Chủ động phòng, chống thiên tai, ứng phó nguy cơ mưa lớn, sạt lở, lũ quét

Theo Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia, năm 2025 được dự báo sẽ có sự gia tăng đáng kể các hiện tượng thời tiết cực đoan dưới tác động của biến đổi khí hậu. Nhiệt độ toàn cầu được dự báo sẽ tiếp tục tăng cao, đặc biệt chịu ảnh hưởng của hiện tượng ENSO trung tính. Sự biến đổi này không chỉ tác động đến nhiệt độ không khí, mà còn làm gia tăng nguy cơ xuất hiện các thiên tai cực đoan như nắng nóng gay gắt, bão mạnh, mưa lớn tại một số khu vực, lũ quét và tình trạng sạt lở đất...

Từ đầu năm 2025 đến nay, trên cả nước, hiện tượng thiên tai diễn biến phức tạp, cực đoan đã làm nhiều người chết và mất tích, nhiều căn nhà bị sập đổ, tốc mái, hư hại, ảnh hưởng lớn đến sản xuất và sinh hoạt của nhân dân. Trước thực trạng trên, đã thực hiện nghiêm túc các nội dung chỉ đạo của Trung ương, của tỉnh về phòng chống thiên tai, nhất là Chỉ thị số 14-CT/TU ngày 11/8/2021 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy “về tăng cường chủ động các biện pháp phòng ngừa, ứng phó, khắc phục hậu quả thiên tai trên địa bàn tỉnh” và Thông báo số 1251-TB/TU ngày 04/6/2024 của Thường trực Tỉnh ủy “về sơ kết 03 năm triển khai thực hiện Chỉ thị số 14-CT/TU ngày 11/8/2021 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về tăng cường chủ động các biện pháp phòng ngừa, ứng phó, khắc phục hậu quả thiên tai”.

Ngay từ tháng 3/2025, tỉnh Quảng Ninh tiến hành duy tu, bảo dưỡng 8 tuyến đê cấp IV trên địa bàn nhằm cải thiện năng lực phòng chống thiên tai, đảm bảo an toàn trong mùa mưa lũ và góp phần ổn định đời sống, sản xuất của người dân. Theo đó, tổng kinh phí thực hiện các công trình lên tới 36 tỷ đồng, được phân bổ cho các hạng mục gồm: Sửa chữa, gia cố mặt đê; xử lý các điểm sạt trượt, nứt nẻ, thấm rò rỉ; xử lý sập tổ mối; trồng cây chắn sóng và cải tạo hành lang chân đê. Các tuyến đê được ưu tiên tu bổ nằm tại các địa phương có nguy cơ cao về thiên tai như: TP Đông Triều, Uông Bí, Hạ Long, Móng Cái, TX Quảng Yên và các huyện Tiên Yên, Hải Hà.

Song song với công tác đầu tư sửa chữa đê điều, các địa phương trên địa bàn tỉnh cũng được yêu cầu thường xuyên kiểm tra, rà soát tình trạng các công trình đê, hồ chứa nước, cống thoát lũ... để có biện pháp xử lý kịp thời nếu phát hiện dấu hiệu mất an toàn. Các đơn vị, địa phương từ tỉnh đến cơ sở cũng rà soát, nắm chắc các phương tiện tàu, thuyền, các hộ nuôi trồng thủy sản, rà soát, bổ sung những địa bàn, khu vực trọng điểm về phòng chống cháy nổ, cháy rừng và xảy ra thiên tai, nhằm chuẩn bị sẵn sàng lực lượng, phương tiện tham gia xử trí các tình huống.

Để làm tốt công tác phòng chống thiên tai trong mùa mưa bão năm 2025, tháng 4 vừa qua, Bộ CHQS tỉnh đã tổ chức hiệp đồng với các đơn vị quân đội đóng quân trên địa bàn về công tác PCTT-TKCN để sẵn sàng huy động lực lượng, phương tiện, cơ sở vật chất; thống nhất cách thức tổ chức chỉ huy, điều hành các lực lượng trong xử trí các tình huống về thiên tai, TKCN và ứng phó các sự cố sập đổ các công trình, hầm lò.

Đặc biệt, để tập trung phòng, chống, ứng phó nguy cơ mưa lớn, sạt lở đất, lũ quét và chủ động phòng chống thiên tai trong thời gian tới, Tỉnh uỷ Quảng Ninh đã ban hành Công văn số 2740-CV/TU, trong đó yêu cầu toàn tỉnh tuyệt đối không được lơ là, chủ quan, mất cảnh giác, không để xảy ra gián đoạn trong chỉ đạo ứng phó với thiên tai khi thực hiện sắp xếp lại đơn vị hành chính, tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp. Đồng thời, khẩn trương rà soát, xây dựng phương án tổ chức lại lực lượng thực hiện nhiệm vụ phòng, chống thiên tai, cứu hộ cứu nạn theo hướng dẫn của cơ quan chức năng, đồng thời phù hợp với điều kiện thực tế của địa phương để bảo đảm hoạt động thông suốt, hiệu lực, hiệu quả từ ngày 1/7/2025 (sau khi cấp huyện kết thúc hoạt động).

Thường trực Tỉnh uỷ cũng yêu cầu Ban Thường vụ Đảng uỷ UBND tỉnh lãnh đạo, chỉ đạo UBND tỉnh tập trung chỉ đạo các sở, ngành, cơ quan, đơn vị, địa phương theo chức năng, nhiệm vụ tiếp tục bám sát tình hình, tiếp tục triển khai thực hiện nghiêm túc, kịp thời, có hiệu quả công tác phòng, chống thiên tai, cứu hộ cứu nạn trên địa bàn theo phương châm “4 tại chỗ” với tinh thần chủ động, kịp thời nhất, quyết liệt nhất, phù hợp tình hình thực tế ở địa phương. Mục tiêu là bảo đảm an toàn tính mạng của nhân dân là trên hết, trước hết; rà soát, kiểm tra, cảnh báo và triển khai các biện pháp bảo đảm an toàn cho người dân tại các khu vực có nguy cơ cao về sạt lở đất, lũ quét, lũ ống, ngập úng. Bảo đảm an toàn hệ thống đê điều, hồ đập, công trình giao thông, lưới điện, trường học, cơ sở y tế, khu công nghiệp... Tăng cường theo dõi, cập nhật thông tin dự báo thời tiết, mưa lớn, lũ quét, sạt lở đất; kịp thời cung cấp thông tin chính thống tới người dân; chỉ đạo các cơ quan báo chí địa phương tăng cường thông tin, tuyên truyền, hướng dẫn kỹ năng ứng phó thiên tai. Rà soát, khoanh vùng xây dựng và thực hiện phương án sơ tán dân cư khỏi những khu vực có nguy cơ cao về sạt lở đất, ngập lụt, lũ quét như khu vực chân bãi thải mỏ, ven sông, suối….

Tỉnh cũng yêu cầu ngành Than chủ động, tích cực phối hợp với chính quyền địa phương trong công tác phòng, chống, ứng phó nguy cơ mưa lớn, sạt lở đất, lũ quét và chủ động phòng chống thiên tai theo phương châm “3 trước, 4 tại chỗ”; chuẩn bị kỹ càng các phương án phòng chống lụt bão, tìm kiếm cứu nạn ở tất cả các đơn vị, đặc biệt là những vị trí có nguy cơ cao xuất hiện tình trạng sạt lở, sụt lún, bục nước, ngập mỏ...

Thiên tai là điều không thể tránh nhưng thiệt hại do thiên tai thì hoàn toàn có thể giảm nếu có chuẩn bị sớm, hành động quyết liệt. Với sự chỉ đạo sát sao, tầm nhìn dài hạn, chiến lược bài bản, Quảng Ninh quyết tâm xây dựng “lá chắn” vững chắc nhất trong mùa mưa bão.