Lãng phí và trách nhiệm người đứng đầu

Theo website Đảng Cộng sản Việt Nam, sáng 19-9, tiếp tục chương trình phiên họp thứ 11, Uỷ ban Thường vụ Quốc hội đã cho ý kiến về báo cáo của Chính phủ về việc thi hành Luật Thực hành tiết kiệm, chống lãng phí (THTK, CLP) năm 2012 và việc chuẩn bị kỳ họp thứ 4, Quốc hội khoá XIII.

Báo cáo thẩm tra do Chủ nhiệm Uỷ ban Tài chính - Ngân sách Phùng Quốc Hiển trình bày nêu rõ, Thường trực Uỷ ban Tài chính - Ngân sách cơ bản nhất trí với Báo cáo của Chính phủ về tình hình, kết quả thực hiện Luật THTK, CLP năm 2012 và cho rằng, trong năm 2012, tình hình THTK, CLP có nhiều chuyển biến tích cực. Tuy nhiên, phần lớn dung lượng của bản Báo cáo được dành để phân tích 4 mặt tồn tại cơ bản trong công tác này, thể hiện qua các lĩnh vực: quản lý và sử dụng ngân sách nhà nước; đầu tư công; quản lý, sử dụng đất đai; tình trạng sử dụng vốn và tài sản tại các doanh nghiệp nhà nước.

Theo báo cáo thẩm tra, công tác quản lý thu ngân sách nhà nước vừa qua còn hạn chế, vấn đề nổi lên là tình trạng trốn lậu, nợ đọng thuế còn lớn và tiếp tục gia tăng. Nhiều doanh nghiệp lợi dụng tình hình khó khăn chung cố tình chây ỳ không nộp đầy đủ tiền thuế vào ngân sách nhà nước. Theo báo cáo của Bộ Tài chính, số nợ đọng tiền thuế đến cuối tháng 7-2012 tăng 939 tỷ đồng so với năm 2011.

Trong khi đó, việc chi ngân sách nhà nước còn biểu hiện chấp hành kỷ luật tài chính không nghiêm, sai phạm vẫn còn nhiều. Bên cạnh đó, tình trạng phê duyệt, quyết định nhiều dự án đầu tư không tính đến khả năng cân đối về nguồn vốn dẫn đến tình trạng đầu tư bị phân tán, dàn trải, nhiều dự án, công trình thi công kéo dài, gây lãng phí nguồn lực.

Đặc biệt, lĩnh vực quản lý, sử dụng đất đai còn lãng phí, nhiều hạn chế, bất cập chưa được xử lý kịp thời làm phát sinh những vấn đề phức tạp trong xã hội.

Về sử dụng vốn và tài sản tại các doanh nghiệp nhà nước, cơ quan thẩm tra cũng lưu ý hiệu quả kinh doanh của khối doanh nghiệp nhà nước thấp, chưa tương xứng với lợi thế của loại hình doanh nghiệp này, chưa đảm bảo vị trí, vai trò trong nền kinh tế. Nhiều tập đoàn, tổng công ty sản xuất kinh doanh thua lỗ (như Tập đoàn Xăng dầu, Tập đoàn Điện lực, Tổng Công ty Hàng hải Việt Nam...).

Thường trực Uỷ ban Tài chính - Ngân sách đề xuất với Quốc hội sớm sửa đổi, bổ sung Luật THTK, CLP, trong đó, cần quy định rõ những nội dung về THTK, CLP, trách nhiệm người đứng đầu các cơ quan, tổ chức để xảy ra lãng phí và có chế tài xử lý cụ thể, phù hợp, vừa mang tính răn đe, vừa mang tính giáo dục, thuyết phục. Đồng thời, cần rà soát về chức năng, nhiệm vụ của các cơ quan Nhà nước, xác định rõ thẩm quyền, hạn chế tối đa những lỗ hổng trong thực thi pháp luật, nhằm nâng cao chất lượng quản lý nhà nước, tạo sự thống nhất.

Nguyên Đan