
Bước vào thời kỳ đổi mới (1986) cho đến năm 2018, báo chí Quảng Ninh tiếp tục đóng vai trò chủ lực trong định hướng dư luận xã hội, tuyên truyền, cổ vũ, động viên Đảng bộ, chính quyền và nhân dân các dân tộc trong tỉnh thực hiện thắng lợi đường lối đổi mới do Đảng khởi xướng và lãnh đạo. Báo chí tỉnh đã không ngừng trưởng thành, ngày càng khẳng định vị thế, vai trò trong công cuộc xây dựng và phát triển tỉnh Quảng Ninh trở thành một cực tăng trưởng ở khu vực phía Bắc; thể hiện rõ vai trò là cơ quan ngôn luận của Đảng bộ, chính quyền, diễn đàn của nhân dân các dân tộc trong tỉnh.
Trong công cuộc đổi mới do Đảng lãnh đạo và khởi xướng, báo chí Quảng Ninh đã gắn bó, đồng hành cùng những nhiệm vụ to lớn của Đảng bộ, chính quyền và nhân dân trong tỉnh, giữ vai trò quan trọng trong việc cổ vũ sự nghiệp đổi mới, hiện đại hóa. Báo chí lúc này đã thay đổi hẳn cách thức tuyên truyền, đi thẳng vào đời sống, tuyên truyền, giải thích đường lối, chính sách của Đảng và Nhà nước; đồng thời có những tác phẩm nóng hổi tính thời sự, minh chứng cho sự thay đổi của cả một thời kỳ.
Giai đoạn đầu của đổi mới, báo chí tập trung phản ánh tình hình toàn tỉnh ổn định sản xuất và đời sống nhân dân sau những năm tháng khó khăn của thời kỳ khủng hoảng kinh tế; những nỗ lực chuyển đổi cơ chế quản lý từ tập trung quan liêu, bao cấp sang cơ chế thị trường có sự quản lý của nhà nước, những động lực được "cởi trói", "bung sức" để thoát dần khỏi những trì trệ . Quá trình này bắt đầu từ đổi mới từng phần, tiến tới đổi mới toàn diện, và báo chí đã ghi lại, phân tích những bước đi trên địa bàn tỉnh.
![]() |
Nhà báo Trọng Trung, nguyên Trưởng phòng Chuyên đề, Đài PTTH Quảng Ninh, phỏng vấn thợ mỏ Hà Lầm trước cửa lò để thực hiện chương trình "Công nghiệp mỏ". Ảnh tư liệu |
Tại Quảng Ninh, sản xuất than - ngành công nghiệp chính và lâu đời của tỉnh tiếp tục được Đảng bộ tỉnh định hướng phát triển; đồng thời thúc đẩy sản xuất công, nông, ngư nghiệp, tiểu thủ công nghiệp… Bám sát nhịp sống kinh tế của tỉnh, báo chí Quảng Ninh đã thường xuyên thông tin, có những loạt bài phản ánh tình hình kinh tế lúc bấy giờ; đồng thời, phân tích, đưa ra giải pháp. Đài PTTH Quảng Ninh trong các bản tin thời sự thường có các tin tức, phóng sự về sản xuất than. Đến tháng 5/2001, Đài bắt đầu thực hiện chuyên đề riêng mang tên “Công nghiệp mỏ”, giao phóng viên phụ trách chuyên đề. Nói về những khó khăn trong sản xuất chuyên đề truyền hình, Nhà báo Trọng Trung, nguyên Trưởng phòng Chuyên đề – người trực tiếp được phân công thực hiện chuyên đề chia sẻ: “Tác nghiệp báo hình trong ngành than thời điểm đó rất khó khăn, vất vả, đặc biệt là lúc ghi hình trong lò. Trong điều kiện hầm lò tối dưới đất hàng chục, hàng trăm mét, máy quay phim còn lạc hậu, mang vào tới lò đã ẩm ướt không thể hoạt động, chúng tôi đành khắc phục vừa quay được vài phút hình lại gói máy vào túi ni lông. Do vậy, muốn làm xong một chuyên đề “Công nghiệp mỏ” 15 phút, ít nhất chúng tôi cũng phải có vài ngày xuống lò cùng thợ mỏ”. Điều này cho thấy sự nỗ lực, vượt khó của những người làm báo để có thể phản ánh chân thực nhất đời sống và hoạt động sản xuất của thợ mỏ trong giai đoạn còn nhiều thiếu thốn.
Phóng viên nhiếp ảnh Công Chác và Đỗ Khánh trong hầm lò mỏ Thống Nhất. Ảnh tư liệu
Nhà báo Phùng Ngọc Dũng, nguyên Trưởng ban Báo Quảng Ninh cuối tuần, kể lại: Thời đó, chúng tôi làm báo trong không khí đổi mới của đất nước và của tỉnh cũng tràn đầy khí thế. Ban của chúng tôi phụ trách chủ yếu thực hiện các tin bài văn hóa, văn nghệ, ngoài ra có thêm trang kinh tế và an ninh trật tự đều bám rất sát những thay đổi của đời sống xã hội. Kinh tế bắt đầu phát triển hơn, kéo theo nhiều phức tạp về an ninh trật tự, vì vậy nhiều bài báo về các vụ án được chúng tôi thực hiện rất thu hút người đọc. Đến năm 2005, tôi có thực hiện tác phẩm về việc lần đầu tiên Công an tỉnh phá thành công vụ án công nghệ cao, đã đạt giải Nhì cuộc thi viết nhân kỉ niệm 50 năm thành lập Công an nhân dân và được công chúng hồ hởi đón nhận.
Các cơ quan báo chí cũng góp tiếng nói quan trọng trong giám sát, phản biện xã hội, là kênh thông tin hữu ích trong công tác quản lý của chính quyền các cấp đang thực hiện nhiệm vụ đổi mới. Tiêu biểu, Báo Quảng Ninh có các loạt bài về: Chuyển dời vị trí xây dựng nhà sàng Úc, về Cảng nổi Trà Báu trên Vịnh Hạ Long, về việc ngành Than giãn việc, giãn thợ, về thực trạng bi đát ngành cơ khí mỏ, về tổ chức Đảng trong ngành Than…
Đồng chí Nguyễn Huy Trợ, Nguyên Tổng Biên tập Báo Quảng Ninh chia sẻ kinh nghiệm làm nghề với phóng viên Báo Quảng Ninh.
Báo chí tỉnh cũng chú trọng phát hiện những nhân tố mới, lý giải những vấn đề nảy sinh, đấu tranh với tiêu cực. Thập niên 90 của thế kỷ XX đến những năm 2000, Báo Quảng Ninh sớm có các tác phẩm đoạt Giải báo chí toàn quốc (nay là Giải báo chí quốc gia): Giải nhất năm 1992 “Xây dựng nhà tuyển than mới Hồng Gai: Những câu hỏi cần lời giải đáp (Vũ Điều); giải khuyến khích năm 1997 với tác phẩm “Một vùng đất bãi” (Quốc Huấn); giải ba năm 2002 “Một nghị quyết được cuộc sống đặt tên” (Ngô Tiến Cảnh - Lương Mạnh Hùng)… Đài PTTH Quảng Ninh có tác phẩm “Xây cảng lớn đón tàu nhỏ”, đoạt Huy chương Bạc Liên hoan Truyền hình Toàn quốc lần thứ 28 (năm 2008) của nhóm tác giả Đinh Nhiên – Phạm Hưng...
Một minh chứng tiêu biểu cho vai trò giám sát và phản biện của báo chí giai đoạn này là chuyên mục “Vấn đề bạn quan tâm” của Đài PTTH Quảng Ninh, được triển khai từ năm 1990. Chuyên mục này tiếp nhận đơn thư của khán giả, đi sâu phân tích những tình huống cụ thể, hay trực tiếp thực hiện các phóng sự điều tra về những vấn đề bức xúc của người dân. Thông qua chuyên mục, nhiều điểm tồn tại, hạn chế, vướng mắc tại cơ sở đã được giải đáp cụ thể, thấu tình đạt lý. Cùng với đó, nhiều phóng sự trong các chương trình thời sự của Đài đã đi sâu vào các mặt trái còn tồn tại trong xã hội, như nạn khai thác than “thổ phỉ”, hay tình trạng buôn lậu qua biên giới...
Báo chí tỉnh cũng kịp thời phản ánh, cổ vũ không khí thi đua lao động, sản xuất, đồng hành cùng công cuộc đổi mới và dựng xây quê hương. Từ những năm cuối thế kỷ XX trở đi, ngày càng nhiều mô hình kinh tế mới, nhiều cách làm hay, những gương thợ mỏ, gương nông dân làm giàu trên mảnh đất quê hương xuất hiện trên mặt báo Quảng Ninh và các chương trình phát thanh, truyền hình tỉnh như: Mô hình nuôi nhím tại Tân Dân (Hoành Bồ), trồng thanh long ruột đỏ, nuôi lợn rừng, nuôi bò sữa, câu lạc bộ những thợ mỏ thu nhập cao...
Đặc biệt, từ những năm 2010 đến năm 2018, báo chí đã bám sát thực tiễn phát triển bứt phá của tỉnh, kịp thời tuyên truyền, phản ánh hình ảnh một Quảng Ninh năng động, sáng tạo với những bước đi táo bạo, góp phần làm nổi bật những thành tựu, cách làm hay, mô hình tốt đi tiên phong của tỉnh Quảng Ninh tới nhân dân cả nước như: Đưa Nghị quyết của Đảng vào cuộc sống; xóa nhà tạm cho người nghèo; Đề án 25 “Đổi mới phương thức, nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của Đảng, thực hiện tinh giản bộ máy, biên chế”; đầu tư hạ tầng giao thông; đưa điện lưới ra đảo Cô Tô; xây dựng nông thôn mới; cải cách hành chính; mô hình hợp tác công - tư;…
Phóng viên Báo Quảng Ninh và Đài PT-TH Quảng Ninh tác nghiệp tại Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XII.
Giai đoạn này, đồng hành cũng tỉnh, báo chí Quảng Ninh “gặt hái” nhiều “quả ngọt” tại các giải báo chí quốc gia. Năm 2014, lần đầu tiên báo chí Quảng Ninh có giải A Giải báo chí Quốc gia với tác phẩm truyền hình "Đổi mới phương thức lãnh đạo của Đảng – Nhìn từ tinh giản bộ máy biên chế ở tỉnh Quảng Ninh" của nhóm tác giả: Thế Lãm, Minh Toàn, Nguyễn Hưng, Nguyễn Soái, Mạnh Linh, Anh Tuấn (Đài PTTH Quảng Ninh). Đến năm 2016, tác phẩm Phát thanh “Y tế Quảng Ninh - Đột phá trong đổi mới phương thức, nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của Đảng; thực hiện tinh giản bộ máy, biên chế” của nhóm tác giả Nguyễn Thị Thanh Trang, Tạ Thị Ngoãn (Đài PTTH Quảng Ninh) tiếp tục ghi dấu ấn với giải A Giải báo chí Quốc gia. Liên tiếp những năm từ 2014-2018, loạt bài báo in về: Tinh giản bộ máy biên chế, Nhất thể hóa chức danh, Nâng tầm năng lực lãnh đạo của Đảng… của nhóm tác giả Bùi Thị Thu Hương, Bùi Thị Thùy Linh (Báo Quảng Ninh) đã đạt các giải B, C Giải báo chí Quốc gia và Giải Búa Liềm vàng toàn quốc…
![]() |
Chủ tịch nước Trương Tấn Sang trao giải A giải báo chí Quốc gia 2014 cho nhà báo Nguyễn Thế Lãm, đại diện nhóm tác giả của Đài PT-TH Quảng Ninh. |
Thành quả đó là nhờ những người làm báo Quảng Ninh ngày càng tích cực tìm tòi, phát hiện chủ đề, thực hiện những bài viết chất lượng, gắn bó, song hành với thực tiễn sôi động của tỉnh. Những tác phẩm tuyên truyền về việc xây dựng và ban hành các cơ chế, chính sách của Đảng, Nhà nước từ thực tiễn Quảng Ninh; quyết tâm giữ vững ổn định kinh tế, bảo đảm tốc độ tăng trưởng gắn với nâng cao chất lượng tăng trưởng; đẩy mạnh thực hiện 3 đột phá chiến lược; đẩy mạnh quảng bá, giới thiệu hình ảnh, những giá trị tốt đẹp về mảnh đất, con người Quảng Ninh… Cùng với đó, hình ảnh các nhà báo tác nghiệp quên mình trong phòng, chống tội phạm, thiên tai, bão lũ, những điểm nóng ở mọi nơi, mọi lúc trên địa bàn tỉnh đã trở nên quen thuộc.
Bước vào thời thời kỳ hội nhập quốc tế, báo chí tỉnh càng có điều kiện, thời cơ để khai thác, xử lý và cung cấp thông tin nhanh chóng, kịp thời, đa dạng cho công chúng với nhiều chương trình đã vươn ra khỏi phạm vi tỉnh Quảng Ninh và Việt Nam, kết nối với các nước bạn Trung Quốc, Hàn Quốc, Lào... Báo chí Quảng Ninh ngày càng khẳng định vị thế, vai trò trong công cuộc đổi mới và phát triển đất nước.
Trong dòng chảy lịch sử hơn 30 năm đổi mới (1986-2018), báo chí tỉnh vừa làm tốt công tác tuyên truyền, cổ vũ sự nghiệp cách mạng, đồng hành cùng sự đổi mới, phát triển của tỉnh Quảng Ninh lại vừa nỗ lực đổi mới chính mình, đáp ứng nhu cầu của nhiệm vụ cách mạng mới và công chúng. Báo chí Quảng Ninh đã có bước tiến nhảy vọt về chất và lượng, thông tin ngày càng nhanh nhạy, kịp thời thông qua các chương trình, các bài báo trên đa dạng các loại hình báo chí trong tỉnh.
Trước hết, phải nhắc tới Báo Quảng Ninh với sự phát triển ngày một mạnh mẽ, ngày càng phù hợp với xu thế báo chí hiện đại, từ tăng số lượng, số trang đến số kỳ, từ chỉ có báo in đến có báo điện tử.
Ngày 2/9/1999 là dấu mốc về công nghệ làm báo của Báo Quảng Ninh khi đã thực hiện tách ảnh màu tại toà soạn. Đây là cơ sở để đến ngày 20/6/2000, Báo Quảng Ninh đã thực hiện chế bản tại toà soạn một cách chủ động.
![]() |
Thực hiện chế bản điện tử tại toà soạn Báo Quảng Ninh, tháng 6/2001. Ảnh tư liệu
|
Với sự đổi mới liên tục và không ngừng trưởng thành, từ ngày 1/1/2001, Báo Quảng Ninh tăng kỳ xuất bản từ 3 lên 4 kỳ/tuần, gồm các số thứ hai, thứ tư, thứ sáu in 2 màu và số Quảng Ninh cuối tuần in 4 màu. Ngày 21/6/2002, Báo Quảng Ninh tăng từ 4 kỳ/tuần lên 6 kỳ/tuần. Một năm sau, ngày 1/7/2003, Báo Quảng Ninh phát hành tất cả các ngày trong tuần, chính thức trở thành nhật báo.
Ngày 31/6/2006, ra mắt Báo Quảng Ninh điện tử và đến 25/11/2011 có Thời sự online, phiên bản tiếng Anh, phiên bản tiếng Trung.
Sau khi báo in trở thành nhật báo, Báo Quảng Ninh đã tăng trang, tiếp tục đánh dấu một mốc mới. Ngày 1/1/2010, Báo Quảng Ninh cuối tuần tăng từ 8 trang lên 12 trang. Ngày 1/4/2011, Báo Quảng Ninh hằng ngày tăng từ 4 trang lên 8 trang khổ lớn.
Thợ mỏ Công ty Than Mạo Khê đọc Báo Quảng Ninh sau giờ tan ca. Ảnh Phạm Mạnh Hùng (CTV)
Nhà báo Hoàng Chí Dũng, Nguyên Phó Tổng Biên tập Báo Quảng Ninh cho biết: Cùng với những đổi mới về số trang, khổ báo, Báo Quảng Ninh đã chủ động đề xuất và thực hiện các số báo đặc biệt nhân các sự kiện, thực hiện các ấn phẩm về du lịch bản tiếng Anh, bản tiếng Trung. Đáp ứng với tình hình đất nước ngày càng hội nhập sâu rộng, Báo Quảng Ninh điện tử cũng có phiên bản bằng cả tiếng Anh và tiếng Trung, nhờ đó đáp ứng tốt nhu cầu của độc giả tỉnh biên giới;lan tỏa hình ảnh, lợi thế của Quảng Ninh đến với bạn bè quốc tế…
Những bước đi này là minh chứng sinh động cho sự nỗ lực phát triển của Báo Quảng Ninh từ đổi mới về hình thức, đa dạng hóa sản phẩm đến nâng cao chất lượng, đáp ứng nhu cầu thông tin ngày càng cao của bạn đọc.
Song hành với báo in, báo nói và báo hình cũng phát triển với những bước tiến rất nhanh của Đài PTTH Quảng Ninh. Ngày 25/4/1995, nhân kỷ niệm 40 năm giải phóng Vùng mỏ, lần đầu tiên Đài PTTH Quảng Ninh đã tổ chức thực hiện thành công truyền hình trực tiếp lễ mít tinh sự kiện trọng đại của tỉnh, đánh dấu mốc đổi mới phương thức làm báo hình hiện đại của một cơ quan báo chí địa phương.
Đến ngày 19/5/2001, truyền hình Quảng Ninh chính thức tách thành một kênh riêng, thời lượng phát sóng tăng dần từ 1h/ngày lên 8h/ngày, 10h/ngày và đến tháng 9/2006 là 17h/ngày. Tới tháng 10/2003, Đài chính thức khánh thành Dự án nâng cấp Phát thanh Quảng Ninh nhân kỷ niệm 40 năm thành lập tỉnh, đưa sóng phát thanh Quảng Ninh phủ trên phạm vi toàn tỉnh và một số tỉnh, thành lân cận.
Từ 21/6/2005, Đài PTTH Quảng Ninh đã ra mắt thêm bản tin thời sự Quảng Ninh tiếng Anh; Bản tin Thời sự quốc tế và hoàn chỉnh 18 đầu chương trình mới trong vòng 6 tháng, mở đầu cho thời kỳ tăng tốc của Đài.
Đến cuối năm 2009, QTV đã có mặt trong chương trình truyền hình cáp của trên 40 tỉnh, thành trong cả nước. Tháng 6/2009, sóng truyền hình Quảng Ninh đã được phát qua vệ tinh Vinasat-1, vươn xa tới nhiều địa phương trong cả nước và một số quốc gia trong khu vực.
Ngày 21/6/2010, Đài PTTH Quảng Ninh chính thức phát sóng kênh truyền hình quảng bá, giải trí QTV3, phát triển song song cùng QTV1 (kênh thời sự chính trị tổng hợp), với thời lượng 18h/ngày; phát thanh Quảng Ninh nâng thời lượng phát sóng từ 12h lên 18h/ngày. Ngày 21/6/2013, kênh phát thanh QNR2 (kênh văn hóa - du lịch - đối ngoại) mang tên "Giai điệu Hạ Long" chính thức phát song song cùng kênh QNR1 (kênh thời sự chính trị tổng hợp), với thời lượng 18h/ngày.
![]() |
Chương trình thời sự trực tiếp đầu tiên của Đài PT-TH Quảng Ninh lên sóng dịp 21/6/2013. Ảnh tư liệu
|
Không chỉ ra kênh mới, Đài PTTH Quảng Ninh còn chú trọng đổi mới cách thức làm báo hiện đại để đáp ứng nhu cầu của tỉnh và công chúng. Ngày 21/6/2013 đánh dấu một bước tiến mới của Đài khi chương trình thời sự truyền hình trực tiếp đầu tiên của QTV lên sóng. Nhà báo Trần Mạnh Hùng, Giám đốc, TBT Đài PTTH Quảng Ninh khẳng định: “Để Thời sự sống động, cập nhật thông tin nhanh, kịp thời, phục vụ nhu cầu ngày càng cao của khán giả với các sự kiện nóng, mới, chúng tôi đã quyết tâm phải làm bản tin thời sự trực tiếp, như VTV và một số Đài PTTH trong nước đang thực hiện và chúng tôi đã thành công”.
Nắm bắt xu thế phát triển của truyền thông hiện đại, Đài PTTH Quảng Ninh đã có những chuyển động mạnh mẽ, kịp thời, không ngừng vươn tới mục tiêu trở thành cơ quan truyền thông hiện đại. Từ năm 2015, QTV đã phát triển kênh truyền hình Quảng Ninh trên youtube và xây dựng, vận hành trang fanpage riêng trên mạng xã hội facebook và là một trong những cơ quan báo chí địa phương đầu tiên trong khu vực phát triển được các hạ tầng số này. Đài cũng có trang thông tin điện tử qtv.vn, đặc san đối ngoại song ngữ Hoa Sen. Các loại hình báo chí của Đài đều có sức lan tỏa rộng khắp không những với nhân dân trong tỉnh mà đã đến với khán giả cả nước và nước ngoài.
Nhóm phóng viên thực hiện một tác phẩm đa phương tiện.
Trong chặng đường hơn 30 năm (1986-2018) đáng tự hào, báo chí Quảng Ninh đã thể hiện rõ vai trò là cơ quan ngôn luận của Đảng bộ, chính quyền; là công cụ sắc bén tuyên truyền, giáo dục, cổ vũ, động viên toàn Đảng, toàn quân, toàn dân trong tỉnh đoàn kết, vượt qua mọi khó khăn, thử thách; thực hiện thắng lợi nhiệm vụ đổi mới diễn ra một cách mạnh mẽ, xây dựng tỉnh Quảng Ninh thành một cực tăng trưởng ở khu vực phía Bắc. Từ năm 2019, báo chí Quảng Ninh đã có bước vươn mình, đi đầu cả nước trong việc hợp nhất các cơ quan báo chí trong mô hình Trung tâm Truyền thông tỉnh, tạo một sức mạnh mới cho báo chí tỉnh nhà, tiếp tục tiến bước và đồng hành, bước sang kỷ nguyên vươn mình của dân tộc.
Thực hiện: Ngọc Linh
Đồ họa: Tất Đạt
Ý kiến ()