Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV: Đã sẵn sàng triển khai chính quyền địa phương hai cấp

Tiếp tục chương trình thảo luận tại hội trường, chiều 17/6, Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà trao đổi những vấn đề đại biểu quan tâm về triển khai chính quyền địa phương hai cấp; cơ cấu lại và nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức.

Nêu rõ, khi tổ chức chính quyền địa phương hai cấp thì hơn lúc nào hết đội ngũ cán bộ, công chức sẽ là nhân tố then chốt quyết định sự thành công mô hình mới này, Bộ trưởng Phạm Thị Thanh Trà nhấn mạnh, việc cơ cấu lại và nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức không còn là một sự lựa chọn, mà là một yêu cầu rất cấp bách để thực hiện việc chuyển đổi từ quản lý hành chính sang quản trị, phục vụ nhân dân.

Đồng thời, khi thực hiện chính quyền địa phương hai cấp, khối lượng công việc rất lớn, yêu cầu nhiệm vụ rất cao... đòi hỏi đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức, nhất là ở cấp xã phải đa năng, đa nhiệm, chuyên nghiệp, có năng lực tập hợp. Xử lý công việc phải theo tư duy đổi mới, kỹ năng công vụ chuẩn hóa, đạo đức, trách nghiệm, năng lực phục vụ thiết thực, đáp ứng được mong mỏi của nền quản trị quốc gia cũng như quản trị địa phương, đặc biệt là yêu cầu của người dân, doanh nghiệp.

Về giải pháp, theo Bộ trưởng Bộ Nội vụ, trước hết, các địa phương cần triển khai đúng chủ trương của Bộ Chính trị, Ban Chấp hành Trung ương, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và các bộ có liên quan về sắp xếp tổ chức bộ máy; cơ cấu lại và nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức một cách thực chất, hiệu quả, đáp ứng được yêu cầu tốt nhất.

Đồng thời, các địa phương cần tập trung rà soát toàn diện đội ngũ cán bộ, công chức về năng lực thực thi công vụ, nhất là đối với người đứng đầu của cấp ủy, chính quyền cấp tỉnh và cấp xã. Đây là yêu cầu rất cơ bản và mang tính quyết định về chất lượng hoạt động của chính quyền địa phương hai cấp.

Bên cạnh đó, các địa phương cần khẩn trương và thực hiện đầy đủ các chính sách hiện có về việc sắp xếp đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức bị tác động. Nêu vấn đề làm tốt công tác tư tưởng, bởi hiện nay trong một bộ phận cán bộ, công chức “có tâm tư”, Bộ trưởng chia sẻ, đồng thời khẳng định, khi thực hiện “một cuộc cách mạng rất lớn, rất vĩ đại như này” thì “phải có hy sinh, mất mát, thiệt thòi”, nên cũng cần “giải tỏa” tâm tư này, nêu cao tinh thần cống hiến cho đất nước, vì sự phát triển của đất nước.

Bộ trưởng nhấn mạnh việc “giữ chân” được người có năng lực; đồng thời quan tâm xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức, trong đó có cả chính sách riêng về thu hút người có tài năng vào khu vực công. Bên cạnh đó là các giải pháp tập trung đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ, công chức, nhất là đối với cấp xã, cán bộ, công chức vùng sâu, vùng xa, vùng dân tộc thiểu số, giới tính nữ; quan tâm đến xây dựng văn hóa công vụ, lấy hiệu quả phục vụ nhân dân làm thước đo để đánh giá cán bộ, công chức.

Để đáp ứng được yêu cầu vận hành của chính quyền địa phương hai cấp, theo Bộ trưởng Phạm Thị Thanh Trà, mục tiêu của chính quyền địa phương hai cấp là đổi mới quản trị quốc gia, quản trị địa phương để xây dựng chính quyền gần dân, sát dân, phục vụ nhân dân tốt hơn.

Trước hết là hoàn thiện thể chế, pháp luật, vừa qua, Quốc hội, Chính phủ đã tập trung sửa đổi, bổ sung nhiều luật liên quan để đầy đủ công cụ pháp lý, hành lang chặt chẽ có thể tổ chức triển khai một cách thuận lợi. “Và đến thời điểm này cho thấy các địa phương cũng đã rất sẵn sàng” - Bộ trưởng thông tin.

Về phân cấp, phân quyền, Bộ trưởng cho biết vấn đề này đã được triển khai rất đồng bộ và quyết liệt với tinh thần phân cấp, phân quyền triệt để, đáp ứng yêu cầu địa phương quyết, địa phương làm và địa phương chịu trách nhiệm.

Bộ trưởng Phạm Thị Thanh Trà mong muốn sẽ tận dụng và thúc đẩy quản trị số và hiện đại hóa hoạt động điều hành; tăng cường sự tham gia giám sát của người dân. Bộ Nội vụ sẽ đồng hành để triển khai, đồng thời giải quyết và xử lý những vấn đề phát sinh khi đi vào vận hành của chính quyền địa phương hai cấp.

Tại hội trường, nhiều đại biểu khẳng định nâng cao chất lượng nguồn nhân lực không chỉ là yêu cầu cấp bách mà còn là động lực đột phá cho phát triển. Đại biểu Trần Thị Hồng Thanh (Ninh Bình) cho rằng, Chính phủ cần quan tâm, tập trung thực hiện những giải pháp để phát triển thị trường lao động, tạo việc làm bền vững và nâng cao chất lượng nguồn nhân lực. Bởi đây không chỉ là yêu cầu cấp bách, mà còn là động lực đột phá cho tăng trưởng.

Đại biểu dẫn chứng các số liệu gần đây, tỷ lệ lao động qua đào tạo có văn bằng chứng chỉ chỉ đạt khoảng 28%; trong khi mục tiêu đề ra đến năm 2025 là 30 - 35%. Đáng chú ý, tỷ lệ thất nghiệp trong nhóm có trình độ đại học, sau đại học lại cao hơn nhóm trình độ thấp phản ánh sự lệch pha giữa cung và cầu lao động, do công tác dự báo còn yếu và hệ thống giáo dục - đào tạo chưa sát với thực tế.

Đại biểu Trần Thị Hồng Thanh đề nghị Chính phủ triển khai, đưa các chính sách trong Luật Việc làm (sửa đổi) đi vào cuộc sống ngay sau khi có hiệu lực thi hành; đồng thời quan tâm tập trung thực hiện hiệu quả một số giải pháp. Cụ thể như: Đổi mới mạnh mẽ hệ thống giáo dục nghề nghiệp gắn với thị trường lao động; phát triển hệ thống thông tin thị trường lao động hiện đại, minh bạch và liên thông; thúc đẩy chính sách việc làm bền vững, hỗ trợ khu vực phi chính thức chuyển đổi sang chính thức; đầu tư có trọng tâm vào phát triển nhân lực chất lượng cao, nhân lực số, nhân lực đổi mới sáng tạo…

Cũng quan tâm vấn đề nhân lực, đại biểu Phạm Trọng Nghĩa (Lạng Sơn) đề nghị, Chính phủ sớm ban hành Chiến lược hoặc Chương trình mục tiêu phát triển nguồn nhân lực và Chương trình phát triển kỹ năng nghề quốc gia để nguồn nhân lực thực sự là đột phá chiến lược cho giai đoạn tới, đồng bộ với thể chế và hạ tầng.