Nói không với rác thải nhựa

Năm 2019, Quảng Ninh là một trong các tỉnh, thành đầu tiên của cả nước phát động chiến dịch “Chống rác thải nhựa” ở quy mô toàn tỉnh. Từ đó đến nay, khẩu hiệu này càng được lan tỏa mạnh mẽ, nhận được sự tham gia của cả hệ thống chính trị, cộng đồng doanh nghiệp và người dân, góp phần nâng cao hiệu quả công tác bảo vệ môi trường.

Cuối tháng 5/2025, tàu du lịch Thịnh An 88, QN-8618 đã bị tạm dừng hoạt động 7 ngày vì để du khách mang theo và sử dụng các sản phẩm từ nhựa dùng một lần khi tham quan Vịnh Hạ Long. Hành vi sử dụng các sản phẩm từ nhựa dùng một lần đã vi phạm quy định theo hợp đồng về neo đậu, hoạt động tại các cảng, bến, vùng nước trên Vịnh Hạ Long được ký kết giữa Ban Quản lý Vịnh Hạ Long và chủ sở hữu tàu du lịch Thịnh An 88, QN-8618.

Thực hiện chủ trương của chính phủ và tỉnh Quảng Ninh về việc không sử dụng túi nilon, đồ nhựa dùng một lần, từ tháng 9/2019 Ban Quản lý Vịnh Hạ Long đã triển khai chương trình giảm thiểu rác thải nhựa tại khu vực Vịnh Hạ Long với nội dung “Không mang và sử dụng các sản phẩm từ nhựa dùng một lần trong các hoạt động dịch vụ, du lịch trên Vịnh Hạ Long”.

Theo đó, các tổ chức, cá nhân đang có hoạt động du lịch, dịch vụ trên vịnh phải cam kết không sử dụng, mua bán các sản phẩm từ nhựa dùng một lần (cốc, ống hút, hộp, bát, đĩa, túi nilon...); đồng thời thay thế bằng các sản phẩm thân thiện với môi trường khi tham gia hoạt động du lịch, dịch vụ tại khu vực Di sản thiên nhiên thế giới Vịnh Hạ Long; từ chối vận chuyển đối với các trường hợp khách cố tình không chấp hành quy định này. Ông Vũ Kiên Cường, Trưởng Ban Quản lý Vịnh Hạ Long, cho biết: Đến nay, sau 5 năm triển khai, chương trình đã tạo sự đồng thuận của các doanh nghiệp, các đơn vị lữ hành, chủ tàu du lịch, người dân, du khách và tiếp tục được triển khai hiệu quả thông qua các hoạt động tuyên truyền thường xuyên, xử lý nghiêm túc các trường hợp vi phạm.

Không chỉ riêng khu vực di sản Vịnh Hạ Long, nhằm phát triển du lịch bền vững, từ năm 2022, Cô Tô cũng đã thí điểm áp dụng quy định du khách không mang chai nhựa, túi nilon, các vật liệu có nguy cơ ô nhiễm môi trường khi đi du lịch tại địa phương này. Để phong trào phát huy hiệu quả, Cô Tô yêu cầu các hãng vận chuyển khách, công ty lữ hành hướng dẫn, tuyên truyền cho người dân, du khách ngay từ khi bán vé tại đầu cảng trước khi ra đảo Cô Tô về không sử dụng chai nhựa, túi nilon, đồ nhựa dùng một lần cùng những vật dụng có nguy cơ gây ô nhiễm môi trường... Cùng với đó, địa phương cũng tích cực tuyên truyền, vận động mỗi người dân trên đảo nêu cao tinh thần trách nhiệm, tích cực tham gia, tổ chức các hoạt động chống rác thải nhựa bằng các hành động cụ thể, thiết thực; thay đổi thói quen, nói không với các sản phẩm nhựa sử dụng một lần, túi nilon thông qua việc mua sắm, trong sinh hoạt, làm việc, lao động thường ngày; sử dụng thay thế bằng các loại sản phẩm thân thiện với môi trường; lên án kịp thời những hành vi gây ô nhiễm môi trường biển, thói quen sử dụng lãng phí tài nguyên, năng lượng.

Một trong những chủ trương của tỉnh thể hiện quyết tâm “Nói không với rác thải nhựa” đó là việc thay đổi phao xốp trong nuôi trồng thủy sản trên biển sang phao HDPE đạt chuẩn. Sau 5 năm triển khai, đến nay tỷ lệ chuyển đổi phao xốp toàn tỉnh đạt trên 99,5%. Hàng triệu quả phao xốp được thu gom, xử lý đúng quy trình, thay thế bằng phao HDPE đạt chuẩn. Cùng với đó, tỉnh còn đẩy mạnh đầu tư hạ tầng nuôi biển tập trung, khu sản xuất giống và giám sát môi trường chặt chẽ.

Ngoài ra, chung tay bảo vệ môi trường, các đoàn thể như Hội Nông dân, Hội Liên hiệp Phụ nữ, Đoàn Thanh niên cũng đã có nhiều việc làm thiết thực tuyên truyền, nâng cao ý thức, trách nhiệm của đoàn viên, hội viên và nhân dân trong hạn chế sử dụng rác thải nhựa, hình thành thói quen sống “xanh” trong cộng đồng. Nhiều công sở, trường học cũng từng bước thay đổi thói quen sử dụng đồ nhựa một lần bằng những vật liệu thân thiện với môi trường. Một số doanh nghiệp đã chủ động thay thế vật liệu bao bì bằng chất liệu tái chế, sinh học phân hủy nhanh, vừa đáp ứng thị hiếu khách hàng, vừa thể hiện trách nhiệm xã hội… Thông qua những việc làm này, Quảng Ninh đang nỗ lực xây dựng hình ảnh một địa phương xanh, sạch, đẹp, thân thiện với môi trường.