy kết quả bảo vệ công lý, công bằng, bảo vệ quyền con người, quyền công dân, lợi ích của Nhà nước, quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân làm thước đo.

Các vụ án, vụ việc dù tính chất, mức độ nào thì cũng không được phép để xảy ra oan, sai nghiêm trọng, gây thiệt hại đến quyền và lợi ích của Nhà nước, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân. Phấn đấu để mọi phán quyết đều “thấu tình, đạt lý” - nghiêm minh về pháp luật nhưng cũng giàu tính nhân văn, vừa bảo vệ kỷ cương phép nước, vừa giữ gìn sự ổn định, hài hòa trong xã hội, nuôi dưỡng niềm tin, khát vọng sống tốt đẹp trong nhân dân.

Ngành Tòa án cần tăng cường tham gia xây dựng và hoàn thiện thể chế pháp luật, bảo đảm áp dụng thống nhất pháp luật trong hoạt động của các cơ quan tiến hành tố tụng. Phối hợp chặt chẽ, hiệu quả với các cơ quan trong hệ thống tư pháp cũng như với các tổ chức bổ trợ tư pháp và các cơ quan có liên quan.

Tăng cường chuyển đổi số, ứng dụng khoa học, công nghệ, nhất là tập trung xây dựng và hoàn thiện các cơ sở dữ liệu của ngành Tòa án, kết nối liên thông, đồng bộ, thống nhất với dữ liệu của các cơ quan trong hệ thống chính trị; đổi mới quy trình nghiệp vụ theo hướng số hóa toàn diện, rút ngắn thời gian xử lý hồ sơ, loại bỏ các thủ tục trung gian không cần thiết, nâng cao tính công khai, minh bạch và hiệu quả trong quá trình xét xử và thi hành án…

Tiếp tục làm tốt công tác đối ngoại, hợp tác quốc tế theo chủ trương của Đảng, Nhà nước nhằm nâng cao vị thế, uy tín quốc tế của Tòa án Việt Nam; nghiên cứu, chọn lọc, học hỏi kinh nghiệm của các nước có nền tư pháp hiện đại, để không ngừng nâng cao năng lực hoạt động của Tòa án trong nước, nhất là trong xét xử, giải quyết những vụ án, vụ việc có yếu tố nước ngoài, có tính quốc tế.

Tổng Bí thư yêu cầu phải đặc biệt quan tâm làm tốt công tác xây dựng ngành, nhất là xây dựng đội ngũ cán bộ, thẩm phán Tòa án nhân dân đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong tình hình mới. Đội ngũ cán bộ thẩm phán cần nhận thức rõ vai trò, trọng trách của mình là những người được tin tưởng giao trọng trách “cầm cân, nảy mực” trong bảo vệ công lý, công bằng; được “nhân danh nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam” để xét xử, tuyên án. Mỗi phán quyết không chỉ thể hiện năng lực áp dụng pháp luật mà còn thể hiện bản lĩnh chính trị, đạo đức nghề nghiệp và trách nhiệm xã hội sâu sắc.

Tập trung làm tốt công tác xây dựng Đảng, xây dựng ngành trong sạch, vững mạnh, chuyên nghiệp, hiện đại, phát huy tinh thần đoàn kết, trách nhiệm; tăng cường kỷ luật, kỷ cương, liêm chính trong nội bộ ngành. Bảo đảm hoạt động thông suốt, hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả mô hình Tòa án nhân dân 3 cấp sau sắp xếp, tinh gọn; thực hiện đầy đủ, đúng thẩm quyền chức năng, nhiệm vụ của Tòa án từng cấp, nhất là tiếp tục tăng cường toàn diện cho 355 Tòa án khu vực, bảo đảm đủ năng lực thực hiện tốt chức năng xét xử sơ thẩm các vụ án, vụ việc theo quy định của pháp luật, góp phần giải quyết hiệu quả những vấn đề của người dân ngay từ cơ sở, giảm tải cho cấp trên.

Tổng Bí thư khẳng định tin tưởng, ngành Tòa án nhân dân sẽ tiếp tục có bước phát triển vượt bậc trong thời gian tới, thực sự trở thành biểu tượng của công lý, công bằng, của niềm tin và lẽ phải trong xã hội, góp phần quan trọng xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam của nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân; cùng toàn Đảng, toàn dân, toàn quân thực hiện thắng lợi mục tiêu dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh.

Tại buổi lễ, thay mặt lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Tổng Bí thư Tô Lâm đã trao tặng danh hiệu Anh hùng Lao động cho Tòa án nhân dân tối cao vì đã có thành tích đặc biệt xuất sắc đột xuất trong xét xử các vụ án đặc biệt nghiêm trọng, góp phần vào sự nghiệp xây dựng chủ nghĩa xã hội và bảo vệ Tổ quốc.

Phó Chủ tịch nước Võ Thị Ánh Xuân trao tặng Huân chương Lao động hạng Nhất cho Tòa án nhân dân thành phố Hà Nội và Tòa án nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh.