Dấu ấn Đảng bộ Chi cục Hải quan khu vực VIII

Giai đoạn 2021-2025, trong bối cảnh tình hình kinh tế, thương mại quốc tế có nhiều biến động, hoạt động XNK, logistics chịu tác động kép từ đại dịch Covid-19 và những thay đổi địa chính trị toàn cầu, Đảng bộ Chi cục Hải quan khu vực VIII vẫn khẳng định bản lĩnh vững vàng, phát huy vai trò nòng cốt trong quản lý nhà nước về hải quan trên địa bàn chiến lược. Qua đó, đóng góp quan trọng vào sự phát triển kinh tế - xã hội và thu ngân sách nhà nước (NSNN) của tỉnh.

Xây dựng Đảng vững mạnh - Kim chỉ nam cho mọi hoạt động

Tại một đơn vị mang tính đặc thù như ngành Hải quan, nơi mọi công việc gắn trực tiếp với doanh nghiệp và hoạt động thương mại quốc tế, công tác xây dựng Đảng không chỉ là nhiệm vụ chính trị, mà còn là nền tảng bảo đảm kỷ cương, liêm chính, hiệu quả của toàn bộ hệ thống. Theo đó, Đảng bộ Chi cục Hải quan khu vực VIII đã triển khai đồng bộ, bài bản công tác tuyên truyền, giáo dục chính trị, tư tưởng. Việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh được đảng bộ triển khai sâu rộng, gắn với thực hiện chuẩn mực đạo đức cách mạng, các giá trị văn hóa người Quảng Ninh với các tiêu chí “4 giữ, 4 xây, 4 chống” và phương châm “tự soi, tự sửa”.

Từ năm 2020 đến nay, đảng bộ đã thực hiện kiện toàn 96 lượt vị trí cấp ủy cơ sở, kết nạp 48 đảng viên mới. Bám sát chủ trương định hướng của toàn ngành để kiện toàn tinh gọn bộ máy gắn với cơ cấu lại và nâng cao chất lượng đội ngũ, chú trọng xây dựng đội ngũ lãnh đạo, quản lý, cán bộ, công chức hải quan các cấp đủ phẩm chất, năng lực và uy tín, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ, nhất là yêu cầu triển khai mô hình hải quan thông minh, hải quan số.

Thực hiện chủ trương cuộc cách mạng về tinh gọn bộ máy của hệ thống chính trị, toàn đảng bộ đã quán triệt, làm tốt công tác chính trị, tư tưởng, tạo sự thống nhất về nhận thức và hành động trong đội ngũ, cùng toàn ngành thực hiện sắp xếp mô hình tổ chức bộ máy mới đi vào hoạt động ngay từ ngày 15/3/2025 với tên gọi Chi cục Hải quan khu vực VIII (trước đó là Cục Hải quan Quảng Ninh). Trong quá trình sắp xếp mô hình tổ chức bộ máy mới, cho đến nay Đảng bộ Chi cục Hải quan khu vực VIII đã không để gián đoạn bất cứ hoạt động, khâu nghiệp vụ nào của các đơn vị.

Sức chiến đấu của tổ chức Đảng không ngừng được nâng cao thông qua các nghị quyết chuyên đề thiết thực, khả thi, thể hiện cụ thể “5 rõ” (rõ người, rõ việc, rõ tiến độ, rõ kết quả, rõ trách nhiệm). Các tổ chức Đảng trực thuộc đều ban hành quy chế làm việc đồng bộ, duy trì hiệu quả mô hình tổ chức gắn với nhiệm vụ chính trị của từng đơn vị thành viên.

Đặc biệt, với phương châm phòng ngừa là chính, giám sát là trọng tâm, trong nhiệm kỳ qua toàn đảng bộ đã thực hiện 319 cuộc kiểm tra, giám sát ở các cấp, chưa kể hàng trăm cuộc kiểm tra đột xuất. Công tác phòng chống tham nhũng được triển khai quyết liệt qua 2 nghị quyết chuyên đề quan trọng về kiểm soát nội ngành và xử lý thông tin tội phạm. Qua các cuộc thanh tra, kiểm toán từ Trung ương đến địa phương, Chi cục Hải quan khu vực VIII đều được ghi nhận là điểm sáng trong lãnh đạo điều hành, không để xảy ra sai phạm lớn, không phát sinh điểm nóng.

Đồng chí Vũ Văn Diện, Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Phó Bí thư Thường trực Đảng ủy UBND tỉnh, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh, khẳng định: Công tác xây dựng Đảng được triển khai đồng bộ, thực chất và hiệu quả đã góp phần đưa Đảng bộ Chi cục Hải quan khu vực VIII trực thuộc Đảng bộ UBND tỉnh có 2 năm liền được đánh giá, xếp loại là đảng bộ hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ (2022, 2023). Cũng chính từ nền tảng vững chắc trong công tác xây dựng Đảng, Chi cục Hải quan khu vực VIII đã tạo dựng được sức mạnh đoàn kết, kỷ cương và bản lĩnh, vững vàng để hoàn thành xuất sắc các nhiệm vụ chính trị, chuyên môn được giao trong giai đoạn đầy biến động và thách thức.

Hiện đại hóa hải quan, bứt phá thu ngân sách

Quảng Ninh là tỉnh có đường biên giới trên bộ và trên biển dài, nhiều cửa khẩu quốc tế, cảng biển, KCN, là địa bàn quan trọng trong giao thương quốc tế và kiểm soát XNK. Trước yêu cầu ngày càng cao về kiểm soát hải quan hiện đại, Đảng bộ Chi cục Hải quan khu vực VIII đã lãnh đạo toàn diện, chủ động thực hiện tốt nhiệm vụ giám sát, kiểm tra, kiểm soát hải quan theo đúng pháp luật, đảm bảo an ninh kinh tế, đồng thời tạo thuận lợi cho hoạt động thương mại.

Việc triển khai giám sát bằng công nghệ hiện đại như hệ thống camera giám sát 24/7, máy soi container, seal định vị điện tử… tại tất cả các cửa khẩu, kho bãi, điểm tập kết hàng hóa đã tạo nên mạng lưới quản lý thông minh, giảm áp lực thủ công, đồng thời nâng cao tính minh bạch, chính xác và phòng ngừa vi phạm ở Hải quan khu vực VIII. Hoạt động giám sát được thực hiện đồng bộ tại 3 cửa khẩu cảng biển, 3 cửa khẩu đường bộ và các KCN trọng điểm, với hàng trăm ngàn lượt phương tiện, hành khách và tờ khai hải quan mỗi năm.

Giai đoạn 2021-2025, với vai trò tham mưu chiến lược đối với tỉnh về phát triển thương mại biên giới, trên cơ sở đánh giá tiềm năng và động lực phát triển của địa phương, Hải quan khu vực VIII đã đề xuất chuyển hướng hoạt động XNK tại biên giới từ tiểu ngạch sang chính ngạch, từng bước kiểm soát tốt dòng lưu chuyển hàng hóa, nâng cao giá trị thương mại bền vững. Đồng thời, tích cực tham gia thực hiện Nghị quyết 15-NQ/TU ngày 23/4/2019 của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh về phát triển cảng biển và dịch vụ cảng biển trên địa bàn tỉnh đến năm 2025, định hướng đến năm 2030, từ đó đưa ra nhiều kiến nghị quan trọng như mở rộng luồng lạch, thu hút hãng tàu container, kết nối hạ tầng logistics… Những định hướng này giúp thúc đẩy hoạt động XNK, logistics, đưa Quảng Ninh trở thành điểm đến tin cậy cho doanh nghiệp đầu tư.

Trong lĩnh vực công nghiệp, Chi cục Hải quan khu vực VIII cũng triển khai hiệu quả Nghị quyết số 01-NQ/TU (ngày 16/11/2020) của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh về phát triển nhanh, bền vững ngành công nghiệp chế biến, chế tạo giai đoạn 2020-2025, định hướng 2030. Trong đó, đơn vị thực hiện các giải pháp điều kiện thông quan nhanh chóng, tư vấn chính sách cho doanh nghiệp sản xuất, nhập khẩu nguyên liệu. Chi cục Hải quan khu vực VIII là một trong những đơn vị tiên phong toàn ngành trong cải cách TTHC và chuyển đổi số. Với mục tiêu “4 giảm - 4 tăng”, đơn vị đã rút ngắn tối đa thời gian thông quan, giảm chi phí, nhân lực, giảm tiếp xúc trực tiếp giữa công chức và doanh nghiệp, tăng số lượng tờ khai, doanh nghiệp, kim ngạch và số thu NSNN.

Các thủ tục hải quan hiện nay đều được thực hiện hoàn toàn trên nền tảng điện tử, với 100% tờ khai thông quan và nộp thuế qua hệ thống VNACCS/VCIS và hệ thống thuế 24/7. Hệ thống một cửa quốc gia và ASEAN được triển khai triệt để tại tất cả cửa khẩu. Đơn vị còn duy trì công cụ đo thời gian giải phóng hàng hóa để kịp thời nhận diện điểm nghẽn và khắc phục, từ đó nâng cao chất lượng phục vụ.

Đáng chú ý, Chi cục Hải quan khu vực VIII là đơn vị duy nhất trong tỉnh triển khai Bộ chỉ số đánh giá năng lực cạnh tranh cấp cơ sở (CDCI) và nhiều năm liền đứng đầu bảng xếp hạng DDCI toàn tỉnh. Đây là minh chứng rõ nét về tư duy phục vụ, văn hóa hành chính hiện đại, lấy doanh nghiệp làm trung tâm.

Nhờ các giải pháp tổng thể, trong giai đoạn 2021-2025, tổng kim ngạch XNK qua địa bàn Quảng Ninh tăng trưởng bình quân 16,6%/năm, từ mức 12,9 tỷ USD (năm 2021) lên 18,7 tỷ USD (năm 2024), bất chấp giai đoạn này có nhiều khó khăn. Đặc biệt năm 2023, khi hầu hết các địa phương bị ảnh hưởng bởi suy giảm toàn cầu thì Quảng Ninh vẫn duy trì kim ngạch gần 16 tỷ USD. Trong 2 năm trở lại đây, số lượng doanh nghiệp tham gia hoạt động XNK trên địa bàn tỉnh tăng vượt trội. Năm 2024 có tới 2.312 doanh nghiệp, thu hút thêm hơn 1.100 doanh nghiệp mới; 6 tháng đầu năm 2025, thu hút mới 726 doanh nghiệp… những con số cho thấy rõ niềm tin của cộng đồng doanh nghiệp đối với môi trường XNK tại Quảng Ninh và chất lượng phục vụ của Chi cục Hải quan khu vực VIII.

Đối mặt với xu hướng giảm thuế quan trong tiến trình hội nhập, Chi cục Hải quan khu vực VIII đã chủ động xây dựng Đề án quản lý thu NSNN giai đoạn 2021-2025 với 3 nhóm giải pháp là tăng thu, quản lý chặt chẽ và không để phát sinh nợ thuế mới. Việc điều hành được thực hiện linh hoạt, bám sát kịch bản từng năm và tranh thủ tối đa sự chỉ đạo từ Trung ương và địa phương. Kết quả, trong giai đoạn 2021-2025, số thu NSNN luôn đạt và vượt cao so với chỉ tiêu. Năm 2022, thu 16.362 tỷ đồng (tăng gần 64% so với năm 2021, vượt trên 160% chỉ tiêu Bộ Tài chính giao). Năm 2024 tiếp tục tăng trưởng, đạt hơn 18.300 tỷ đồng (vượt 46% chỉ tiêu được giao). Qua đó liên tục đưa đơn vị duy trì vị trí trong nhóm 8 đơn vị có số thu cao nhất toàn ngành Hải quan.

Nhiệm kỳ 2025-2030, dự báo tình hình thế giới và khu vực nói chung sẽ còn có những diễn biến phức tạp, khó lường. Việc sắp xếp tổ chức bộ máy, thực hiện chính quyền địa phương 2 cấp cũng đặt ra những yêu cầu mới, cao hơn cùng thách thức, thuận lợi đan xen. Trong bối cảnh đó, Đảng bộ Chi cục Hải quan khu vực VIII xác định mục tiêu tổng quát trong nhiệm kỳ là: Xây dựng đảng bộ trong sạch, vững mạnh; lực lượng kỷ cương, liêm chính, chuyên nghiệp, hiện đại, hoạt động hiệu lực, hiệu quả, thực hiện thắng lợi nhiệm vụ chính trị, góp phần cùng cả hệ thống chính trị tỉnh Quảng Ninh và toàn ngành Hải quan thực hiện thắng lợi mục tiêu các nghị quyết, chiến lược phát triển theo mô hình hải quan số, hải quan xanh và hải quan thông minh đến năm 2030.

Theo lãnh đạo Chi cục Hải quan khu vực VIII, những yêu cầu mới của thời đại như chuyển đổi số, đổi mới sáng tạo, thông quan tập trung, mô hình hải quan thông minh... đang đặt ra nhiều thách thức cho Hải quan khu vực VIII, nhưng với những kinh nghiệm, bản lĩnh và tinh thần "Đoàn kết - Kỷ cương - Chuyên nghiệp - Phát triển” đã được thử thách, tôi luyện, nhiệm kỳ 2025-2030, Đảng bộ Chi cục Hải quan khu vực VIII mang theo niềm tự hào và truyền thống đã bồi đắp, tự tin vững bước đi lên, tiếp tục khẳng định vai trò tiên phong trong việc đẩy mạnh cải cách TTHC, hiện đại hóa hải quan, tăng cường công tác quản lý, giám sát hải quan, góp phần tạo thuận lợi cho hoạt động XNK và phòng chống buôn lậu.