Tiên Yên: Nâng giá trị giống gà bản địa

Ngành Nông nghiệp huyện Tiên Yên xác định năm 2025 tiếp tục quan tâm phát triển đàn gà Tiên Yên nhằm tăng năng suất, tăng giá trị thu nhập cho người dân, quản lý tốt chất lượng sản phẩm. Qua đó, góp phần thực hiện thành công Đề án tái cơ cấu ngành nông nghiệp gắn xây dựng nông thôn mới, phát triển sản phẩm OCOP và du lịch sinh thái huyện Tiên Yên giai đoạn 2020-2025, định hướng năm 2030.

Năm 2024, đàn gà Tiên Yên xuất chuồng đạt 1,36 triệu con (tăng 6,3% cùng kỳ 2023); sản lượng thịt hơi đạt 6.400 tấn (tăng 7,4% cùng kỳ). Để mở rộng quy mô và nâng cao giá trị của giống gà này, những năm qua, huyện tích cực phát triển chăn nuôi bằng các chính sách hỗ trợ giống, lãi suất vốn vay, đẩy mạnh hoạt động quảng bá, xúc tiến tiêu thụ sản phẩm… Đặc biệt, Hội Nông dân huyện chung tay cùng nông dân trong đẩy mạnh ứng dụng khoa học công nghệ vào các khâu chăn nuôi.

Xác định khẩu phần ăn là yếu tố quan trọng giúp nâng cao chất lượng sản phẩm gà Tiên Yên khi đưa ra thị trường, từ tháng 3/2021, UBND huyện Tiên Yên đã phê duyệt nhiệm vụ khoa học và công nghệ cấp cơ sở "Ứng dụng khẩu phần thức ăn tự phối trộn từ nguồn nguyên liệu sẵn có nhằm nâng cao chất lượng thịt và hiệu quả chăn nuôi gà Tiên Yên thương phẩm". Cuối tháng 12/2024, dự án được UBND huyện Tiên Yên và nhóm nghiên cứu của Học viện Nông nghiệp Việt Nam thẩm định, đánh giá cao tính khả thi và có thể triển khai nhân rộng mô hình. Quá trình thử nghiệm cho thấy, việc bổ sung hỗn hợp thảo dược như đơn kim, hồi, quế trong khẩu phần ăn đã cải thiện khả năng sinh trưởng của đàn gà. Đàn gà cũng có khả năng kháng bệnh tốt hơn, ít mắc bệnh về đường hô hấp và đường tiêu hóa. Gà không những cải thiện chất lượng thịt, giảm mỡ mà vẫn giữ được mùi vị thơm đặc trưng của gà Tiên Yên. Đồng thời, người nuôi gà cũng giảm được khoản chi phí đáng kể về thuốc kháng sinh, chữa bệnh.

Theo ông Lý Văn Diểng, Chủ tịch Hội Nông dân huyện Tiên Yên, việc nuôi thử nghiệm gà Tiên Yên thảo dược cho kết quả tốt, có thể mở rộng triển khai. Thời gian qua, Hội Nông dân huyện chủ động kết hợp với người dân trên địa bàn xã Đông Ngũ xây dựng mô hình nuôi gà Tiên Yên thảo dược đầu tiên trên địa bàn huyện, bước đầu cung cấp gà theo đơn đặt hàng của khách.

UBND huyện Tiên Yên cũng phối hợp với Học viện Nông nghiệp Việt Nam thực hiện dự án nghiên cứu "Hoàn thiện và ứng dụng quy trình chế biến sản phẩm từ gà cho gà Tiên Yên". Sau gần 1 năm triển khai, nhóm thực hiện đã nghiên cứu và hoàn thiện cơ bản quy trình chế biến các sản phẩm từ gà Tiên Yên, gồm: Gà ủ muối hoa tiêu, gà ủ thảo dược, gà ủ xì dầu xông khói..., mở ra cơ hội để đưa gà Tiên Yên đến gần hơn người tiêu dùng trong và ngoài tỉnh.

Hướng đến mục tiêu tổng đàn gà thương phẩm xuất bán toàn huyện đạt 1,5 triệu con trong năm 2025, huyện Tiên Yên cũng đảm bảo duy trì, phát triển quy mô sản xuất giống của các cơ sở sản xuất giống gà Tiên Yên tại huyện, quy mô đạt 8.000-10.000 gà bố mẹ, sản xuất 800.000 - 1 triệu con giống gà Tiên Yên/năm; sản xuất giống trong dân duy trì 18.000 gà giống sinh sản tại các hộ chăn nuôi quy mô nhỏ lẻ để tự chủ sản xuất giống phục vụ cho chăn nuôi của gia đình.  

Ông Lã Văn Vy, Phó Chủ tịch UBND xã Hà Lâu (huyện Tiên Yên) cho biết: Năm 2024, quy mô đàn gà xuất ra thị trường của xã là 150.000 con. Địa phương đặt mục tiêu tăng lên khoảng 160.000 con. Xã tập trung lãnh đạo, chỉ đạo, tăng cường các hoạt động xúc tiến thương mại để giới thiệu sản phẩm giúp bà con tiêu thụ nhanh; kêu gọi đầu tư để hiện đại hóa, mở rộng quy mô chăn nuôi. Phát triển tổ hội nông dân “Nuôi 10.000 con gà Tiên Yên thương phẩm/năm”; tổ chức cho bà con đi học hỏi các cơ sở chăn nuôi có nhiều kinh nghiệm; ứng dụng các kết quả dự án, đề án nghiên cứu vào hoạt động chăn nuôi của từng hộ, cơ sở trên địa bàn.

Mới đây, UBND tỉnh phê duyệt đề án về bảo tồn nguồn gen gà Tiên Yên với tổng kinh phí khái toán hơn 7,2 tỷ đồng, thời gian thực hiện là 36 tháng. Nội dung của đề án gồm: Điều tra bổ sung, đánh giá thực trạng nguồn gen và tình hình chăn nuôi gà Tiên Yên; chọn lọc đàn hạt nhân gà Tiên Yên dòng trống; chọn lọc đàn hạt nhân gà Tiên Yên dòng mái; hoàn thiện quy trình chăn nuôi gà Tiên Yên, cả loại sinh sản và thương phẩm; hội nghị, đào tạo, tập huấn, chuyển giao kỹ thuật…

Bà Đỗ Thị Duyên, Trưởng Phòng Nông nghiệp huyện Tiên Yên, cho biết: Thời gian tới, các cấp hội tổ chức tuyên truyền, phổ biến chính sách, vận động các tổ chức tham gia xây dựng dự án chuỗi giá trị sản xuất chăn nuôi gà Tiên Yên; xây dựng chỉ dẫn địa lý đối với con gà Tiên Yên, tiến tới cấp chỉ dẫn địa lý cho sản phẩm gà Tiên Yên đối với các cơ sở hoạt động sản xuất, kinh doanh giống gà Tiên Yên, gà Tiên Yên thương phẩm trên địa bàn huyện. Cùng với đó, kịp thời phát hiện, xử lý nghiêm, thu hồi quyền sử dụng chỉ dẫn địa lý gà Tiên Yên của các tổ chức, cá nhân, hộ gia đình vi phạm quy định quy chế quản lý, sử dụng chỉ dẫn địa lý đối với sản phẩm gà Tiên Yên; hỗ trợ xây dựng nhãn hiệu tập thể cho HTX chăn nuôi gà Tiên Yên xã Phong Dụ.