6 thói quen sống giúp bảo vệ não bộ khỏi mất trí nhớ và Alzheimer

Duy trì hoạt động thể chất, quản lý căng thẳng và chế độ ăn uống hợp lý là những yếu tố quan trọng giúp não bộ khỏe mạnh, giảm nguy cơ sa sút trí tuệ.

Thể chất và dinh dưỡng, nền tảng cho não khỏe mạnh

Các chuyên gia y tế khẳng định rằng lối sống đóng vai trò then chốt trong việc ngăn ngừa chứng mất trí nhớ, bao gồm bệnh Alzheimer. Bệnh thường phát triển do sự kết hợp của di truyền, sức khỏe tim mạch và thói quen sinh hoạt.

Hoạt động thể chất là yếu tố hàng đầu. Một nghiên cứu được công bố tại Hội nghị Quốc tế của Hiệp hội Alzheimer năm 2025 cho thấy đi bộ thường xuyên có tác dụng bảo vệ chống lại sự suy giảm nhận thức, ngay cả ở những người mang gen dễ mắc bệnh. Những hình thức tập luyện phù hợp bao gồm chạy bộ, bơi lội, yoga, nhảy, hoặc các môn thể thao đồng đội.

Bên cạnh đó, dinh dưỡng khoa học góp phần quan trọng trong bảo vệ não bộ. Thử nghiệm FINGER (Phần Lan) chỉ ra rằng chế độ ăn nhiều rau củ, cá, thịt nạc và ít thực phẩm chế biến có thể giảm nguy cơ Alzheimer. Tiến sĩ Brigid Dwyer, chuyên khoa thần kinh tại Massachusetts General Hospital (Mỹ) nhấn mạnh: “Não bộ cần năng lượng và dưỡng chất ổn định. Một chế độ ăn cân bằng sẽ không chỉ duy trì sức khỏe thể chất mà còn củng cố trí nhớ lâu dài".

Quản lý căng thẳng và gắn kết xã hội

Ngoài thể chất và dinh dưỡng, việc kiểm soát căng thẳng là chìa khóa duy trì sự minh mẫn. Nghiên cứu cho thấy stress kéo dài có thể ảnh hưởng đến cấu trúc não, làm tăng nguy cơ sa sút trí tuệ. Các phương pháp hiệu quả bao gồm thiền định, hít thở sâu, giao lưu bạn bè, hoặc tham gia các hoạt động nghệ thuật.

Hoạt động xã hội cũng đóng vai trò không nhỏ. Tương tác với cộng đồng giúp giảm cô đơn, cải thiện tinh thần và khả năng tư duy. Những người thường xuyên tham gia nhóm sở thích, lớp thể dục hoặc các buổi sinh hoạt cộng đồng có nguy cơ suy giảm nhận thức thấp hơn.

Song song với đó, rèn luyện nhận thức như học ngoại ngữ, chơi cờ, hoặc tham gia chương trình huấn luyện trí não cũng được chứng minh là giúp làm chậm quá trình lão hóa não.

Cuối cùng, yếu tố trách nhiệm giải trình tạo nên sự khác biệt. Thử nghiệm US POINTER tại Mỹ cho thấy, những người tham gia chương trình can thiệp lối sống có hướng dẫn đạt được cải thiện nhận thức tốt hơn so với nhóm tự thay đổi. Điều này chứng tỏ việc đồng hành cùng huấn luyện viên, chuyên gia dinh dưỡng hay nhóm tập luyện mang lại hiệu quả bền vững.

Tóm lại, những thói quen như duy trì vận động, quản lý căng thẳng, chế độ ăn uống khoa học, giao lưu xã hội, rèn luyện trí não và trách nhiệm giải trình là nền tảng quan trọng giúp phòng ngừa chứng mất trí nhớ và Alzheimer.