Vị thế Việt Nam ngày càng được nâng cao trên trường quốc tế

Là thành viên chính thức của Liên hợp quốc trong gần nửa thế kỷ qua, Việt Nam ngày càng được cộng đồng quốc tế tin tưởng, đánh giá cao bởi vai trò và những đóng góp tích cực, hiệu quả về nhiều vấn đề quan trọng, mang tính cấp bách toàn cầu. Nổi bật là các hoạt động gìn giữ, củng cố nền hòa bình thế giới cùng các sáng kiến phát triển bền vững, bảo vệ, thúc đẩy và nâng cao quyền con người…

Ngày 24/12/2024, Đại hội đồng Liên hợp quốc thông qua Công ước Liên hợp quốc về chống tội phạm mạng sau nhiều năm đàm phán giữa các nước thành viên nhằm xây dựng một khuôn khổ pháp lý đa phương toàn diện để đấu tranh với loại tội phạm nguy hiểm này.

Tổng Thư ký Liên hợp quốc António Guterres đánh giá: “Công ước này là minh chứng cho thấy chủ nghĩa đa phương có thể thành công trong thời kỳ khó khăn và phản ánh ý chí chung của các quốc gia thành viên trong thúc đẩy hợp tác quốc tế để ngăn ngừa và chống lại tội phạm mạng”.

Đáng chú ý, việc thông qua văn bản luật quốc tế này đến từ những đóng góp tích cực của Việt Nam trên tư cách là một thành viên có trách nhiệm của Liên hợp quốc. Điều đó được thể hiện bằng chính sự quan tâm và ủng hộ nhiệt thành của Việt Nam ngay tại thời điểm bắt đầu quá trình khởi động đàm phán Công ước.

Xuyên suốt tám kỳ họp của Ủy ban chuyên trách, Việt Nam luôn tham gia tích cực và có những đề xuất, sáng kiến thực chất cho nội dung Công ước. Do đó, chúng ta đã được cộng đồng quốc tế chấp thuận trở thành nước đăng cai lễ ký Công ước Liên hợp quốc về tội phạm mạng vào năm 2025, với tên gọi văn bản pháp lý này là Công ước Hà Nội.

Sự ra đời của Công ước Hà Nội đã khép lại một năm hoạt động thành công của Việt Nam tại Liên hợp quốc khi chúng ta ngày càng khẳng định năng lực, vai trò và trách nhiệm của mình đối với các vấn đề toàn cầu. Tại các cơ quan thuộc Liên hợp quốc mà Việt Nam đang đảm nhiệm nhiều trọng trách, chúng ta đã trở thành điểm sáng trong các công việc chung của tổ chức liên quốc gia lớn nhất hành tinh khi sẵn sàng hành động, đưa ra những ý kiến có trọng lượng góp phần duy trì hòa bình, ổn định khu vực và quốc tế, đấu tranh và bảo vệ các nguyên tắc cơ bản của Hiến chương Liên hợp quốc.

Trên lĩnh vực quyền con người, Việt Nam tiếp tục ghi dấu ấn sắc nét trong năm 2024 với tinh thần tôn trọng và hiểu biết, đối thoại và hợp tác tất cả các quyền con người ở tám lĩnh vực ưu tiên bao gồm: Nâng cao hiệu quả hoạt động của Hội đồng Nhân quyền gắn với đề cao luật pháp quốc tế; quyền con người trong bối cảnh biến đổi khí hậu; chống bạo lực và phân biệt đối xử, tăng cường bảo vệ các nhóm dễ bị tổn thương; thúc đẩy bình đẳng giới; quyền con người trong bối cảnh chuyển đổi số; quyền sức khỏe; quyền việc làm; quyền tiếp cận giáo dục chất lượng và giáo dục quyền con người.

Việt Nam đã tích cực đóng góp ý kiến tại nhiều phiên họp, thảo luận về bảo đảm các quyền cụ thể như quyền môi trường trong lành, bền vững; quyền lương thực; quyền văn hóa; quyền của người khuyết tật; quyền trẻ em... Ngày 25/3/2024, Đại hội đồng Liên hợp quốc đã thông qua dự thảo nghị quyết do Việt Nam đề xuất lấy ngày 11/6 hằng năm làm Ngày Quốc tế Vui chơi.

Bên cạnh đó, Việt Nam cũng đã tích cực hoàn thành trách nhiệm thành viên Liên hợp quốc, trong đó đã tham gia nghiêm túc Cơ chế rà soát định kỳ phổ quát (UPR) chu kỳ IV. Đồng thời, Việt Nam tham gia hầu hết các công ước quốc tế về quyền con người và luôn nhìn nhận con người là trung tâm của mọi chính sách phát triển. Nỗ lực không ngừng nghỉ của Việt Nam được cộng đồng quốc tế ghi nhận, đánh giá cao.

Ngày 21/9/2024, Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm cùng đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam có chuyến công tác tham dự Hội nghị Thượng đỉnh Tương lai, Đại hội đồng Liên hợp quốc. Đánh giá về chuyến công tác này, Chủ tịch Đại hội đồng Liên hợp quốc Khóa 78 Dennis Francis nhận định: “Việc Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm tham dự Tuần lễ Cấp cao Đại hội đồng Liên hợp quốc năm nay là một sự kiện hết sức có ý nghĩa, thể hiện cam kết cao nhất về mặt chính trị vào một thời điểm quan trọng khi cộng đồng quốc tế đang quyết tâm thúc đẩy chủ nghĩa đa phương nhằm đối phó hàng loạt thách thức toàn cầu hiện nay”.

Kết quả đạt được trong quan hệ đối tác giữa Việt Nam và Liên hợp quốc trong năm 2024 đã đóng vai trò quan trọng trong việc củng cố, nâng cao vị thế Việt Nam trên trường quốc tế. Quan trọng hơn, mối quan hệ tốt đẹp này đang phát triển đúng hướng khi mục tiêu của Liên hợp quốc về hòa bình và quyền con người cũng chính là những khát vọng, mục tiêu mà Đảng, Nhà nước và dân tộc Việt Nam hướng tới.

Những thành tựu vượt bậc về kinh tế-xã hội của Việt Nam sau gần 40 năm đổi mới cũng gắn liền với tiến bộ không ngừng trong công tác bảo đảm, bảo vệ và phát huy quyền con người, quyền công dân. Chỉ số phát triển con người (HDI) của Việt Nam đã liên tục tăng trong những thập kỷ qua đưa nước ta vào nhóm cao về HDI.

Việt Nam cũng là tấm gương sáng về giảm nghèo khi là quốc gia duy nhất ở châu Á thực hiện chương trình giảm nghèo đa chiều, bao trùm, bền vững vì luôn ưu tiên chính sách và nguồn lực để hỗ trợ, cải thiện chất lượng sống của các nhóm yếu thế trong xã hội.

Là một quốc gia đang phát triển, Việt Nam cũng đang tiếp tục phải đối mặt với hệ quả nặng nề kéo dài của dịch Covid-19 và biến đổi khí hậu, do đó việc đạt được những chỉ số giảm nghèo đa chiều và chỉ số HDI ở mức cao là thành tích đáng tự hào.

Bên cạnh đó, sự tương đồng trong tầm nhìn và định hướng phát triển của Liên hợp quốc và Việt Nam là chất xúc tác hữu ích để Việt Nam tự tin sẵn sàng chia sẻ kinh nghiệm, đóng góp tích cực hơn vào công việc chung của Liên hợp quốc và giải quyết các vấn đề lớn của thế giới, vì lợi ích hòa bình, an ninh, hợp tác và phát triển bền vững trên thế giới.

Mặc dù còn hạn chế về nguồn lực song tinh thần thiện chí, chủ động xây dựng, lắng nghe và chia sẻ quan điểm để hướng đến những lợi ích toàn cầu của Việt Nam đã luôn nhận được sự đồng tình, sẵn sàng hợp tác, giúp đỡ của cộng đồng quốc tế.

Chính sự tín nhiệm này đã góp phần giúp Việt Nam đảm trách thành công cương vị thành viên Hội đồng Nhân quyền Liên hợp quốc nhiệm kỳ 2023-2025 trong lần thứ 2 ứng cử, thành viên Ủy ban Luật pháp quốc tế (ILC) nhiệm kỳ 2023-2027, Hội đồng Chấp hành Cơ quan Liên hợp quốc về bình đẳng giới và trao quyền cho phụ nữ (UN Women) nhiệm kỳ 2025-2027 cùng nhiều vị trí quan trọng khác của các cơ quan Liên hợp quốc.

Đây cũng chính là tiền đề quan trọng để Việt Nam vững tin sẽ tiếp nối những đóng góp thực chất, cụ thể vào sự nghiệp chung của cộng đồng quốc tế mà minh chứng cụ thể là quyết định tái ứng cử vào Hội đồng Nhân quyền Liên hợp quốc nhiệm kỳ 2026-2028.

Tại lễ công bố Việt Nam tái ứng cử vào Hội đồng Nhân quyền Liên hợp quốc, Thứ trưởng Ngoại giao Đỗ Hùng Việt đã đề nghị các nước tiếp tục ủng hộ Việt Nam với cam kết mạnh mẽ rằng, nếu trúng cử, Việt Nam sẽ tiếp tục tham gia một cách tích cực, xây dựng và có trách nhiệm, sẽ phấn đấu hết mình thúc đẩy thực hiện các mục tiêu chung của Hội đồng Nhân quyền, bảo đảm ngày càng tốt hơn việc thụ hưởng quyền con người của mọi người dân trên toàn thế giới.

Rõ ràng, vị thế và uy tín của Việt Nam tại Liên hợp quốc và các diễn đàn quốc tế song phương, đa phương là không thể phủ nhận. Bởi kết quả này đã được gây dựng từ chính sức mạnh nội sinh của quốc gia kết hợp với tinh thần đoàn kết quốc tế trong sáng vì lợi ích chung của nhân loại. Thế nhưng, các thế lực thù địch với dã tâm chống phá Việt Nam vẫn cố tình đưa ra những luận điệu sai sự thật nhằm phủ nhận vai trò và tầm ảnh hưởng của Việt Nam ở khu vực và trên thế giới.

Thời gian qua, ngay sau khi Việt Nam chính thức tái ứng cử vào Hội đồng Nhân quyền, một số cá nhân, tổ chức phản động, thiếu thiện chí đã ra sức tìm mọi cách vu cáo, công kích, bôi nhọ Việt Nam; qua đó hòng gây sức ép lên các quốc gia thành viên của Liên hợp quốc nhằm mục đích cô lập Việt Nam với thế giới.

Những đối tượng, tổ chức này thường xuyên đưa ra những cáo buộc vô căn cứ và đòi hỏi phi lý như đòi Việt Nam trả tự do cho tất cả phạm nhân mà họ tự gọi là “tù nhân lương tâm”, trong khi thực chất đây là những cá nhân có hành vi vi phạm pháp luật, đã bị xử lý công khai, nghiêm minh theo các quy định pháp luật hiện hành. Thủ đoạn của những hội, nhóm chống phá này không mới và đã bị chính những thành tựu nổi bật trên lĩnh vực quyền con người của Việt Nam trực tiếp bác bỏ.

Đáng tiếc do mang sẵn định kiến và không nắm được bản chất của các vấn đề, sự việc liên quan tình hình nhân quyền Việt Nam, một vài tổ chức quốc tế đã có phát ngôn, hành vi cổ súy nhằm lan truyền thông tin thất thiệt, sai sự thật gây ảnh hưởng xấu, tiêu cực lên vị thế và uy tín của Việt Nam tại một số diễn đàn quốc tế.

Trong năm 2025, Việt Nam vẫn kiên định với các mục tiêu, nhiệm vụ đã cam kết với Liên hợp quốc mà trọng tâm là phát huy những kết quả đạt được trong hai năm đảm đương vai trò thành viên Hội đồng Nhân quyền; tổ chức thành công lễ ký Công ước Hà Nội về tội phạm mạng; tham gia các hoạt động nâng cao nhận thức về hòa bình và an ninh; thúc đẩy quan hệ hữu nghị giữa các quốc gia trên cơ sở tôn trọng Hiến chương Liên hợp quốc.

Việc hoàn thành những mục tiêu này sẽ là những minh chứng thuyết phục tiếp tục đập tan âm mưu của thế lực thù địch và các cá nhân, tổ chức không thiện chí đang mưu đồ chống phá Đảng, Nhà nước Việt Nam, ngăn cản Việt Nam ứng cử, tham gia vào các vị trí trọng yếu của Liên hợp quốc và các diễn đàn quốc tế.

Đây không phải là nhiệm vụ dễ dàng nhưng với những thành tựu đã đạt được cùng sự quyết tâm, nỗ lực vào cuộc của cả hệ thống chính trị và sự tham gia tích cực của các tầng lớp nhân dân, chúng ta hoàn toàn đủ cơ sở để tin rằng, chắc chắn Việt Nam sẽ đảm trách tốt vai trò thành viên Hội đồng Nhân quyền và nhiều cơ quan, tổ chức khác trực thuộc Liên hợp quốc trong nhiệm kỳ tới.