Chủ động đấu tranh, phòng chống lừa đảo trên không gian mạng

Hiện nay, tội phạm sử dụng công nghệ cao, lợi dụng không gian mạng để thực hiện các hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản diễn biến phức tạp và có dấu hiệu gia tăng.

Năm 2024, trên địa bàn tỉnh ghi nhận 77 vụ lừa đảo trên không gian mạng, thiệt hại số tiền 150,17 tỷ đồng. Từ đầu năm đến nay, lực lượng chức năng tiếp tục ghi nhận thêm các vụ lừa đảo trên không gian mạng với nhiều hình thức, thủ đoạn ngày càng tinh vi. Tháng 3/2025, chị V.T.H (29 tuổi, trú tại phường Hà Tu, TP Hạ Long) đến Công an tỉnh trình báo việc bị một số đối tượng giả danh nhân viên Công ty điện lực Quảng Ninh nhắn tin qua mạng xã hội Zalo yêu cầu cài đặt app của Tổng công ty Điện lực miền Bắc thông qua một đường link để thanh toán tiền điện còn thiếu, nếu không sẽ bị cắt điện sinh hoạt. Do thiếu cảnh giác và tin lời các đối tượng, chị đã bấm vào đường link do các đối tượng gửi để cài đặt phần mềm, sau đó bị các đối tượng chiếm quyền điều khiển ứng dụng ngân hàng trên điện thoại di động và chiếm đoạt số tiền 31,7 triệu đồng.

Trước đó, hồi tháng 2/2025, chị L.P.D (trú tại phường Hồng Hải, TP Hạ Long) đến cơ quan công an trình báo về việc bị lừa đảo, chiếm đoạt hơn 600 triệu đồng do trong quá trình đăng thông tin tìm việc trên mạng xã hội đã bị kẻ gian mạo danh là nhân viên ngân hàng, liên hệ và hướng dẫn yêu cầu truy cập trang web làm nhiệm vụ và chiếm đoạt tiền. Tháng 1/2025, ông M.V.T. (61 tuổi, ở Cẩm Phả) cũng bị lừa nhận việc online và bị chiếm đoạt 1,7 tỷ đồng. Cũng trong tháng 1/2025, cơ quan chức năng bắt giữ đối tượng Phạm An Tân (sinh năm 1991, trú tại huyện Cẩm Giàng, tỉnh Hải Dương) có hành vi lừa đảo tình cảm qua mạng xã hội để chiếm đoạt tài sản của một người phụ nữ trên địa bàn TP Hạ Long với số tiền 1,7 tỷ đồng...

Lực lượng chức năng cũng phát hiện, có nhiều trường hợp tổ chức, đơn vị bị kẻ xấu thành lập fanpage giả mạo để thực hiện nhiều hành vi lừa đảo khác nhau.

Không gian mạng là mạng lưới kết nối của cơ sở hạ tầng công nghệ thông tin, bao gồm mạng viễn thông, mạng Internet, mạng máy tính, hệ thống thông tin, hệ thống xử lý và điều khiển thông tin, cơ sở dữ liệu; là nơi con người thực hiện các hành vi xã hội không bị giới hạn bởi không gian và thời gian. Không gian mạng đang phát triển nhanh, tác động sâu, rộng trên nhiều lĩnh vực của đời sống xã hội. Bên cạnh những ưu thế vượt trội, không gian mạng cũng trở thành môi trường bị lợi dụng thực hiện các hành vi vi phạm pháp luật, trong đó có tội phạm lừa đảo gây thiệt hại lớn và bức xúc trong dư luận xã hội, ảnh hưởng đến an ninh trật tự, hoạt động sản xuất và đời sống người dân.

Nhằm tăng cường phòng ngừa, xử lý hoạt động lừa đảo chiếm đoạt tài sản sử dụng công nghệ cao trên không gian mạng, thời gian qua, tỉnh yêu cầu các sở, ngành, địa phương triển khai quyết liệt các biện pháp; đẩy mạnh tuyên truyền; nâng cao hiệu quả công tác phối hợp giữa các sở, ban, ngành, các lực lượng, phân công nhiệm vụ cụ thể để phòng ngừa, xử lý có hiệu quả hoạt động lừa đảo chiếm đoạt tài sản; tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, kịp thời phát hiện, khắc phục sơ hở, thiếu sót trong công tác quản lý nhà nước; xây dựng phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc, nhân rộng các mô hình phòng, chống tội phạm hiệu quả tại cơ sở…

Theo đó, lực lượng công an đã và đang tập trung triệt phá các vụ án lừa đảo chiếm đoạt tài sản trên không gian mạng, triển khai đồng bộ nhiều biện pháp góp phần giữ an toàn, lành mạnh trên hệ thống mạng; tăng cường nắm tình hình, quản lý chặt chẽ các đối tượng có biểu hiện nghi vấn hoạt động liên quan đến lừa đảo chiếm đoạt tài sản; siết chặt quản lý xuất nhập cảnh đối với người nước ngoài...

Sở KH&CN chủ trì, phối hợp với sở, ngành, địa phương đẩy mạnh nghiên cứu khoa học, phát triển công nghệ, nhất là công nghệ thông tin, trí tuệ nhân tạo để ứng dụng trong quản lý, nhận diện, phát hiện, phòng ngừa, đấu tranh ngăn chặn và xử lý tội phạm sử dụng công nghệ cao. Tăng cường công tác quản lý đối với các nhà mạng, siết chặt hoạt động cấp sim điện thoại, loại bỏ sim “rác”, xử lý tình trạng sử dụng sim không chính chủ. Các nhà mạng nâng cao hiệu quả công tác phối hợp với công an trong phòng ngừa, đấu tranh với tội phạm trên không gian mạng…