Chống lãng phí trong quản lý đất đai, tài nguyên, khoáng sản

Đất đai, tài nguyên, khoáng sản luôn là một trong những lĩnh vực nhạy cảm, dễ phát sinh khiếu nại, tố cáo. Bởi vậy thời gian qua, Quảng Ninh luôn chú trọng công tác quản lý các lĩnh vực này, trong đó tăng cường các giải pháp thực hành tiết kiệm, chống lãng phí.

Đối với công tác quản lý đất đai, UBND tỉnh đã tích cực triển khai đồng bộ các biện pháp nhằm nâng cao trách nhiệm thẩm định trong xác định giá đất trên địa bàn; trong đó đã ban hành Quyết định 32/2025/QĐ-UBND ngày 03/04/2025 quy định các yếu tố xác định giá đất, tạo cơ sở pháp lý chặt chẽ cho việc thẩm định giá đất cụ thể. UBND tỉnh cũng ban hành quyết định phê duyệt dự án xây dựng bảng giá đất lần đầu để công bố và áp dụng từ ngày 01/01/2026 trên địa bàn tỉnh, tuân thủ Luật Đất đai 2024 và Nghị định 71/2024/NĐ-CP để đảm bảo minh bạch, sát với biến động thị trường.

Đặc biệt, tỉnh thành lập các Hội đồng thẩm định giá đất ở các cấp trên địa bàn để tổ chức thẩm định phương án giá đất nhằm nâng cao tính độc lập, khách quan; chỉ đạo Thanh tra tỉnh tăng cường công tác thanh tra, hậu kiểm đối với hầu hết các phương án giá đất cụ thể, qua đó đã kịp thời chấn chỉnh và yêu cầu xử lý trách nhiệm các bên liên quan đối với những thiếu sót, tồn tại trong công tác định giá đất.

Trong quản lý, khai thác, sử dụng khoáng sản, Quảng Ninh cũng có nhiều giải pháp siết chặt. Hiện trên địa bàn tỉnh có 67 giấy phép thuộc thẩm quyền của Bộ NN&MT; 42 giấy phép khai thác khoáng sản thuộc thẩm quyền của UBND tỉnh. Theo đó, tỉnh phối hợp chặt chẽ với Bộ NN&MT tăng cường giám sát, quản lý các dự án. Đến nay, việc khai thác khoáng sản ở các khu vực mỏ cơ bản đảm bảo quy định pháp luật, đúng theo quy mô, công suất đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt, đảm bảo tính hợp lý, bền vững đã được cập nhật trong các quy hoạch khoáng sản.

Bên cạnh đó, để tiết kiệm, sử dụng hiệu quả các loại tài nguyên khoáng sản đang có nhu cầu lớn (đất đồi làm vật liệu san lấp), đáp ứng mục tiêu phát triển kinh tế tuần hoàn, UBND tỉnh đã phối hợp với Cục Địa chất và Khoáng sản Việt Nam, Bộ NN&MT ban hành 06 khu vực khai thác đất đá thải làm vật liệu san lấp với tổng trữ lượng 42,097m³. Điều này góp phần bảo vệ môi trường, tiết kiệm chi phí đổ thải, cải tạo phục hồi môi trường, giảm thiểu áp lực cho các bãi thải.

Bên cạnh đó, UBND tỉnh đã triển khai thi hành Luật Địa chất và khoáng sản năm 2024, chỉ đạo các sở, ngành, địa phương, doanh nghiệp thực hiện đúng các quy định trong khai thác khoáng sản, khai thác tối đa tài nguyên trong không gian được cấp phép để tránh lãng phí tài nguyên, thực hiện đầy đủ nghĩa vụ tài chính và các nghĩa vụ của tổ chức được cấp phép khai thác khoáng sản có liên quan, đóng cửa mỏ, cải tạo phục hồi môi trường đúng quy định. Đến nay, công tác quản lý khoáng sản làm vật liệu xây dựng cơ bản tuân thủ các quy định pháp luật về khoáng sản, không để xảy ra các vụ việc vi phạm lớn trên địa bàn.

Trong quản lý môi trường, UBND tỉnh đã chỉ đạo tổ chức thực hiện các dự án nâng cao năng lực quan trắc môi trường tự động để tăng cường giám sát chất lượng môi trường, giám sát nguồn thải. Trên địa bàn tỉnh hiện có 162 trạm quan trắc môi trường tự động, liên tục; trong đó 19 trạm quan trắc môi trường xung quanh do Sở NN&MT quản lý, vận hành và 143 trạm quan trắc môi trường xung quanh, nước thải và khí thải do các cơ sở sản xuất, kinh doanh dịch vụ quản lý, vận hành.

Bên cạnh đó, tỉnh giao Sở NN&MT triển khai tích hợp hệ thống giám sát tài nguyên nước và hệ thống dữ liệu quan trắc khí tượng thủy văn vào Hệ thống quan trắc môi trường tự động của tỉnh. Một số đơn vị cũng đã lắp đặt 05 hệ thống quan trắc, giám sát tài nguyên nước, khí tượng, thủy văn theo quy định.

Việc áp dụng công nghệ quan trắc môi trường tự động, liên tục trên địa bàn tỉnh cũng được đẩy mạnh. Hiện trên địa bàn tỉnh đã hoàn thành và đưa vào khai thác sử dụng hệ thống cơ sở dữ liệu quan trắc môi trường, đang tiếp tục nghiên cứu xây dựng hệ thống cơ sở dữ liệu đất đai, môi trường, đa dạng sinh học. Tỉnh cũng đã đầu tư xây dựng Hệ thống giám sát tài nguyên nước, khai thác, sử dụng nước mặt và nước dưới đất của tỉnh; trong đó giám sát các thông số theo quy định, cơ sở dữ liệu của hệ thống giám sát. Hệ thống giám sát đang hoạt động phát huy hiệu quả, kịp thời phát hiện các vi phạm để xử lý theo quy định.

Với việc thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, hiện Quảng Ninh tiếp tục tăng cường quản lý Nhà nước trong công tác khai thác, sử dụng tiết kiệm, hiệu quả, bền vững đối với đất đai, tài nguyên thiên nhiên, khoáng sản; giảm thiểu thất thoát, lãng phí, tác động tiêu cực đến môi trường. Qua đó góp phần ổn định an ninh trật tự, phát triển kinh tế - xã hội trên địa bàn.