Tạo niềm tin và động lực cho khu vực kinh tế tư nhân phát triển mạnh mẽ

Chiều 7/3, tại Hà Nội, Tổng Bí thư Tô Lâm cùng Đoàn công tác của Trung ương đã làm việc với Ban Chính sách, chiến lược Trung ương về phát triển kinh tế tư nhân.

Dự buổi làm việc có các đồng chí: Nguyễn Xuân Thắng, Ủy viên Bộ Chính trị, Giám đốc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, Chủ tịch Hội đồng Lý luận Trung ương; các đồng chí Bí thư Trung ương Đảng: Lê Hoài Trung, Chánh Văn phòng Trung ương Đảng; Trần Lưu Quang, Trưởng Ban Chính sách, chiến lược Trung ương; đồng chí Nguyễn Chí Dũng, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Thủ tướng Chính phủ; lãnh đạo một số bộ, ngành, các chuyên gia kinh tế và đại diện một số doanh nghiệp.

Tại buổi làm việc, đồng chí Trần Lưu Quang báo cáo tóm tắt, điểm lại quá trình phát triển của khu vực kinh tế tư nhân nước ta trong tiến trình đổi mới của đất nước từ năm 1986 tới nay, nhận diện những điểm hạn chế của kinh tế tư nhân, nguyên nhân của những hạn chế và đề xuất các giải pháp có tính chiến lược để đột phá phát triển kinh tế tư nhân trong thời gian tới.

Đại biểu đã tập trung trao đổi ý kiến về các nội dung mà đồng chí Tổng Bí thư Tô Lâm gợi ý thảo luận: Quan điểm, chủ trương, chính sách phát triển kinh tế tư nhân hiện nay đã đúng, đủ chưa, tại sao chưa tạo được sự phát triển đột phá ở khu vực kinh tế này, điểm nghẽn mấu chốt cần tháo gỡ là gì? Các giải pháp để khu vực kinh tế tư nhân nước ta phát triển mạnh mẽ trong giai đoạn mới; đâu là những việc cần làm ngay trong năm 2025?

Hoan nghênh tinh thần làm việc nghiêm túc, trao đổi thẳng thắn tại buổi làm việc, Tổng Bí thư Tô Lâm khẳng định, qua những ý kiến trao đổi càng thấy rõ Đảng và Nhà nước cần có những quyết sách và chỉ đạo mạnh mẽ, cụ thể hơn nữa để kích hoạt, khôi phục lại niềm tin và sự phát triển mạnh mẽ, đột phá, năng động, sáng tạo của kinh tế tư nhân trong thời gian tới.

Tổng Bí thư khẳng định, chúng ta đang đứng trước yêu cầu rất cấp bách phải giải quyết được “bài toán” đột phá phát triển kinh tế - trong đó có kinh tế tư nhân, để đất nước không những không bị tụt hậu mà còn phải vươn lên phát triển thịnh vượng, đạt được những mục tiêu chiến lược mà toàn Đảng, toàn dân ta đã đề ra. Kinh tế tư nhân nước ta đã có những bước phát triển và trưởng thành vượt bậc, đóng góp to lớn vào nền kinh tế và quá trình đổi mới, phát triển đất nước.

Tuy nhiên, cũng cần nhìn thẳng thắn vào thực tế để đánh giá, khu vực kinh tế tư nhân còn những hạn chế, yếu kém. Phần lớn là doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ, năng lực cạnh tranh hạn chế, nhất là cạnh tranh quốc tế; thiếu vắng doanh nghiệp đầu đàn, dẫn dắt trong các ngành, lĩnh vực quan trọng của nền kinh tế; liên kết trong nội bộ và liên kết với các khu vực kinh tế khác còn yếu kém; chưa tham gia được vào chuỗi cung ứng toàn cầu. Ngoài các doanh nghiệp tư nhân, lực lượng hơn 5 triệu hộ kinh doanh cá thể là rất lớn, nhưng "không muốn lớn", "không chịu lớn" bởi những ràng buộc và lo ngại về quy định, thủ tục. Sự chủ động, sáng tạo, dám nghĩ lớn, làm lớn, vươn lên trong hầu hết các doanh nghiệp vừa và nhỏ ở khu vực kinh tế tư nhân còn rất hạn chế; vẫn còn tình trạng làm ăn theo lối manh mún, chộp giật, thời vụ, đầu tư kinh doanh theo tâm lý đám đông...

Những hạn chế này mang tính cố hữu, kéo dài mà chủ yếu là do nguyên nhân chủ quan như thể chế, cơ chế, chính sách, quy trình, thủ tục và tổ chức thực hiện còn nhiều điểm nghẽn, rào cản; sự quyết tâm, nỗ lực, dám nghĩ, dám làm của doanh nghiệp, doanh nhân... chưa đủ lớn; nhận thức trong xã hội, trong các cấp, các ngành chưa hoàn toàn đầy đủ, thống nhất cao. Đây là điều rất đáng trăn trở, lo ngại, cần có giải pháp kịp thời.

Tổng Bí thư đánh giá các giải pháp mà Ban Chính sách, chiến lược Trung ương đề xuất là khá toàn diện, trong đó nhiều nội dung có chất lượng tốt, mang tầm định hướng chiến lược. Tổng Bí thư nhấn mạnh, trước hết, phải thay đổi tư duy, nhận thức, cách "ứng xử" và hành động đối với khu vực kinh tế quan trọng này. Cần kiên trì thay đổi tư duy tiểu nông, manh mún, xây dựng tư duy công nghiệp, tư duy lớn, làm ăn lớn, phong trào kinh doanh, khởi nghiệp trong toàn xã hội. Tăng cường và mở rộng hơn nữa các hình thức khen thưởng, tôn vinh khu vực kinh tế tư nhân tương xứng với đóng góp và hiệu quả mà khu vực kinh tế này mang lại.

Phải có chiến lược rõ ràng cho sự phát triển của khu vực kinh tế tư nhân phù hợp với trình độ phát triển hiện nay của nền kinh tế, với không gian địa kinh tế, địa chính trị mới của đất nước và có tính tới những biến đổi của địa kinh tế, địa chính trị thế giới nhằm bảo đảm cho kinh tế tư nhân có đủ sức phát triển với khả năng thích ứng, khả năng chống chọi và khả năng cạnh tranh cao. Các cơ chế, chính sách phải dựa trên chiến lược, bám vào chiến lược để đi đúng hướng và đồng bộ, phát huy hiệu quả tổng hợp. Cùng với đó, phải có chiến lược rõ ràng về các ngành, lĩnh vực ưu tiên phát triển của quốc gia để tất cả các doanh nghiệp, các thành phần kinh tế tập trung đầu tư, định hướng phát triển. Tập trung nâng cao một bước cơ bản về các hạ tầng và nhân lực phục vụ phát triển chung; có chính sách cụ thể để đào tạo nhân lực, nhất là phát triển nhân lực chất lượng cao.

Tổng Bí thư khẳng định, điểm cốt yếu để tạo đột phá là tháo gỡ các điểm nghẽn về “thể chế”, nhanh chóng cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh, xóa bỏ các rào cản, trở lực đối với sự phát triển của doanh nghiệp, thực hiện nhất quán quan điểm “người dân và doanh nghiệp được phép làm những gì mà pháp luật không cấm". Xây dựng môi trường pháp lý thuận lợi, môi trường kinh doanh thông thoáng, minh bạch, an toàn, chi phí thấp; có các chính sách hỗ trợ toàn diện, linh hoạt cho khu vực kinh tế tư nhân. Bảo đảm sự bình đẳng, công bằng, cho phép doanh nghiệp tư nhân được tiếp cận nguồn vốn, tư liệu sản xuất (đất đai, khoáng sản, tài nguyên, lao động...) không kém hơn doanh nghiệp Nhà nước và doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài; tạo điều kiện cho doanh nghiệp tư nhân tham gia vào các dự án trọng điểm quốc gia; khuyến khích tham gia đầu tư hạ tầng theo hình thức đối tác công tư.

Tập trung xây dựng và triển khai có hiệu quả các chương trình quốc gia để thúc đẩy phát triển khu vực này; trong đó, giúp doanh nghiệp vừa và nhỏ nhanh chóng vươn lên trở thành doanh nghiệp lớn, có chính sách hỗ trợ phát triển các doanh nghiệp lớn, dẫn dắt được một số ngành, lĩnh vực then chốt, trọng yếu và vươn ra tầm quốc tế. Phải huy động được các hộ kinh doanh cá thể chuyển đổi mạnh mẽ sang hoạt động theo mô hình doanh nghiệp; đồng thời tạo tinh thần khởi nghiệp và sản xuất kinh doanh trong cả nước. Tiếp tục đổi mới, tăng cường vai trò lãnh đạo của Đảng, sự quản lý của Nhà nước; đặc biệt là phải giải quyết được một cách căn bản, hữu hiệu những bất cập, yếu kém trong khâu tổ chức thực hiện các nghị quyết, kết luận, chỉ thị của Đảng, đưa các nghị quyết của Đảng nhanh chóng và thực sự đi vào cuộc sống.