Đẩy lùi tình trạng tàu cá vi phạm pháp luật

Ngày 01/9/2017, Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã ban hành Chỉ thị số 18-CT/TU về Tăng cường công tác quản lý khai thác, bảo vệ và phát triển nguồn lợi thủy sản trên địa bàn tỉnh tỉnh Quảng Ninh (gọi tắt là Chỉ thị 18). Trong đó, Quảng Ninh xác định chuyển dịch cơ cấu khai thác theo hướng giảm phương thức đánh bắt tận thu, hủy diệt nguồn lợi; tăng các loại nghề có tính chọn lọc và thân thiện với môi trường.

Triển khai Chỉ thị số 18-CT/TU, các cấp, các ngành liên quan đã chú trọng đẩy mạnh công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức cho người dân; tăng cường hoạt động kiểm tra, giám sát, kịp thời phát hiện, xử lý các hành vi khai thác thủy sản trái phép. Từ năm 2017 đến hết năm 2022, toàn tỉnh đã tổ chức 17.778 đợt tuyên truyền phổ biến các quy định về khai thác và bảo vệ NLTS cho 336.964 lượt người; phát hiện, xử lý trên 8.250 vụ vi phạm, thu phạt, nộp ngân sách nhà nước trên 48,46 tỷ đồng. Chỉ tính riêng trong năm 2022, toàn tỉnh đã phát hiện và xử lý 842 trường hợp vi phạm pháp luật trong hoạt động quản lý tàu cá, khai thác và bảo vệ nguồn lợi thủy sản, thu nộp ngân sách nhà nước 7.502,1 triệu đồng.

Riêng trong tháng 1/2023, các ngành chức năng và các địa phương trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh đã tăng cường kiểm soát tàu cá và thuyền viên, phát hiện và xử lý 50 trường hợp vi phạm pháp luật trong hoạt động quản lý tàu cá, khai thác và bảo vệ nguồn lợi thủy sản, bằng 48,5% so với kỳ trước (kỳ trước 103 trường hợp); thu phạt nộp ngân sách nhà nước 555,15 triệu đồng, bằng 51,8% so với kỳ trước (kỳ trước 1.071,5 triệu đồng); tịch thu tiêu huỷ: 0 kích điện, 120 lồng bát quái, 1 cào đáy. Thông qua hoạt động kiểm tra, kiểm soát, các lực lượng chức năng đã tuyên truyền trực tiếp cho gần 730 lượt chủ tàu cá và gần 2.900 lượt lao động các quy định về quản lý tàu cá, về khai thác và bảo vệ nguồn lợi thuỷ sản, khai thác IUU, phòng chống dịch bệnh Covid-19, an toàn giao thông đường thuỷ, an toàn hàng hải, phòng tránh trú bão, tham gia bảo vệ chủ quyền biển đảo…, cấp phát 896 tờ rơi, sổ tay tuyên truyền các loại, sổ nhật ký, báo cáo khai thác thủy sản…

Theo đánh giá của Sở NN&PTNT, các trường hợp vi phạm pháp luật trong hoạt động quản lý tàu cá, khai thác và bảo vệ nguồn lợi thủy sản đã được kiểm tra, xử lý đa số có hành vi vi phạm không nghiêm trọng và không có vi phạm về IUU liên quan đến tàu cá xa bờ bị xử lý. Tuy nhiên, hiện nay, hoạt động khai thác thuỷ sản bằng nghề cấm, phương pháp cấm, khai thác tại vùng cấm vẫn lén lút diễn ra với mức độ ngày càng tinh vi, trong khi hoạt động của cơ quan chức năng phải công khai và chủ yếu trong giờ hành chính nên đối tượng vi phạm dễ dàng theo dõi, thông báo cho nhau qua hệ thống thông tin bộ đàm để né tránh và lẩn trốn… rất khó khăn trong phát hiện và bắt giữ vi phạm. Mặt khác, tàu cá hoạt động vùng khơi (chiều dài lớn nhất từ 15m trở lên) tuy 100% đã lắp thiết bị giám sát hành trình (VMS) nhưng một số thiết bị thường xuyên trục trặc, một số chủ tàu cố tình không bật thiết bị, không thông báo vị trí đúng quy định hoặc không nộp tiền thuê bao dịch vụ dẫn đến đơn vị cung cấp dịch vụ ngắt kết nối làm ảnh hưởng đến hoạt động giám sát, ngăn chặn tàu cá (vô ý hoặc cố ý) vi phạm vùng biển khai thác.

Trước những vấn đề này, các cơ quan chức năng đang tiếp tục thực hiện các giải pháp nâng cao hiệu quả công tác kiểm tra, xử lý vi phạm; đồng thời, duy trì sự hiện diện thường xuyên của các lực lượng chức năng tại các khu vực tập trung hoạt động khai thác thủy sản, khu vực cấm khai thác thủy sản. Qua đó, đẩy lùi tình trạng tàu cá vi phạm pháp luật, chống khai thác IUU; vừa đảm bảo tính nghiêm minh của pháp luật vừa đồng hành, chia sẻ, hỗ trợ người dân để cùng thực hiện có kết quả mục tiêu chung gỡ cảnh báo "Thẻ vàng" của EC cũng như thực hiện thành công Chỉ thị số 18 của tỉnh.