Vì sao Vân Đồn?

Vì sao huyện đảo Vân Đồn - Khu kinh tế Vân Đồn được Quảng Ninh lựa chọn đề xuất xây dựng mô hình đặc khu kinh tế?

Trả lời câu hỏi trên của báo chí, đồng chí Đỗ Thị Hoàng, Phó Bí thư Thường trực Tỉnh uỷ, Trưởng Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh, Trưởng Ban Chỉ đạo tổ chức Hội thảo quốc tế tỉnh Quảng Ninh đã nêu 4 lý do:

Lý do thứ nhất, Vân Đồn là một quần đảo lớn nhất miền Bắc, kết nối với Cô Tô, ôm trọn vịnh Bái Tử Long - điểm kết nối Di sản - Kỳ quan thiên nhiên thế giới Vịnh Hạ Long và Khu Dự trữ Sinh quyển thế giới Cát Bà nên Vân Đồn có vai trò quan trọng trong bảo tồn, phát huy và tôn vinh những giá trị tự nhiên ngoại hạng toàn cầu của hai địa danh nổi tiếng thế giới này.

Lý do thứ hai, Vân Đồn có vị trí địa kinh tế, chính trị chiến lược, tuy tương đối tách biệt với đất liền nhưng lại có khả năng kết nối và tiếp cận nhanh với các trung tâm chính trị, kinh tế lớn của vùng và khu vực do nằm trên đường trung chuyển chiến lược từ khu vực Đông Á xuống Đông Nam Á, ASEAN - Trung Quốc; trong khu vực hợp tác Hai hành lang, một vành đai kinh tế Việt Nam - Trung Quốc; Hợp tác kinh tế Vịnh Bắc Bộ mở rộng và nằm trên hành lang kinh tế Trung Quốc - ASEAN.

Lý do thứ ba, nói đến Vân Đồn không thể không nói đến giá trị văn hoá lịch sử gắn liền với nơi ra đời của người Việt cổ (Văn hoá Cái Bèo, Soi Nhụ) và sự phát triển của đất nước qua các thời kỳ với hàng chục di tích lịch sử như đình Quan Lạn, đền thờ vua Lý Anh Tông, đền thờ tướng Trần Khánh Dư, đền Cặp Tiên, chùa Cái Bầu,... Đặc biệt, ngay từ thế kỷ XII (năm 1149) dưới triều vua Lý Anh Tông, thương cảng Vân Đồn đã được thành lập và nhanh chóng phát triển thành nơi giao thương quốc tế sầm uất suốt một thời gian dài từ thời Lý, Trần đến Lê.

Lý do thứ tư, những tiềm năng nổi trội, lợi thế cạnh tranh của Vân Đồn đã được Trung ương ghi nhận và đã có định hướng phát triển, được cụ thể trong nhiều quyết định của Chính phủ và nghị quyết quan trọng của Trung ương về phát triển kinh tế biển. Đặc biệt, trong Quyết định 220/QĐ-TTg ngày 18-2-2009 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Nhiệm vụ quy hoạch chung xây dựng Khu Kinh tế Vân Đồn, tỉnh Quảng Ninh đến năm 2020 và tầm nhìn đến năm 2030 đã xác định tính chất của Vân Đồn là “khu kinh tế tổng hợp được vận hành theo quy chế riêng nhằm phục vụ nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh Quảng Ninh và vùng duyên hải Bắc Bộ; là trung tâm du lịch biển đảo chất lượng cao, trung tâm dịch vụ vui chơi giải trí cao cấp vùng Bắc Bộ, đảo Hải Nam và các thành phố phía Đông Trung Quốc; là đầu mối giao thương quốc tế, là một trong những động lực chính để phát triển Vùng kinh tế trọng điểm Bắc Bộ; có hệ thống hạ tầng kỹ thuật và hạ tầng xã hội hiện đại, đồng bộ gắn với bảo vệ môi trường và phát triển bền vững; bảo đảm an ninh quốc phòng khu vực Đông Bắc của Tổ quốc”. Bộ Chính trị cũng đã đồng ý chủ trương triển khai Dự án Khu dịch vụ du lịch phức hợp cao cấp có hạng mục casino tại Khu kinh tế Vân Đồn tại Thông báo số 138-TB/TW ngày 24-6-2013.

Như vậy, các lý do trên đã lý giải rõ, nếu tiến hành xây dựng mô hình đặc khu kinh tế thì Vân Đồn đã hội đầy đủ các yếu tố thiên thời, địa lợi, nhân hoà.

Vân Đồn có vị trí địa chính trị - địa kinh tế đặc biệt của Quảng Ninh và của cả nước cùng với những tiềm năng vượt trội, từng là nơi hội tụ giao thương quốc tế của đất nước. Vân Đồn đã hội tụ đủ điều kiện để chúng ta xây dựng cơ chế, chính sách đặc thù “chắp cánh” cho Vân Đồn đột phá vươn lên bằng mô hình đặc khu kinh tế.

Từ nền tảng định hướng phát triển Khu kinh tế Vân Đồn đã được Thủ tướng quyết định, chúng ta xây dựng và áp dụng cơ chế chính sách đặc thù của đặc khu kinh tế, tạo cho Vân Đồn cơ hội phát triển và hội nhập nhanh, là cơ sở để thúc đẩy quá trình phát triển của Quảng Ninh và cả nước.

Là tỉnh công nghiệp truyền thống khai thác than có giá trị tinh thần “Kỷ luật và đồng tâm”, là tỉnh từng là đặc khu quân sự, nên các thế hệ cán bộ Quảng Ninh luôn chủ động đề xuất với Trung ương trong thực hiện nhiệm vụ xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

Hội thảo Khoa học quốc tế về phát triển đặc khu kinh tế - Kinh nghiệm và cơ hội do Ban Chỉ đạo hội thảo quốc tế tỉnh Quảng Ninh và Trung tâm Nghiên cứu đặc khu Trung Quốc (Đại học Thâm Quyến, Trung Quốc) tổ chức đã thể hiện sự chủ động của Quảng Ninh trong việc làm rõ những cơ sở khoa học, cơ sở pháp lý, những kinh nghiệm trong xây dựng đề án, triển khai đề án phát triển đặc khu kinh tế.

Nguyên Đan