Lan tỏa mạnh mẽ thông điệp “Cho đi là còn mãi”

Với thông điệp yêu thương “Cho đi là còn mãi”, nhiều người đã vượt qua các rào cản để đi đến quyết định mang ý nghĩa nhân văn cao cả - đăng ký hiến mô, tạng cứu người. Nghĩa cử này không chỉ giúp mang lại sự sống cho người khác, mà còn góp phần lan tỏa tinh thần nhân đạo cao cả để cuộc sống ngày càng tốt đẹp hơn, nhân văn hơn.

Đẩy mạnh truyền thông

Trên thế giới, có đến 90% số tạng được lấy từ người chết não, còn ở Việt Nam thì ngược lại, có đến 90% tạng được lấy từ người hiến sống. Tại các nước phát triển, việc hiến tạng đã trở nên khá phổ biến, trở thành một nét văn hóa đẹp vì cộng đồng. Điều này cho thấy rào cản tâm lý vẫn còn rất lớn trong nhận thức của nhiều người dân, khi họ lo ngại về vấn đề tâm linh, quan niệm “chết phải toàn thây”... Đặc biệt, không ít gia đình khi đối mặt với mất mát của người thân đã không đủ bình tĩnh để đưa ra quyết định hiến tạng. Chính vì vậy, công tác tuyên truyền, vận động, truyền thông về việc hiến mô, tạng giúp hồi sinh nhiều cuộc đời, thể hiện lòng nhân ái, trách nhiệm với cộng đồng đang tiếp tục được các cấp, ngành đẩy mạnh.

Nhằm thúc đẩy phong trào hiến tặng mô, tạng, nhiều bệnh viện lớn trên cả nước, trong đó có Bệnh viện Đa khoa tỉnh Quảng Ninh, đã triển khai hàng loạt chương trình tuyên truyền, vận động, giúp người dân hiểu rõ hơn về ý nghĩa của hành động hiến tặng sự sống. Qua đó, nâng cao hiệu quả công tác vận động hiến tặng mô, tạng. Bệnh viện hiện là đầu mối xây dựng kế hoạch đào tạo, tập huấn cho toàn ngành về vận động, hiến ghép mô, tạng bằng các hình thức phong phú, linh hoạt. Bệnh viện đã thiết lập đường dây nóng 190886658 để tiếp nhận tư vấn và hỗ trợ đăng ký hiến mô, tạng; triển khai hệ thống đăng ký hiến và nhận mô tạng trực tuyến qua mã QR trên website chính thức của Bệnh viện.

Hội đồng chuyên môn chẩn đoán chết não của Bệnh viện đã được thành lập, đồng thời kiện toàn Tổ tư vấn viên vận động hiến tặng mô, tạng sau chết/ chết não và ban hành quy chế hoạt động của Tổ. Theo đó, Tổ tư vấn được tổ chức bài bản với nhân lực thường trực cụ thể cùng với mạng lưới là các y, bác sĩ tại các khoa của Bệnh viện. Tổ hoạt động, trao đổi tích cực thông qua các nhóm zalo, các buổi sinh hoạt định kỳ vào thứ 4 hàng tuần để nắm tình hình cũng như cập nhật thường xuyên danh sách bệnh nhân chết não tiềm năng.

Chị Phan Kim Hương, Phó trưởng phòng Điều dưỡng, Tổ trưởng Tổ tư vấn viên vận động hiến tặng mô, tạng sau chết/ chết não Bệnh viện Đa khoa tỉnh, cho biết: Để hoạt động tư vấn bài bản, khoa học, hiệu quả, các thành viên của Tổ tư vấn đều đã được tham gia các khóa đào tạo, tập huấn về nội dung tư vấn hiến mô, tạng do Trung tâm Điều phối hiến ghép tạng Quốc gia, các bệnh viện tuyến Trung ương tổ chức. Quá trình tư vấn không thể vội vàng hay áp đặt. Chúng tôi luôn phối hợp chặt chẽ với bác sĩ điều trị để nắm bắt chính xác tình trạng bệnh nhân, từ đó tiếp cận gia đình một cách thận trọng, từng bước giải thích, động viên. Đặc biệt, chúng tôi phải dành thời gian để tìm hiểu hoàn cảnh gia đình, tâm tư, nguyện vọng của người thân bệnh nhân, từ đó lựa chọn phương pháp tư vấn phù hợp, khéo léo, tránh gây áp lực tâm lý hoặc tạo cảm giác ép buộc. Chặng đường vận động hiến tặng mô, tạng vẫn còn nhiều khó khăn, nhưng mỗi trường hợp được đồng ý hiến tặng là một hy vọng mới cho những bệnh nhân đang mong chờ cơ hội sống. Đó chính là động lực để chúng tôi tiếp tục kiên trì với công việc đầy ý nghĩa này.

“Do rào cản tâm lý của người dân vẫn còn khá nặng nề, bởi vậy việc tiếp cận, tư vấn người thân, gia đình của bệnh nhân chết não tiềm năng cũng có những khó khăn nhất định. Đa phần khi được tư vấn viên tư vấn về việc hiến tặng mô, tạng người dân cũng đã biết và hiểu được ý nghĩa tốt đẹp của việc làm này, song khi phải đưa ra quyết định mọi người lại có những băn khoăn riêng như ai là người có quyền đưa ra quyết định cuối cùng, hay quan niệm truyền thống cho rằng người mất đi cần phải toàn thây... Năm 2024, chúng tôi cũng đã tiếp cận tư vấn nhận được sự đồng ý của vợ bệnh nhân chết não, song khi đề cập vấn đề này với những người thân còn lại trong gia đình thì không nhận được sự đồng thuận” - Điều dưỡng Hoàng Thị Hậu, thành viên Tổ tư vấn chia sẻ thêm.

Sau hơn 1 năm hoạt động, Tổ tư vấn đã tiếp cận tư vấn được cho trên 50 trường hợp gia đình có bệnh nhân chết não tại Bệnh viện. Ngoài ra, Tổ tư vấn còn đẩy mạnh tổ chức các hoạt động truyền thông về nghĩa cử cao đẹp hiến tặng mô, tạng cứu người tại các chương trình hiến máu tình nguyện, phát động đăng ký hiến tặng mô, tạng trong cộng đồng, tại các cơ sở giáo dục, cơ quan, đơn vị trên địa bàn tỉnh.

Không riêng Bệnh viện Đa khoa tỉnh, các cơ sở y tế trên địa bàn tỉnh đều đang chung tay đẩy mạnh các hoạt động tuyên truyền và vận động hiến tặng mô, tạng trong cộng đồng. Đồng thời, phối hợp chặt chẽ với Bệnh viện Đa khoa tỉnh để nhận diện và báo cáo thường xuyên liên tục các trường hợp bệnh nhân chết não tiềm năng, từ đó hỗ trợ hiệu quả cho hoạt động tư vấn hiến tặng mô, tạng. Đặc biệt, với sự hỗ trợ của Trung tâm Điều phối hiến ghép tạng Quốc gia, Chi hội vận động hiến mô, bộ phận cơ thể người Việt Nam tại Quảng Ninh chính thức thành lập từ tháng 5/2024. Bằng những hoạt động tích cực, Chi hội đã phối hợp chặt chẽ với các đơn vị y tế cùng các ban ngành, đoàn thể trong toàn tỉnh tổ chức 10 buổi lễ phát động đăng ký hiến tặng mô tạng thu hút gần 1.600 người tham gia đăng ký, qua đó không ngừng lan tỏa mạnh mẽ, sâu rộng ý nghĩa nhân văn tốt đẹp của nghĩa cử này.

Hồi sinh cuộc đời mới

Ghép mô, tạng là phương pháp điều trị hiệu quả cho người bệnh bị hỏng mô, tạng không phục hồi. Kỹ thuật ghép tạng được xem là một trong mười thành tựu quan trọng nhất của y học thế giới, là một trong 10 phát minh về khoa học kĩ thuật làm thay đổi cuộc sống nhân loại.

Bác sĩ Nguyễn Bá Việt, Giám đốc Bệnh viện Đa khoa tỉnh Quảng Ninh, cho biết: Việc đưa vào hoạt động Phòng khám thận - ghép tạng tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh từ tháng 2/2025 cũng là một bước đi quan trọng. Đây là phòng khám viện phí dành cho các bệnh nhân có nhu cầu khám sàng lọc, đánh giá khả năng ghép thận, hoặc người khỏe mạnh có mong muốn hiến thận. Tuy nhiên, thách thức lớn nhất hiện nay chính là nguồn tạng hiến. Vì vậy, ngoài những giải pháp như thành lập Tổ tư vấn viên vận động hiến tặng mô, tạng sau chết/ chết não và kiện toàn Hội đồng chuyên môn chẩn đoán chết não tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh nói riêng hay các cơ sở y tế trên địa bàn tỉnh nói chung quan trọng hơn cả vẫn cần có sự chung tay của cộng đồng, để giúp thêm nhiều bệnh nhân suy tạng được trao cơ hội sống khỏe mạnh.

Nhắc đến trường hợp hiến mô, tạng tại Quảng Ninh có lẽ ai cũng đều xúc động trước nghĩa cử cao đẹp của bà Nguyễn Thị Nhận và ông Dương Quang Đông (phường Trưng Vương, TP Uông Bí) khi quyết định hiến tặng tạng của con trai mình là anh Dương Minh Đức khi anh không may bị tai nạn rơi vào tình trạng chết não. Nhờ quyết định đầy nhân văn ấy, 7 người mắc bệnh hiểm nghèo đã được cứu sống, tiếp tục hành trình cuộc đời mới. Gần một năm trôi qua, gia đình anh Đức hiểu rằng con trai mình vẫn đang hiện diện trong cuộc đời theo một cách khác. Những điều tốt đẹp, tử tế mà anh Đức đã trao gửi lại cho cuộc sống sẽ mãi mãi được khắc ghi, tiếp tục lan tỏa để nhân lên thêm nhiều phép màu khác cho những bệnh nhân đang chờ đợi cơ hội sống.

Hiểu được ý nghĩa nhân văn, cao cả của việc hiến tặng mô, tạng cứu người, trong thời gian qua, nhiều người dân trên địa bàn tỉnh không phân biệt lứa tuổi, công việc, hoàn cảnh đã tích cực, tự nguyện tham gia đăng ký hiến tặng mô, tạng, hiến xác cho y học.

Chị Phạm Thị Phượng, Điều dưỡng trưởng Khoa Nội tổng hợp, Bệnh viện Lão khoa - Phục hồi chức năng Quảng Ninh, cũng đã đăng ký hiến mô, tạng sau khi qua đời, chia sẻ: Tôi tâm niệm cho đi là còn mãi. Không chỉ sống một cách có ý nghĩa mà cả khi mất đi cũng muốn để lại một chút đóng góp nhỏ bé cho cuộc đời. Điều khiến tôi thực sự vững tin chính là việc làm của bố mẹ tôi - những người nông dân chân chất song mang suy nghĩ rất tiến bộ khi cách đây 10 năm ông bà đã tự nguyện đăng ký, lặng lẽ ký tên vào đơn và nhận về tấm thẻ cứng ghi nhận quyết định hiến tặng toàn bộ mô, tạng của họ sau khi qua đời. Năm 2022 khi bố tôi mất vì ung thư phổi, gia đình đã đồng ý hiến giác mạc của ông. Suốt những năm tháng sau này, tôi dần thấu hiểu quyết định đó, và tôi nhận ra rằng hiến mô, tạng không chỉ là một quyết định cá nhân, mà còn là một sự kế thừa lòng nhân ái. Không riêng tôi mà 3 chị em của tôi đều đã đăng ký hiến tặng mô, tạng sau khi qua đời, nhiều các cô bác họ hàng cũng mong muốn được đăng ký trong thời gian tới đây. Bố mẹ tôi đã gieo vào chúng tôi hạt giống của sự sẻ chia, lòng nhân ái và tôi tin rằng, đó chính là cách một người có thể ở lại mãi mãi với cuộc đời này, theo một cách thật đẹp đẽ và ý nghĩa”.

Hiến mô, tạng không đơn thuần là một hành động y học, mà là biểu tượng của lòng nhân ái, của sự sẻ chia vô điều kiện, của một tình yêu thương không biên giới. Đó là lời khẳng định rằng, sự sống không bao giờ chấm dứt, mà chỉ chuyển hóa từ hình hài này sang hình hài khác, từ trái tim này sang trái tim kia, từ một cuộc đời này sang một cuộc đời khác để cùng chung tay tiếp tục thắp lên những điều tốt đẹp, ý nghĩa trong cuộc sống.