Phát huy vai trò của hợp tác xã

Trong chiến lược phát triển kinh tế nông nghiệp, nâng cao thu nhập cho nông dân và làm giàu đẹp, vững mạnh các vùng nông thôn, Quảng Ninh xác định đẩy mạnh phát triển các mô hình kinh tế tập thể, đặc biệt là mô hình kinh tế HTX. Từ chủ trương này, tỉnh đã có 3 năm liên tiếp có số HTX thành lập mới mỗi năm đạt cao trong toàn quốc.

Năm 2024, Quảng Ninh có 241 HTX được thành lập mới, tăng 46% so năm 2023, bằng 438% so với chỉ tiêu được giao, nâng tổng số HTX tính đến cuối năm 2024 là 1.059 đơn vị. Đến thời điểm này, trong tổng số 1.059 HTX, đang có 882 HTX hoạt động, có khai báo thuế.

Trên cơ sở vận hành theo mô hình quản lý doanh nghiệp, bám sát sự chuyển động của cơ chế thị trường, đổi mới tư duy hoạt động từ phục vụ những thứ mình có sang phục vụ những thứ thị trường và khách hàng cần, phần lớn HTX của Quảng Ninh ngày càng lớn mạnh. Tính đến đầu năm 2025, tổng vốn điều lệ đăng ký của các HTX trên toàn tỉnh là hơn 3.000 tỷ đồng. Các HTX trên địa bàn đang có khoảng 58.000 thành viên, thu hút khoảng 73.388 lao động thường xuyên, số lao động là thành viên HTX là khoảng 44.377 người. Phần lớn thành viên, người lao động các HTX đều là nông dân hoặc người dân sống ở các vùng nông thôn.

Thống kê mới nhất của Liên minh HTX tỉnh, hiện doanh thu mỗi HTX đạt 850 triệu đồng/năm, lợi nhuận đạt trên 300 triệu đồng/năm. Thu nhập bình quân một thành viên, lao động HTX là 68 triệu đồng/năm, tương đương 5,6 triệu đồng/tháng. Kết quả này khẳng định và phát huy vai trò kinh tế HTX trong đời sống nông dân và nông thôn.

Chị Nguyễn Thuý Anh, xã viên HTX Dịch vụ nông nghiệp Bình Dương (TP Đông Triều) cho biết: Theo định hướng của HTX, chúng tôi tham gia sản xuất khoai tây Atlantic trong 3 tháng vụ đông; tham gia vào chu trình liên kết của HTX về cung ứng vật tư - sản xuất nông sản - bao tiêu sản phẩm trong 2 vụ mùa chính trong năm, giá trị đạt được mỗi năm cũng đến vài trăm triệu đồng, so với mức thu nhập nông nghiệp đơn lẻ cao hơn gấp 1,5 lần.

Theo anh Đặng Thành Hanh, xã viên HTX Dịch vụ nông nghiệp Bình Dương (TP Đông Triều), tham gia vào mô hình kinh tế HTX, người nông dân sản xuất có tổ chức, có sự tương hỗ cụ thể, thiết thực lẫn nhau, cùng nhau phát triển đi lên cả về kinh tế và trình độ canh tác, cũng như sự gắn kết làng xã, vốn là một nguồn sức mạnh nổi bật ở những vùng nông thôn.

Thời gian gần đây, các HTX trên địa bàn tỉnh còn có xu hướng tạo nhóm và liên kết với nhau để phát triển, hình thành nên những mô hình liên hiệp HTX. Dù mới đi vào hoạt động sản xuất kinh doanh nhưng các mô hình liên hiệp HTX đã chứng minh tính hiệu quả, vai trò dẫn dắt kinh tế tập thể, kinh tế HTX phát triển theo hướng liên kết bền vững. Điển hình là Liên hiệp HTX Bình Liêu và 2 liên hiệp HTX phi nông nghiệp ở TP Hạ Long với vốn đăng ký của 3 đơn vị này là trên 66 tỷ đồng. Bà Nguyễn Thị Thu Hương, Trưởng Phòng NN&PTNT huyện Bình Liêu cho biết: Các HTX nói chung, Liên hiệp HTX nông nghiệp Bình Liêu nói riêng rất phù hợp phát triển đối với địa bàn vùng sâu, xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu số, vốn điều kiện canh tác còn có những thiếu thốn, trình độ canh tác chưa cao, cần có sự kết nối và hỗ trợ nhau.

Có thể thấy, các mô hình kinh tế HTX đã và đang thể hiện tính cần thiết ở các vùng nông thôn, làm giàu đẹp các vùng nông thôn, gia tăng giá trị sản xuất nông nghiệp và cải thiện đời sống nông dân, đóng góp tích cực vào đà tăng trưởng của tỉnh.