Vào độ vừa ra xuân chớm hè, khi cao nguyên đá Đồng Văn bừng tỉnh trong ánh nắng dịu và những triền đồi phủ xanh rừng sa mộc, dinh thự vua Mèo Vương Chính Đức hiện lên uy nghi giữa thung lũng Sà Phìn tĩnh lặng (huyện Đồng Văn, Hà Giang), như một biểu tượng trầm mặc của một thời oanh liệt.
Được xây dựng trong gần một thập kỷ, từ năm 1919 - 1928, công trình rộng khoảng 1.200m², gồm ba lớp nhà, 64 phòng, hệ thống tường bao và hầm trú ẩn kiên cố. Tổng thể dinh thự mang hình chữ “vương” - biểu tượng cho quyền lực, là sự kết hợp hài hòa giữa lối kiến trúc truyền thống của người Mông, tinh hoa Á Đông và ảnh hưởng Pháp, thể hiện rõ qua những chi tiết đá, gỗ được chạm khắc tinh xảo.
Mái ngói âm dương, tường đá tổ ong, nền lát đá xanh và các cột đá vững chãi, góp phần tạo nên vẻ đẹp cổ kính, vừa quyền uy, vừa gần gũi với thiên nhiên. Giữa núi rừng đá tai mèo của vùng biên viễn, dinh thự không chỉ gây ấn tượng bởi kiến trúc độc đáo mà còn là chứng tích lịch sử sinh động, nơi dòng họ Vương từng giữ vai trò quan trọng trong cộng đồng người Mông. Những gian nhà rêu phong, từng bậc thềm đá, từng chi tiết hoa văn đều kể lại câu chuyện về “vương quốc Mèo” một thời vang bóng giữa đại ngàn.
Hành trình tới Dinh thự vua Mèo trải qua các cung đường trập trùng với các thửa ruộng bậc thang, nằm giữa các thung lũng, các bức từng đá đặc trưng của Hà Giang.Nằm gọn giữa một thung lũng lớn, dinh thự vua Mèo có hình chữ Vương, bao quanh bởi rừng sa mộc cổ. Chuyện kể rằng: Dinh thự có vị trí phong thuỷ đẹp, xây tốn 150.000 đồng bạc trắng Đông Dương, tương đương 150 tỷ đồng ngày nay.Phía trước dinh thự là rừng sa mộc trăm tuổi cao vút, vườn hoa, cây cối tươi tốt. Bao quanh là các bức tường đá phiến với các lỗ châu mai nhỏ, giúp cho việc phòng thủ. Toàn cảnh mặt trước dinh vua Mèo. Với vị trí, kiến trúc đặc biệt, được lựa chọn, xây dựng kỹ càng trên vùng đất đẹp, dinh thự đã tránh được sự tàn phá từ đạn, pháo chiến tranh...Nhà Vương làm toàn bằng gỗ thông, ngói ống, đá xanh. Nhà chia 3 lớp: Tiền sinh, trung sinh, hậu sinh. Trên bậc thềm vào dinh thự là bức Hoành phi đỏ, được vua Khải Định thứ 8 (1923) phong cho vua Mèo cai quản xứ vùng cao này.Ngoài kiến trúc đặc sắc, trong dinh thự có các cột đá, đầu đao kèo nhà và nhiều hoạ tiết trang trí hình hoa anh túc. Tương truyền, các tay thợ giỏi đã kì công dùng bạc trắng đánh cho bóng loáng, biến màu đá trắng thành màu đồng thau, như màu quả anh túc khô.Ở một góc sân, chiếc bồn tắm hình bán nguyệt được đục từ đá nguyên khối mà tương truyền vốn là bể tắm sữa dê cho bà vợ của vua Mèo.Ở giữa là bàn thờ tổ tiên nhà họ Vương và gian trưng bày các bức ảnh gia đình vua Mèo. Tuy đã nhuốm màu thời gian nhưng nhiều hiện vật trong dinh còn giữ được nguyên bản, nét đặc sắc kiến trúc.Ngoài kiến trúc truyền thống, dinh thự này còn mang kiến trúc Pháp với lan can hoa văn sắt. Phía trên khối nhà là tháp canh bằng đá xanh rắn chắc. Dinh có đầy đủ các chức năng như: Sinh sống, làm việc và pháo đài quân sự phòng thủ. Du khách thích thú lưu lại những bức ảnh đẹp tại dinh thự với những bó hoa được tết khéo léo từ hoa tam giác mạch đặc trưng của vùng đất này.
Ý kiến ()