Việt Nam vượt Thái Lan trở thành nước xuất khẩu gạo lớn thứ hai thế giới

Số liệu này do Hiệp hội Xuất khẩu gạo Thái Lan thống kê. Bangkok cũng đang lo ngại sẽ mất thị phần xuất khẩu gạo vào tay Việt Nam nếu giá gạo xuất khẩu Thái Lan tiếp tục ở mức cao.

Theo Đài Thai PBS ngày 3-8, Hiệp hội Xuất khẩu gạo Thái Lan cho biết Việt Nam đã vượt qua Thái Lan để thành nước xuất khẩu gạo lớn thứ hai thế giới trong 6 tháng đầu năm 2025.

Gạo Thái bị vượt vì giá cao

Thống kê từ hiệp hội này cho thấy từ tháng 1 đến tháng 6-2025, Ấn Độ xuất khẩu 11,68 triệu tấn gạo, tăng 36,5% so với cùng kỳ năm ngoái. Tiếp sau là Việt Nam với 4,72 triệu tấn, tăng 3,5%. Thái Lan đứng thứ ba với khối lượng xuất khẩu là 3,73 triệu tấn, giảm 27,3%.

Cùng lúc đó, xuất khẩu gạo của Pakistan đạt 2,76 triệu tấn, giảm 20,2% và Mỹ xuất khẩu 1,4 triệu tấn gạo, giảm 23,5%.

Iraq và Mỹ là hai nước nhập khẩu gạo Thái Lan hàng đầu, với khối lượng nhập khẩu lần lượt là 582.703 tấn và 430.603 tấn, tương đương 15,6% và 7,4% tổng lượng xuất khẩu của gạo Thái.

Các quốc gia châu Phi nhập khẩu 359.031 tấn gạo Thái Lan. Trong khi Trung Quốc cũng nhập 332.183 tấn gạo từ nước này.

Chủ tịch Hiệp hội Xuất khẩu gạo Thái Lan Charoen Laothamatas thông tin giá trị xuất khẩu gạo Thái Lan trong 6 tháng đầu năm nay ước đạt 75,57 tỉ baht (hơn 2,3 tỉ USD) và giảm 36,4% so với cùng kỳ năm ngoái.

Hiệp hội này dự đoán Thái Lan trong tháng 7-2025 sẽ xuất khẩu hơn 600.000 tấn gạo, do một số quốc gia như Iraq, Trung Quốc, Nhật Bản và một số quốc gia châu Phi tăng đơn đặt hàng gạo, nhưng điều này có thể do giá gạo giảm.

Thai PBS đưa tin giá gạo dự kiến tiếp tục giảm do nguồn cung tăng ở các nước sản xuất gạo và nhu cầu giảm, khiến các nhà xuất khẩu gạo phải cắt giảm giá để cạnh tranh.

Theo Đài Nation (Thái Lan), các nhà xuất khẩu gạo Thái Lan dù không lo lắng thái quá về mức thuế quan 19% của Mỹ có hiệu lực từ đầu tháng 8, nhưng lo ngại hơn về động lực thị trường toàn cầu, gồm tình trạng dư cung gạo trắng và khả năng Nhật Bản chuyển hướng ưu tiên nhập khẩu sang Mỹ.

Gạo là mặt hàng nông sản xuất khẩu quan trọng của Thái Lan sang Mỹ, nơi Thái Lan hiện chiếm thị phần lớn nhất, đặc biệt là gạo Jasmine.

Trả lời Đài Nation, ông Charoen cho rằng mức thuế mới chỉ làm chậm lại tốc độ mất thị phần dự kiến của gạo Jasmine Thái Lan vào tay các giống gạo Việt Nam như ST21, vốn có giá tương đương.

"Tuy nhiên, nếu Việt Nam tăng sản lượng gấp mười lần trong tương lai, khiến giá gạo rẻ hơn nữa, Thái Lan sẽ mất thêm thị phần", ông Charoen nhận định.

"Đừng quá vui mừng khi giá gạo cao, tốt hơn hết là nên giữ giá vừa phải và bán với khối lượng lớn", ông này nói thêm.

Gạo Việt xuất khẩu nhiều hơn nhưng giá trị kim ngạch giảm

Bộ Nông nghiệp và Môi trường cho biết xuất khẩu gạo tháng 7 năm 2025 ước đạt 750.000 tấn, tương đương 366,1 triệu USD. Lũy kế 7 tháng đầu năm, Việt Nam đã xuất khẩu khoảng 5,5 triệu tấn gạo, thu về 2,81 tỉ USD, tăng 3,1% về khối lượng nhưng giảm tới 15,9% về giá trị so với cùng kỳ năm ngoái.

Nguyên nhân chính khiến giá trị sụt giảm là do giá gạo xuất khẩu bình quân 7 tháng đầu năm chỉ đạt khoảng 514 USD/tấn, giảm mạnh 18,4% so với cùng kỳ năm 2024.

Philippines tiếp tục là thị trường tiêu thụ gạo lớn nhất của Việt Nam, chiếm 42,6% tổng kim ngạch xuất khẩu. Tuy nhiên, giá trị xuất khẩu sang thị trường này trong 6 tháng đầu năm đã giảm 13,5% so với cùng kỳ.

Trái ngược, một số thị trường châu Phi ghi nhận mức tăng trưởng ấn tượng. Xuất khẩu sang Ghana tăng 53,5%, còn Bờ Biển Ngà tăng gần gấp đôi, đạt 96,6%. Trong nhóm 15 thị trường xuất khẩu lớn nhất, giá trị xuất khẩu gạo tăng mạnh nhất ở thị trường Bangladesh với mức tăng 188,2 lần và giảm mạnh nhất ở thị trường Malaysia với mức giảm 58,5%.

Dù giữ vững vị thế là nước xuất khẩu gạo lớn thứ hai thế giới, Việt Nam đang chịu áp lực đáng kể từ xu hướng giảm giá trên thị trường toàn cầu, ảnh hưởng trực tiếp đến kim ngạch và lợi nhuận của ngành lúa gạo.