Thế hệ trẻ: Lực lượng tiên phong giữ gìn nền tảng tư tưởng của Đảng Bài 1: Tăng sức đề kháng cho thanh niên trước thông tin xấu độc

Trong thời đại bùng nổ thông tin, khi mạng xã hội trở thành mặt trận tư tưởng mới, những luận điệu xuyên tạc, sai trái, thù địch không ngừng len lỏi, tấn công vào nền tảng tư tưởng của Đảng. Trước bối cảnh đó, thế hệ trẻ, lực lượng nòng cốt của tương lai đất nước đã và đang thể hiện tinh thần trách nhiệm cao, ý thức chính trị vững vàng, chủ động tham gia vào công cuộc bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng bằng nhiều hình thức phong phú, sáng tạo và hiệu quả. Nhiều tổ chức Đoàn, Đội cũng đang phát huy hiệu quả, trở thành cầu nối giữa tư tưởng Đảng và nhận thức của thanh niên, góp phần củng cố niềm tin, xây dựng thế hệ trẻ bản lĩnh, kiên cường và sẵn sàng đấu tranh vì lý tưởng cách mạng. Từ môi trường học đường đến không gian mạng, lớp trẻ hôm nay đang viết tiếp câu chuyện của niềm tin, trách nhiệm và lý tưởng cách mạng bằng ngôn ngữ, hành động và tinh thần của thời đại, khẳng định vai trò là “lá chắn mềm” bảo vệ vững chắc trận địa tư tưởng của Đảng.

Giới trẻ ngày nay tiếp cận nhiều thông tin từ mạng xã hội, nhưng không phải thông tin nào cũng đúng và tích cực. Trước tình trạng tin giả, xuyên tạc lan rộng, thanh niên cần tỉnh táo chọn lọc thông tin và chủ động lan tỏa điều tích cực, góp phần xây dựng môi trường mạng lành mạnh, văn minh.

Giá trị ảo, hệ lụy thật

Trong thời đại cách mạng công nghiệp 4.0, công nghệ thông tin phát triển mạnh mẽ, kéo theo sự bùng nổ của các nền tảng mạng xã hội. Mạng xã hội trở thành công cụ hữu hiệu giúp con người kết nối, chia sẻ thông tin, tài liệu nhanh chóng, vượt qua rào cản về thời gian, không gian, địa lý; mang lại nhiều tiện ích thiết thực cho người dùng. Tuy nhiên, bên cạnh những mặt tích cực, mạng xã hội cũng tiềm ẩn không ít hệ lụy, đặc biệt đối với thanh niên dễ bị tác động bởi những luồng thông tin tiêu cực, thiếu kiểm chứng.

Đáng lo ngại, hiện nay trên các nền tảng mạng xã hội như TikTok, YouTube, Facebook... không khó để bắt gặp những đoạn video, hình ảnh khoe khoang vũ khí, tiền bạc, hình xăm hay các đối tượng có tiền án, tiền sự được tung hô với những danh xưng lệch lạc như “anh lớn”, “thầy”, “idol”... Điều này vô tình tạo ra những giá trị ảo, lệch lạc, khiến không ít thanh thiếu niên ngộ nhận, thần tượng hóa những hình mẫu sai trái, từ đó ảnh hưởng tiêu cực đến định hướng nhân cách, lối sống và hành vi.

Đáng chú ý, nhiều cá nhân từng bị cơ quan chức năng xử lý vì vi phạm pháp luật, đặc biệt là các đối tượng được gọi là “giang hồ mạng”, vẫn sở hữu lượng người theo dõi lên tới hàng trăm nghìn, thậm chí hàng triệu lượt. Điều đáng báo động là những hành vi sai trái, vi phạm pháp luật lại bị một bộ phận người trẻ ngộ nhận là “thành tích”; vi phạm đạo đức bị ca ngợi là “cá tính”; và thậm chí, những kẻ coi thường pháp luật lại được tung hô là người “bản lĩnh”. Không ít trang fanpage, kênh mạng xã hội gắn với các tên miền khác nhau liên tục sản xuất và chia sẻ nội dung độc hại, như hình ảnh sống ảo, clip phản cảm, thậm chí chia sẻ công khai các vụ tai nạn, hình ảnh thương tâm... nhằm mục tiêu thu hút lượt xem, tăng tương tác và trục lợi từ hoạt động mạng.

Thực trạng này phần nào tác động tiêu cực đến nhận thức của một bộ phận thanh niên, đặc biệt là những người chưa được trang bị đầy đủ kỹ năng sàng lọc và xử lý thông tin. Không ít bạn trẻ vì thiếu hiểu biết, dễ bị lôi kéo, nghe theo tin đồn vô căn cứ trên mạng đã chia sẻ, phát tán thông tin sai sự thật, gây ảnh hưởng xấu đến các cơ quan chức năng và người thi hành công vụ. Đơn cử như vào đầu tháng 3/2025, Phòng An ninh mạng và phòng chống tội phạm sử dụng công nghệ cao (Công an tỉnh) đã xử phạt vi phạm hành chính đối với 3 thanh niên tại TP Hạ Long gồm: V.H.N (28 tuổi, phường Hà Tu), N.V.D (25 tuổi, phường Hà Phong) và L.Q.V (19 tuổi, phường Hồng Hải) do dàn dựng và đăng tải bài viết, video có nội dung sai sự thật liên quan đến giấy ra vào ô tô của Công an tỉnh, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến hình ảnh và uy tín của lực lượng Công an trên không gian mạng. Trước đó, Phòng An ninh chính trị nội bộ (Công an tỉnh) cũng đã triệu tập thanh niên P.Q.S (TP Uông Bí) để xử lý về hành vi đăng tải thông tin sai sự thật liên quan đến Lễ diễu binh kỷ niệm dịp 30/4 – 1/5.

Hay vụ việc đồng chí Thiếu tá Nguyễn Đăng Khải hy sinh trong khi làm nhiệm vụ ngày 17/4/2025 đã để lại niềm tiếc thương sâu sắc trong lòng nhân dân cả nước. Hình ảnh người chiến sĩ công an nhân dân “vì nước quên thân, vì dân phục vụ” ngã xuống khi tuổi đời còn rất trẻ đã khơi dậy lòng biết ơn, niềm cảm phục và tinh thần trách nhiệm trong toàn xã hội. Tuy nhiên, đáng tiếc, vào đúng ngày xảy ra sự việc đau thương ấy, một tài khoản mạng xã hội có tên “N.A.B”, được biết đến là một “idol” trong giới trẻ lại tổ chức sinh nhật rình rang, với sự tham gia của hàng trăm thanh niên ngay tại trung tâm TP Hạ Long. Hành động thiếu tinh thần sẻ chia, vô cảm trước mất mát chung của dân tộc đã gây bức xúc trong dư luận.

Đáng lo ngại hơn, bên cạnh sự tiếc thương và cảm phục dành cho đồng chí Nguyễn Đăng Khải, lại xuất hiện một hiện tượng lệch chuẩn trong nhận thức của một bộ phận thanh niên. Không ít bình luận trên mạng xã hội tỏ ra ca ngợi nghi phạm Bùi Đình Khánh, đối tượng trực tiếp gây ra cái chết của đồng chí Khải như một “người hùng”, “bản lĩnh”, “ngầu”, “dám chơi, dám làm”... Những lời tung hô sai lệch này không chỉ xúc phạm nỗi đau của gia đình chiến sĩ hy sinh, xúc phạm lực lượng Công an nhân dân và các cơ quan bảo vệ pháp luật, mà còn phản ánh một mối nguy tiềm ẩn trong tư duy, nhận thức và định hướng giá trị sống của một bộ phận giới trẻ hiện nay nếu không được kịp thời chấn chỉnh, định hướng.

Không chỉ dừng lại ở việc chia sẻ, đăng tải thông tin sai sự thật, nhiều thanh niên hiện nay còn tham gia bình luận, đánh giá thiếu kiểm chứng trên các trang mạng xã hội, vô tình tiếp tay cho việc lan truyền những nội dung độc hại, sai lệch. Đáng lo ngại hơn, không ít bạn trẻ đã bị các tổ chức, trang mạng lừa đảo dưới hình thức “việc nhẹ, lương cao”, bị dụ dỗ tham gia vào các đường dây buôn người, đưa người xuất, nhập cảnh trái phép và thực hiện các hành vi vi phạm pháp luật, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến an ninh trật tự và an toàn xã hội tại nhiều địa phương trong tỉnh.

Là thủ khoa khối C00 của tỉnh Quảng Ninh và á khoa khối C00 toàn quốc trong kỳ thi THPT Quốc gia năm 2024, Phan Văn Hùng (TP Cẩm Phả), sinh viên Học viện Báo chí và Tuyên truyền bày tỏ: “Trước nguồn thông tin khổng lồ trên các nền tảng mạng xã hội, thế hệ trẻ cần tỉnh táo và có sự chọn lọc. Việc tò mò hay muốn 'bắt trend' một cách mù quáng có thể khiến chúng ta vô tình lan truyền những nội dung sai sự thật hoặc độc hại. Tôi cho rằng mỗi bạn trẻ cần nâng cao nhận thức, trang bị kỹ năng sử dụng mạng xã hội an toàn, đồng thời có trách nhiệm trong hành vi tiếp nhận, chia sẻ thông tin của mình. Đừng vì hiếu kỳ hay giải trí mà tiếp tay cho cái xấu. Hãy lan tỏa những nội dung tích cực, nhân văn để xây dựng một không gian mạng lành mạnh, trong sạch hơn cho tất cả mọi người, nhất là với thanh thiếu niên”.

Chia sẻ thêm về công tác đấu tranh, định hướng cho đoàn viên, thanh niên trên không gian mạng, đồng chí Nguyễn Thế Minh, Bí thư Tỉnh Đoàn, cho biết: “Thời gian qua, Tỉnh Đoàn luôn chủ động chỉ đạo các cơ sở Đoàn trực thuộc thường xuyên theo dõi, nắm bắt các trang mạng xã hội có nội dung xấu độc, phản cảm, trái với thuần phong mỹ tục, có ảnh hưởng tiêu cực đến nhận thức của thế hệ trẻ, đặc biệt là đoàn viên, thanh niên. Trên cơ sở đó, Tỉnh Đoàn đã chủ động phối hợp với các cơ quan chức năng để có biện pháp xử lý, ngăn chặn kịp thời. Đồng thời, đẩy mạnh tuyên truyền, giáo dục, trang bị kỹ năng số, kỹ năng tự bảo vệ bản thân và nâng cao sức đề kháng tư tưởng cho thanh niên trước các luồng thông tin sai trái, thù địch”.

Tăng “sức đề kháng” cho thanh niên

Mạng xã hội đang bị các thế lực thù địch tận dụng triệt để như một công cụ để phá hoại nền tảng tư tưởng của Đảng. Thanh niên là nhóm tuổi dễ tiếp cận công nghệ, lại là đối tượng thiếu trải nghiệm, dễ bị dẫn dắt trở thành mục tiêu chính.

Chúng hướng lái tư tưởng, gieo rắc chủ nghĩa cá nhân, thực dụng, xuyên tạc lịch sử, bôi nhọ vai trò lãnh đạo của Đảng, phủ nhận thành tựu cách mạng, tạo tâm lý hoài nghi, mất niềm tin vào chế độ, kích động tư tưởng chống đối trong một bộ phận giới trẻ. Một số tờ báo phương Tây còn cổ vũ các cá nhân bất mãn, gọi họ là “nhà dân chủ”, “cấp tiến”, đòi hỏi quyền tự do kiểu phương Tây, hòng xóa bỏ niềm tin vào con đường cách mạng của Việt Nam. Không chỉ dừng lại ở tuyên truyền, các thế lực này còn tìm cách tấn công hệ thống giáo dục, tạo ra một thế hệ trẻ “chán lịch sử”, “lười học chính trị”, từ đó từng bước làm mất gốc tư tưởng trong thanh niên.

Trước thực tế đó, các tổ chức Đoàn tại Quảng Ninh đã không đứng ngoài cuộc, nhanh chóng triển khai nhiều giải pháp nhằm củng cố, tăng cường “sức đề kháng” về tư tưởng, bản lĩnh chính trị cho thanh niên. Để khơi dậy niềm tin của thế hệ trẻ vào sự lãnh đạo của Đảng, đồng thời chủ động đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch trên không gian mạng, Ban Chỉ đạo 35 Đoàn các cấp trong tỉnh đã tích cực phối hợp, triển khai đồng bộ các giải pháp tuyên truyền, định hướng dư luận xã hội. Trong đó, việc kịp thời đăng tải, chia sẻ các thông tin, bài viết, hình ảnh có tính phản biện, đấu tranh hiệu quả trên các phương tiện truyền thông đại chúng, internet và mạng xã hội được chú trọng, đặc biệt vào thời điểm trước, trong và sau các sự kiện chính trị quan trọng của đất nước và của tỉnh.

Song song với đó, tổ chức Đoàn các cấp còn tích cực tham gia phối hợp xử lý các vụ việc liên quan đến khiếu nại, tố cáo; tham gia bảo đảm an sinh xã hội, ổn định đời sống người dân, nhất là trong các vấn đề phức tạp, nhạy cảm thu hút sự quan tâm của dư luận, qua đó góp phần củng cố trận địa tư tưởng vững chắc trong thanh niên.

Hằng năm, Ban Thường vụ Tỉnh Đoàn chỉ đạo các cấp đoàn toàn tỉnh triển khai cài đặt, tạo lập và sử dụng hiệu quả các nhóm chỉ đạo, điều hành, chia sẻ thông tin qua ứng dụng Mocha 35. Cấp tỉnh đã thành lập 2 nhóm Mocha 35; 100% cấp đoàn trực thuộc cũng đã thiết lập và vận hành nhóm Mocha 35 để phục vụ công tác đấu tranh tư tưởng. Thông qua hệ thống này, các cấp bộ Đoàn trong tỉnh định kỳ triển khai các nội dung tuyên truyền, phản bác các quan điểm sai trái, hoạt động chống phá của các thế lực thù địch, thực hiện âm mưu “diễn biến hòa bình” theo chỉ đạo của Ban Chỉ đạo 35 Trung ương Đoàn và Ban Chỉ đạo 35 tỉnh.

Nhờ đó, thời gian qua, các cấp bộ Đoàn trên địa bàn tỉnh đã kịp thời phát hiện, báo cáo và phối hợp xử lý nhiều tổ chức, cá nhân có hành vi vi phạm, đặc biệt là các đối tượng thường xuyên đăng tải thông tin sai sự thật, xuyên tạc, chống phá trên không gian mạng. Tỉnh Đoàn đã chủ động phối hợp với các cơ quan chức năng xử lý, bóc gỡ 121 tin, bài có nội dung xuyên tạc; hơn 800 bình luận mang tính chất bịa đặt, gây hoang mang dư luận. Đồng thời, tổ chức các hoạt động tiếp xúc, làm việc với quản trị viên của một số trang mạng xã hội, nhóm có đông thành viên để tuyên truyền, vận động định hướng dư luận, góp phần kiềm chế các luồng thông tin tiêu cực, thiếu khách quan, bảo vệ nhận thức chính trị và tư tưởng cho thanh niên.

Bí thư Đoàn phường Quang Hanh (TP Cẩm Phả) Đoàn Đăng Dũng, Thành viên Ban Chỉ đạo 35 cấp cơ sở chia sẻ: Trước những thông tin xấu độc lan truyền trên không gian mạng xã hội như hiện nay, chúng tôi thực hiện giải pháp trong việc nâng cao nhận thức của đội ngũ đoàn viên, thanh thiếu niên trên địa bàn một cách chủ động. Thay vì đối đầu gay gắt, chúng tôi chọn cách phản bác có lý, có tình, có dẫn chứng để giúp người trẻ tự “gỡ bẫy tư tưởng”. Vì vậy trong thời gian qua, trên địa bàn phường không có trường hợp đoàn viên, thanh niên vi phạm pháp luật, bị xử lý liên quan đến thông tin xấu độc trên mạng xã hội.

Chuyên mục “Bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng” trên website chính thức tinhdoanquangninh.vn đã đăng tải bài viết hằng ngày nhằm cung cấp thông tin chính thống, định hướng tư tưởng cho đoàn viên, thanh niên theo dõi, nghiên cứu, học tập. Nhằm kết nối hiệu quả với đối tượng dễ bị tác động trên không gian mạng như học sinh trung học phổ thông, sinh viên và công nhân ngành Than, Ban Thường vụ Tỉnh Đoàn đã triển khai liên kết trang fanpage “Tuổi trẻ Quảng Ninh” với các fanpage của các trường THPT, cao đẳng, đại học trên địa bàn tỉnh. Trung bình mỗi năm, hơn 2.000 bài viết tuyên truyền, giáo dục được đăng tải, tập trung vào các nội dung chính trị - tư tưởng, đạo đức, lối sống, pháp luật và kỹ năng số, góp phần tăng cường “sức đề kháng” tư tưởng cho giới trẻ.

Bí thư Đoàn Thanh niên Than Quảng Ninh Hoàng Việt Phương, cho biết: Công tác giáo dục tư tưởng, định hướng nhận thức, nâng cao ý thức tác phong công nghiệp được Đoàn Than Quảng Ninh đặc biệt chú trọng. Với hơn 10.000 đoàn viên thanh niên sinh hoạt tại 29 cơ sở đoàn, 26 đoàn cơ sở và 4 chi đoàn, Đoàn Thanh niên Than Quảng Ninh bám sát chỉ đạo của Đảng ủy Than Quảng Ninh và Tỉnh Đoàn đã phát huy vai trò của mạng xã hội, đặc biệt là fanpage và các tài khoản do đoàn trực tiếp quản lý; đồng thời các khối đoàn trực thuộc thường xuyên đăng tải các nội dung phản bác các quan điểm sai trái, xuyên tạc của các thế lực thù địch.

Hoạt động tuyên truyền và phản bác được triển khai đồng bộ, bám sát định hướng chỉ đạo của cấp ủy. Đối với các nội dung sai sự thật, xuyên tạc có đoàn viên thanh niên vi phạm, Đoàn Thanh niên Than Quảng Ninh sẽ tiến hành kiểm tra, xử lý theo quy định của Điều lệ Đoàn, thông qua Ủy ban Kiểm tra Đoàn Than Quảng Ninh. Nhờ sự chỉ đạo sát sao, quyết liệt và linh hoạt, công tác tư tưởng của Đoàn Thanh niên Than Quảng Ninh thời gian qua đã góp phần giữ vững an ninh tư tưởng, bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng trong thanh niên ngành Than.

Hiện nay, Tỉnh Đoàn tiếp tục mở rộng và phát huy hiệu quả hệ thống các kênh truyền thông trên nền tảng mạng xã hội nhằm tăng cường công tác tuyên truyền, giáo dục thế hệ trẻ. Toàn tỉnh hiện có 249 fanpage cấp cơ sở, 42 tài khoản Zalo và 7 kênh YouTube chính thức của tổ chức Đoàn, Hội, Đội các cấp, tạo thành mạng lưới thông tin rộng khắp, kịp thời chuyển tải các nội dung chính thống đến đoàn viên, thanh thiếu nhi.

Nhiều chuyên mục ý nghĩa, có tính lan tỏa cao như: “Gương sáng làm theo Bác”, “Mỗi ngày một tin tốt - Mỗi tuần một câu chuyện đẹp”, “Sống đẹp, sống có ích”, “Tuổi trẻ Quảng Ninh học Bác từ điều giản dị”... được duy trì thường xuyên, liên tục trên các nền tảng mạng xã hội. Chỉ tính riêng trong thời gian qua, toàn tỉnh đã thực hiện đăng tải trên 17.600 lượt tin, bài tuyên truyền, góp phần lan tỏa các giá trị tốt đẹp, nhân văn trong cộng đồng; đồng thời khẳng định vai trò của tổ chức Đoàn trong định hướng tư tưởng, lối sống và hành động cho thanh thiếu niên trong thời đại số.

Thông qua hoạt động này, các cấp bộ Đoàn trong tỉnh không chỉ kịp thời nắm bắt tình hình tư tưởng, dư luận xã hội trong thanh niên mà còn chủ động đấu tranh, ngăn chặn các luồng thông tin xấu độc, luận điệu xuyên tạc, kích động, lôi kéo tham gia hội nhóm trái phép trên internet và mạng xã hội. Đây là giải pháp thiết thực nhằm góp phần giữ vững trận địa tư tưởng, củng cố niềm tin của thế hệ trẻ vào sự lãnh đạo của Đảng và Nhà nước.