Cấp xã, phường cấp “sổ đỏ”

Những năm qua, việc đi làm thủ tục cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất luôn nhận được sự quan tâm của đông đảo người dân. Bởi thủ tục trong lĩnh vực này thường phức tạp, hay gặp nhiều khó khăn, người dân thường phải đi lại nhiều lần, đi nhiều cấp, nhiều nơi để hoàn thiện hồ sơ thủ tục. Một điều đáng mừng là ngay khi thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, Chính phủ đã ban hành nghị định quy định phân cấp, phân quyền cho cấp xã, phường, đặc khu cấp “sổ đỏ”. Nghị định đã nhận được sự đồng tình, ủng hộ của người dân và dư luận xã hội.

Theo Nghị định 151/2025/NĐ-CP ngày 12/6/2025 quy định về phân định thẩm quyền của chính quyền địa phương 2 cấp, phân quyền, phân cấp trong lĩnh vực đất đai, từ 1/7/2025, thẩm quyền của UBND cấp huyện theo quy định của Luật Đất đai chuyển giao cho chủ tịch UBND cấp xã, gồm: Cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất quy định tại điểm b khoản 1 Điều 136 và điểm d khoản 2 Điều 142 Luật Đất đai; Xác định lại diện tích đất ở và cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất quy định tại khoản 6 Điều 141 Luật Đất đai; Ghi giá đất trong quyết định giao đất, cho thuê đất, cho phép chuyển mục đích sử dụng đất, gia hạn sử dụng đất, điều chỉnh thời hạn sử dụng đất, chuyển hình thức sử dụng đất thuộc thẩm quyền của chủ tịch UBND cấp xã đối với trường hợp áp dụng giá đất trong bảng giá đất để tính tiền sử dụng đất, tiền thuê đất; ban hành quyết định giá đất thuộc thẩm quyền của chủ tịch UBND cấp xã đối với trường hợp xác định giá đất cụ thể quy định tại khoản 4 Điều 155 Luật Đất đai...

Triển khai Nghị định 151/2025/NĐ-CP của Chính phủ, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã ban hành Quyết định 2304/QĐ-BNNMT ngày 23/6/2025 về việc công bố thủ tục hành chính đất đai thuộc phạm vi chức năng quản lý nhà nước của Bộ Nông nghiệp và Môi trường.

Theo đó có 6 thủ tục về “sổ đỏ” do cấp xã thực hiện, gồm: Xác định lại diện tích đất ở của hộ gia đình, cá nhân đã được cấp giấy chứng nhận trước ngày 1/7/2004; Đính chính giấy chứng nhận đã cấp lần đầu có sai sót; Thu hồi giấy chứng nhận đã cấp không đúng quy định của luật đất đai do người sử dụng đất, chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất phát hiện và cấp lại giấy chứng nhận sau khi thu hồi; Đăng ký đất đai, tài sản gắn liền với đất, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất lần đầu đối với tổ chức đang sử dụng đất; Đăng ký đất đai, tài sản gắn liền với đất, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất lần đầu đối với cá nhân, cộng đồng dân cư, hộ gia đình, người gốc Việt Nam định cư ở nước ngoài; Đăng ký, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất đối với trường hợp tặng cho quyền sử dụng đất cho Nhà nước hoặc cộng đồng dân cư hoặc mở rộng đường giao thông.

Trình tự thủ tục cũng được rút gọn đáng kể, người dân chuẩn bị hồ sơ theo mẫu quy định, nộp trực tiếp tại nơi tiếp nhận hồ sơ theo quy định hoặc qua cổng dịch vụ công. Sau khi tiếp nhận, cán bộ địa chính kiểm tra thực địa, đối chiếu hồ sơ, xác định hiện trạng sử dụng đất. Đặc biệt, không còn yêu cầu giấy xác nhận “không tranh chấp”, bởi trách nhiệm xác minh và hậu kiểm thuộc về chính quyền địa phương. Trong trường hợp đủ điều kiện, chủ tịch UBND cấp xã ký cấp sổ đỏ trong thời gian tối đa 3 ngày làm việc kể từ khi hoàn tất nghĩa vụ tài chính. Tổng thời gian xử lý hồ sơ đăng ký đất đai lần đầu được giới hạn trong 17 ngày làm việc, rút ngắn đáng kể so với quy trình cũ.

Có thể nói, sự thay đổi trong cấp “sổ đỏ” được đánh giá là sẽ giúp người dân ở các địa phương rút ngắn quy trình thủ tục, tiết kiệm thời gian, chi phí, tăng tính minh bạch. Về phía chính quyền địa phương, việc quản lý đất đai sẽ sát thực tế và hiệu quả hơn. Đây là chủ trương phù hợp với mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp, cũng như hợp ý nguyện của lòng dân.