Quảng Ninh phát huy vai trò cơ quan dân cử

Những năm qua, HĐND tỉnh Quảng Ninh đã có nhiều đổi mới trong hoạt động, thể hiện rõ vai trò là cơ quan quyền lực nhà nước ở địa phương, đại diện cho ý chí, nguyện vọng và quyền làm chủ của nhân dân. Với chức năng quyết định những vấn đề quan trọng của tỉnh và giám sát việc thực hiện pháp luật, HĐND tỉnh đã ban hành nhiều nghị quyết sát thực tiễn, lắng nghe, tiếp thu kiến nghị cử tri, đồng thời tăng cường giám sát các vấn đề dân sinh, qua đó góp phần nâng cao đời sống nhân dân, củng cố niềm tin và sự đồng thuận xã hội, tạo nền tảng vững chắc cho sự phát triển nhanh, bền vững của Quảng Ninh.

Nghị quyết sát thực tiễn, chăm lo an sinh xã hội

Với trí tuệ tập thể của các đại biểu, thời gian qua, HĐND tỉnh đã ban hành nhiều quyết sách quan trọng, góp phần đưa chủ trương, chính sách của Đảng và pháp luật của Nhà nước vào cuộc sống. Chỉ tính riêng trong năm 2024, HĐND tỉnh đã tổ chức 6 kỳ họp, thông qua 59 nghị quyết, trong đó có 42 nghị quyết về cơ chế, biện pháp, chính sách nhằm nâng cao hiệu lực, hiệu quả thực thi pháp luật. Cùng với việc thông qua các nghị quyết về các lĩnh vực kinh tế, tài chính - ngân sách, đất đai, tài nguyên để thúc đẩy tăng trưởng, Quảng Ninh cũng luôn đặt an sinh xã hội ở vị trí trọng tâm. Điều này thể hiện cam kết mạnh mẽ của tỉnh trong việc nâng cao chất lượng cuộc sống cho người dân, hướng đến mục tiêu phát triển bền vững và toàn diện.

Trong số đó, một quyết sách nổi bật là Nghị quyết số 43/2024/NQ-HĐND được HĐND tỉnh thông qua tại kỳ họp thứ 21 (ngày 23/9/2024) sửa đổi, bổ sung Điều 1 của Nghị quyết số 21/2021/NQ-HĐND ngày 16/7/2021, nhằm quy định rõ hơn về chính sách trợ giúp xã hội đối với các đối tượng bảo trợ và người có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn. Theo đó, mức chuẩn trợ giúp xã hội là 700.000 đồng/tháng (cao hơn 1,4 lần mức chuẩn của Trung ương); mở rộng đối tượng được thụ hưởng, như người từ đủ 75 tuổi trở lên nhận trợ cấp hằng tháng (trung ương là 80 tuổi), người từ 70-75 tuổi thuộc hộ nghèo, cận nghèo được trợ cấp và hỗ trợ bảo hiểm y tế, cùng nhiều nhóm trẻ em, người khuyết tật, người ốm đau khác.

Em Vũ Anh Thư, 16 tuổi, sống tại khu Trới 10, phường Hoành Bồ, là một trong những trường hợp được chăm lo theo chính sách. Mồ côi cha, mẹ đang thi hành án, Thư được bà ngoại nuôi dưỡng. Nhờ Nghị quyết 43/2024/NQ-HĐND, Thư nhận trợ cấp hơn 1 triệu đồng/tháng, miễn học phí và được cấp thẻ bảo hiểm y tế, giúp em yên tâm học tập và ổn định cuộc sống.

Bà Hoàng Thị Bích Liên, bà ngoại của Thư, chia sẻ: Tôi đã già rồi, buôn bán nhỏ ở chợ nên không đủ sức lo cho cháu Thư ăn học. May nhờ chính sách hỗ trợ của tỉnh, cháu được nhận trợ cấp hằng tháng, miễn học phí và có thẻ bảo hiểm y tế. Nhờ vậy cháu có thể yên tâm học hành, cuộc sống của hai bà cháu đỡ vất vả hơn nhiều.

Song song với đó, những năm qua, tỉnh còn quan tâm ban hành nhiều chính sách đối với người có công. Trong đó có thể kể đến Nghị quyết số 23/2023/NQ-HĐND ngày 8/12/2023 của HĐND tỉnh về quy định chính sách hỗ trợ một số đối tượng người có công với cách mạng và thân nhân trên địa bàn tỉnh.  Theo đó, mức hỗ trợ chi phí điều dưỡng định kỳ được tăng lên rõ rệt: Điều dưỡng tập trung tại Trung tâm, mức tiền ăn từ 1,4 triệu đồng lên 1,8 triệu đồng/người/lần; chi phí tham quan di tích lịch sử - văn hóa được nâng từ 900.000 đồng lên 1,35 triệu đồng/người/lần; điều dưỡng tại nhà cũng tăng từ 700.000 đồng lên 900.000 đồng/người/lần.

Ông Lê Văn Hiến, thương binh hạng 4/4, phường Hạ Long, chia sẻ: Tôi đã đi điều dưỡng nhiều lần rồi, nhưng giờ thấy chính sách hỗ trợ thay đổi rõ rệt. Số tiền được tăng lên, chúng tôi đi tham quan cũng thoải mái hơn. Điều này không chỉ là hỗ trợ về vật chất, mà còn là sự động viên, là tấm lòng của tỉnh nhà dành cho chúng tôi. Chúng tôi thấy mình không bị lãng quên.

Lắng nghe cử tri, giải quyết kiến nghị kịp thời

Hoạt động của HĐND tỉnh còn được thể hiện rõ nét qua việc kịp thời lắng nghe và giải quyết những kiến nghị chính đáng của cử tri. Tại khu 10 Mông Dương, phường Mông Dương, nơi có trên 90% dân số là đồng bào dân tộc thiểu số, địa bàn rộng và đồi núi hiểm trở khiến nhiều năm liền khu vực này gần như không có sóng điện thoại. Sự thiếu hụt đó không chỉ gây trở ngại trong liên lạc hằng ngày mà còn hạn chế cơ hội phát triển kinh tế, tiếp cận thông tin và các chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước. Xuất phát từ thực tế này, tháng 7/2024, cử tri khu 10 Mông Dương đã kiến nghị HĐND các cấp xem xét, lắp đặt trạm phát sóng viễn thông. Chỉ sau 6 tháng, đến tháng 1/2025, cột sóng đã được dựng lên, mở ra điều kiện thuận lợi cho người dân trong giao thương, sản xuất và đời sống.

Người dân khu 10 Mông Dương, phường Mông Dương quét mã thanh toán qua điện thoại nhờ sóng viễn thông mới được phủ sóng.

Chị Triệu Thị Lan, khu 10 Mông Dương, cho biết: Ngày trước không có sóng, việc buôn bán, đặt hàng của bà con rất khó khăn. Giờ có sóng, mọi việc thuận lợi hơn hẳn. Khách gọi điện trực tiếp, có thể chuyển khoản thanh toán, công việc làm ăn khấm khá hơn.

Ông Bàn Dẩu Tình,  Bí thư Chi bộ, Trưởng khu 10 Mông Dương, cũng chia sẻ: Trước đây thiếu sóng điện thoại khiến việc tuyên truyền chủ trương, chính sách đến bà con gặp nhiều khó khăn. Giờ có sóng, thông tin thuận lợi hơn, bà con chủ động cập nhật tin tức, phát triển kinh tế. Ai cũng phấn khởi và tin tưởng vào lãnh đạo của chính quyền. Đây là minh chứng rõ ràng cho việc HĐND đã lắng nghe và kịp thời giải quyết kiến nghị của người dân.

Không chỉ dừng lại ở những kết quả cụ thể như vậy, hoạt động tiếp xúc và giải quyết kiến nghị của cử tri trên toàn tỉnh thời gian qua cũng liên tục được đổi mới, gắn với công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo với sự vào cuộc đồng bộ của cấp ủy, Thường trực HĐND, UBND. Tính đến 20/6/2025, Thường trực HĐND tỉnh đã tiếp nhận 275 đơn khiếu nại, kiến nghị, tố cáo; trong đó 152 đơn được chuyển cơ quan giải quyết theo thẩm quyền, 1 đơn được hướng dẫn, 113 đơn lưu để biết do trùng lặp hoặc đã được xử lý trước. Số vụ việc đã được báo cáo kết quả và hoàn tất là 77/152, đạt 50,66%.

Bên cạnh các hội nghị tiếp xúc cử tri, HĐND tỉnh còn tiếp nhận ý kiến qua các nền tảng mạng xã hội, giúp phản ánh kịp thời và tạo chuyển biến rõ nét. Các Tổ đại biểu ở các địa phương cũng nâng cao hiệu quả công tác nắm bắt, tiếp nhận ý kiến của cử tri, đặc biệt với những vấn đề dư luận và người dân quan tâm. Chất lượng tổng hợp ý kiến sau các hội nghị được đảm bảo rõ ràng, chi tiết, không trùng lặp.

Ông Vũ Đình Nhân, Tổ đại biểu số 3 HĐND tỉnh, cho biết: Thời gian qua, chúng tôi đã đổi mới các hình thức tiếp xúc cử tri thông qua kênh thông tin đại chúng và các hội nghị trực tiếp, nhằm phản ánh đầy đủ, kịp thời những ý kiến, kiến nghị chính đáng của cử tri. Đồng thời, chúng tôi cũng tăng cường giám sát việc giải quyết các kiến nghị này theo chỉ đạo, phân công của UBND tỉnh. Đặc biệt, từ khi mô hình chính quyền địa phương 2 cấp được triển khai, chúng tôi phối hợp chặt chẽ với các xã, phường trên địa bàn được phân công phụ trách để kịp thời nắm bắt kiến nghị cử tri, phối hợp giải quyết kiến nghị đảm bảo chất lượng và đúng tiến độ.

Tăng cường giám sát, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội

Song song với việc giải quyết kiến nghị, hoạt động giám sát của HĐND tỉnh ngày càng đi vào thực chất, đúng và trúng các bất cập trong thực tiễn, trên tinh thần xây dựng vì mục tiêu phát triển. 6 tháng đầu năm 2025, Thường trực HĐND và các Ban HĐND tỉnh đã triển khai 2 cuộc giám sát chuyên đề và 21 cuộc giám sát thường xuyên, đột xuất, với phương pháp thực chất, khách quan, sâu sát, tăng tính trách nhiệm, khắc phục hình thức.

Đáng chú ý, HĐND tỉnh đã quyết định tạm dừng một cuộc giám sát chuyên đề về việc chấp hành quy định pháp luật và Nghị quyết của HĐND tỉnh liên quan đến quản lý, sử dụng tài sản công tại các cơ quan, đơn vị trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2021-2025. Quyết định này nhằm phù hợp với thực tiễn sau khi kết thúc hoạt động của đơn vị hành chính cấp huyện từ ngày 1/7/2025. Các cuộc giám sát được triển khai có trọng tâm, trọng điểm bằng nhiều hình thức phù hợp, có sự tham gia của nhân dân để đối chứng, đánh giá khách quan việc thực thi pháp luật và nghị quyết của HĐND. Qua đó, HĐND nắm rõ tình hình thực hiện pháp luật, phát hiện những vướng mắc và kiến nghị UBND tỉnh, các bộ, ngành liên quan điều chỉnh, bổ sung cơ chế, chính sách, tăng cường quản lý nhà nước và tháo gỡ khó khăn tại cơ sở.

Bà Đỗ Thị Ninh Hường, Trưởng Ban Kinh tế - Ngân sách HĐND tỉnh, nhấn mạnh: Hoạt động giám sát luôn là nhiệm vụ trọng tâm được Ban Kinh tế - Ngân sách chú trọng triển khai. Từ đầu nhiệm kỳ đến nay, Ban đã thẩm tra 227 báo cáo, tờ trình tại 29 kỳ họp; tổ chức 78 cuộc giám sát, khảo sát chuyên đề và tham mưu HĐND, Thường trực HĐND tỉnh thực hiện 10 cuộc giám sát trong lĩnh vực kinh tế - ngân sách. Hoạt động giám sát được chuẩn bị kỹ lưỡng, lựa chọn nội dung trọng tâm, tập trung vào những vấn đề bức xúc, dư luận và cử tri quan tâm; kết hợp nghiên cứu hồ sơ với khảo sát thực tế, làm việc trực tiếp với các ngành, địa phương và đối tượng chịu tác động. Qua đó, Ban đã phát hiện nhiều bất cập, kịp thời kiến nghị giải pháp khắc phục, góp phần nâng cao hiệu quả quản lý, điều hành, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh. Thời gian tới, Ban Kinh tế - Ngân sách sẽ tiếp tục bám sát chức năng, nhiệm vụ và chương trình công tác nhiệm kỳ; ưu tiên tái giám sát việc thực hiện kiến nghị sau giám sát; tăng cường giám sát thường xuyên, phối hợp chặt chẽ với Thường trực HĐND, HĐND các cấp và các Tổ đại biểu. Ban sẽ tập trung vào những vấn đề cử tri quan tâm, đặc biệt là các chỉ tiêu, nhiệm vụ kinh tế - ngân sách khi vận hành chính quyền địa phương 2 cấp như: Phân cấp nguồn thu, nhiệm vụ chi; quản lý, sử dụng, sắp xếp tài sản công; thực hiện các nghị quyết của Trung ương và của tỉnh về phát triển doanh nghiệp tư nhân, đổi mới sáng tạo, phát triển kinh tế biển… để kịp thời tham mưu điều chỉnh, bổ sung hoặc ban hành mới các cơ chế, chính sách phù hợp với yêu cầu giai đoạn mới.

Kết quả hoạt động tích cực, chủ động của HĐND tỉnh thời gian qua đã góp phần quan trọng giúp Quảng Ninh hoàn thành các nhiệm vụ chính trị, kinh tế - xã hội giai đoạn 2021-2025. Tỉnh đã hoàn thành tiêu chí xây dựng nông thôn mới, về đích sớm hơn 2 năm so với mục tiêu Thủ tướng Chính phủ giao đến năm 2025. Chỉ tính riêng 8 tháng năm 2025, tổng thu ngân sách nhà nước ước đạt trên 47.000 tỷ đồng, bằng 85% dự toán năm Trung ương giao, tăng 26% so với cùng kỳ. Công tác cải cách hành chính, cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh đạt nhiều kết quả tích cực. Nhiều dự án động lực được triển khai, trong đó có Dự án Khu dịch vụ du lịch phức hợp tại Khu kinh tế Vân Đồn.

Đặc biệt, sau hơn 2 tháng triển khai sắp xếp tổ chức bộ máy chính quyền 2 cấp, tỉnh đã kiện toàn, thành lập mới 164 phòng chuyên môn tại 54 xã, phường, đặc khu; bố trí gần 21.000 cán bộ, công chức, viên chức vào vị trí việc làm. Hệ thống Trung tâm Phục vụ hành chính công vận hành đồng bộ từ tỉnh đến cơ sở; trong 2 tháng đã tiếp nhận gần 84.000 hồ sơ, với tỷ lệ giải quyết đúng và trước hạn đạt 100% ở cấp tỉnh, trên 98% ở cấp xã, tạo thuận lợi rõ rệt cho người dân và doanh nghiệp. Phát triển văn hóa, xã hội và con người có nhiều mặt tiến bộ; an sinh xã hội được đặc biệt quan tâm. Quốc phòng, an ninh được giữ vững; công tác đối ngoại được đẩy mạnh, đi vào chiều sâu.

Có thể khẳng định, những đổi mới trong hoạt động của HĐND tỉnh thời gian qua không chỉ dừng ở việc ban hành các nghị quyết, giám sát, hay giải quyết kiến nghị của cử tri, mà đã thực sự trở thành động lực quan trọng thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, nâng cao đời sống nhân dân, giữ vững quốc phòng - an ninh, củng cố niềm tin của cử tri đối với chính quyền. Mỗi quyết sách được ban hành đều bám sát thực tiễn, xuất phát từ nguyện vọng chính đáng của người dân, và khi đi vào cuộc sống đã chứng minh hiệu quả rõ rệt. Đây chính là cơ sở để HĐND tỉnh tiếp tục khẳng định vai trò cơ quan dân cử, đồng hành và góp phần đưa Quảng Ninh phát triển vững chắc, bền vững trong giai đoạn mới.