Lan tỏa văn hóa đọc từ những cách làm mới

Không chỉ dừng lại ở những hoạt động truyền thống, nhiều mô hình mới, sáng tạo và ứng dụng công nghệ số đang được triển khai mạnh mẽ, góp phần lan tỏa văn hóa đọc sâu rộng trong cộng đồng.

Hưởng ứng Ngày Sách và Văn hóa đọc Việt Nam năm nay, Thư viện tỉnh Quảng Ninh đang tổ chức chuỗi hoạt động phong phú kéo dài tới cuối tháng 4. Đó là triển lãm “Cùng sách bước vào kỷ nguyên vươn mình của dân tộc”, trưng bày 3.000 đầu sách, báo, tạp chí.

Điểm nhấn của chuỗi hoạt động là chương trình “Văn hóa đọc - Kết nối cộng đồng” vào sáng 18/4, gồm tọa đàm truyền cảm hứng của diễn giả Nguyễn Sơn Lâm về chủ đề “Đọc sách - Làm giàu tri thức, nuôi dưỡng khát vọng, thúc đẩy đổi mới, sáng tạo” và trao thẻ thư viện cho học sinh nghèo vượt khó. Cùng với đó, “Tuần lễ sách khuyến học Quảng Ninh 2025” tạo cơ hội cho độc giả tiếp cận sách với giá ưu đãi, đồng hành cùng 1980 Books và triển khai hoạt động quyên góp sách cho các vùng sâu, vùng xa.

Đây chỉ là một trong những hoạt động nổi bật trong chuỗi chương trình, tiếp nối Đề án phát triển văn hóa đọc trong cộng đồng giai đoạn 2021- 2025, định hướng đến năm 2030, được tỉnh Quảng Ninh ban hành. Với những hoạt động ý nghĩa và thiết thực, chương trình kỳ vọng sẽ lan tỏa văn hóa đọc rộng rãi trong cộng đồng. Bà Bùi Thúy Hải, Giám đốc Thư viện tỉnh, chia sẻ: “Chúng tôi kỳ vọng các hoạt động này sẽ góp phần nâng cao văn hóa đọc và tạo thói quen đọc sách trong cộng đồng, không chỉ trong giới trẻ mà còn trong mọi tầng lớp nhân dân”.

Ngoài các sự kiện này, tỉnh Quảng Ninh còn tổ chức các hoạt động có chiều sâu như cuộc thi Đại sứ Văn hóa đọc, Hội sách Quảng Ninh, Tuần lễ Hưởng ứng học tập suốt đời. Các hình thức trưng bày, triển lãm sách trực tiếp và trực tuyến được duy trì đều đặn, tạo điều kiện kết nối mạng lưới thư viện liên thông trong và ngoài tỉnh, mở rộng cơ hội tiếp cận tri thức cho người dân khắp các vùng miền.

Không chỉ dừng lại ở các hình thức truyền thống, nhiều mô hình mới, thiết thực đã ra đời để đáp ứng nhu cầu đọc sách ngày càng đa dạng của độc giả. Tiêu biểu là các quán cà phê sách và cà phê thư viện, kết hợp giữa việc đọc sách, mua bán, trao đổi và quyên góp sách cho các thư viện tỉnh hoặc các vùng sâu, vùng xa.

Những quán cà phê sách như Cà phê sách Đông Tây, thư viện Yến (phường Hồng Hải), và T-Book (khu Monbay, đường Trần Quốc Nghiễn...) tại Hạ Long đã trở thành điểm đến phổ biến và lan rộng ra nhiều huyện, thị xã, thành phố trong tỉnh. Mô hình này không chỉ thu hút độc giả mà còn "tiếp lửa" đam mê sách cho cả các chủ quán. Chị Tống Thị Yến, chủ quán T-Book, chia sẻ: “Chúng tôi nhận thấy sự thu hút đặc biệt từ mô hình này và đang dự định mở các thư viện chuyên đề, như về lịch sử và Vịnh Hạ Long, để phục vụ độc giả tốt hơn”.

Đón đầu xu thế chuyển đổi số mạnh mẽ, Thư viện tỉnh Quảng Ninh đã chủ động triển khai nhiều giải pháp đồng bộ, thúc đẩy văn hóa đọc trong kỷ nguyên số. Với diện tích gần 10.000m² và hệ thống CNTT hiện đại, thư viện sở hữu khoảng 300.000 đầu sách, báo, tạp chí và hơn 2 triệu tài liệu số, trong đó có 200.000 trang địa chí Quảng Ninh đã được số hóa, giúp tra cứu nhanh chóng.

Các dịch vụ số như đăng ký thẻ online, mượn và tra cứu tài liệu trực tuyến được triển khai hiệu quả. Thư viện còn kết nối với các trường học và hợp tác với tailieu.vn để lan tỏa văn hóa đọc. Các hoạt động như triển lãm sách số và cuộc thi trực tuyến thu hút được đông đảo bạn đọc, đặc biệt là giới trẻ.

Với các bước đi đồng bộ, sáng tạo và đầy tính nhân văn, có thể thấy rằng, văn hóa đọc đã trở thành một phần thiết yếu trong đời sống tinh thần của người dân Quảng Ninh. Những hành động thiết thực này không chỉ khơi dậy niềm đam mê đọc sách mà còn góp phần xây dựng xã hội học tập, mở ra một chân trời tri thức cho tương lai.