Không chủ quan trước diễn biến cực đoan của thời tiết

Những năm gần đây, thời tiết cực đoan ngày càng nghiêm trọng, bên cạnh yêu cầu cấp bách trong công tác đầu tư, ứng phó, nâng cao chất lượng cảnh báo sớm trước thiên tai, mỗi người dân cần nâng cao ý thức phòng chống, góp phần nhằm giảm nhẹ thiệt hại thiên tai gây ra.

Thời tiết ngày càng cực đoan, diễn biến khó lường. Hiện tượng ENSO cùng xu thế nhiệt độ toàn cầu tăng cao gia tăng nguy cơ xảy ra các loại hình thiên tai, như: Nắng nóng gay gắt, mưa lớn cục bộ, bão mạnh, lũ quét, sạt lở đất và nước biển dâng... Gần đây, trên cả nước, những trận mưa dồn dập, lũ quét bất ngờ, đồi núi sạt lở… đã trở thành nỗi ám ảnh của người dân, nhất là người dân khu vực vùng trũng, đồi núi... Mới đây, bão số 5 đổ bộ đã gây thiệt hại nặng tại nhiều địa phương, như: Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Trị, Phú Thọ, Thái Nguyên... gây thiệt hại về người, cuốn trôi nhà cửa, phá hủy hạ tầng, ảnh hưởng lớn đến sản xuất, đời sống người dân.

Tại Quảng Ninh, riêng cơn mưa kéo dài sáng 27/8, khiến nhiều tuyến đường và khu dân cư bị ngập lụt, việc đi lại của người dân gặp khó khăn; nhiều nhà cửa, vườn tược của người dân bị ngập. Một số điểm ghi nhận lượng mưa lớn, như: Xã Ba Chẽ 57,6mm, phường Phong Cốc 56,6mm, phường Uông Bí 66,2mm, phường Yên Tử 68mm, phường Vàng Danh 58,4mm, phường Đông Mai 100,4mm.

Theo đánh giá của Đài Khí tượng - Thủy văn Quảng Ninh, dự báo mưa vừa, mưa to, mưa rất to vẫn xảy ra. Trong mưa dông cần đề phòng sét, lốc, gió giật mạnh, nguy cơ sạt lở đất, gãy đổ cây cối, hư hại nhà cửa, công trình giao thông, cơ sở hạ tầng, ảnh hưởng đến hoạt động tàu thuyền và tính mạng con người. Mưa to có thể gây ngập úng cục bộ ở các tuyến đường, khu dân cư trũng thấp, ngập các ngầm tràn qua sông suối. Ngoài ra, mưa lớn có thể gây sạt lở tại các bãi thải, hầm lò, làm hư hỏng công trình dân sinh, kinh tế và gây thiệt hại cho các hoạt động sản xuất cũng như các hoạt động kinh tế - xã hội.

Để chủ động ứng phó với mưa lũ, bão, ngay từ đầu năm nay, UBND tỉnh đã liên tục có các văn bản chỉ đạo chủ động ứng phó với bão, áp thấp nhiệt đới và mưa diện rộng.

Thực hiện chỉ đạo của tỉnh, các địa phương, đơn vị bám sát diễn biến thời tiết, dự báo các tình huống có khả năng xảy ra trên địa bàn để thông tin đến người dân biết, chủ động phòng tránh, không để bị động, bất ngờ. Đồng thời, khi có bão, lũ, phải thực hiện nghiêm lệnh cấm biển; thông tin đến các tàu hoạt động xa bờ biết vị trí và hướng di chuyển của áp thấp nhiệt đới để chủ động kế hoạch sản xuất, không đi vào vùng nguy hiểm. Các lực lượng, đơn vị chủ động bố trí lực lượng, vật tư phương tiện, nhất là tại các khu vực thường xuyên bị ảnh hưởng gây ngập lụt, sạt lở...; khơi thông, nạo vét hệ thống thoát nước đô thị, các dự án đang xây dựng, sẵn sàng dọn dẹp đất đá trôi tràn xuống khu dân cư, đường giao thông và tiến hành cứu hộ cứu nạn theo phương châm “4 tại chỗ” khi có tình huống.

Đối với các đơn vị quản lý hồ chứa, theo dõi sát mực nước hồ, chủ động phương án đảm bảo an toàn hồ chứa trong trường hợp mưa lớn kéo dài... Anh Lê Thanh Hưng, Cụm trưởng cụm quản lý đầu mối, Công ty TNHH 1TV Thủy lợi Yên Lập, cho biết: Những ngày qua, mưa kéo dài nên lượng nước hồ Yên Lập luôn lớn. Để đảm bảo an toàn, Công ty phân công lực lượng túc trực ở thượng nguồn và duy trì chế độ báo cáo 30 phút một lần cho cấp lãnh đạo để kịp thời ra quyết định xả tràn đảm bảo an toàn hồ chứa. Đơn vị cũng thường xuyên rà soát, đảm bảo về điện, thiết bị, vật tư..., sẵn sàng ứng phó khi có sự cố xảy ra.

Dự báo, cảnh báo về thời tiết, khí tượng thủy văn trên địa bàn tỉnh đã được chú trọng, tuy nhiên thời tiết cực đoan, bất ngờ ngày càng xuất hiện nhiều và gây hậu quả nghiêm trọng. Do đó cần nâng cấp hệ thống quan trắc, dự báo và cảnh báo thời tiết, nhất là trên khu vực vịnh Hạ Long, vịnh Bái Tử Long.

Từ đầu năm đến nay, tỉnh đầu tư 10 trạm đo mưa, tăng khả năng, chất lượng cảnh báo, dự báo mưa lớn và 11 trạm khí tượng thủy, hải văn, 45 điểm đo mưa tự động, đo mực nước của tỉnh được kết nối với các trang thông tin của Tổng cục Khí tượng thủy văn...

Mới đây, UBND tỉnh đã có buổi làm việc với lãnh đạo Cục Khí tượng Thủy văn (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) để bàn các giải pháp nhằm cải thiện công tác quan trắc, dự báo, cảnh báo thiên tai, hướng dẫn sử dụng thông tin khí tượng thuỷ văn trên địa bàn tỉnh, các giải pháp an toàn cho hoạt động tham quan trên vịnh Hạ Long, vịnh Bái Tử Long.

Lãnh đạo tỉnh cũng đã yêu cầu các cơ quan, đơn vị liên quan nhanh chóng xây dựng bản đồ dự báo thời tiết khu vực các vịnh Hạ Long, vịnh Bái Tử Long để công tác dự báo được chi tiết, hiệu quả hơn. Đối với bản tin dự báo chuyên đề dông, lốc, tỉnh Quảng Ninh và Cục Khí tượng Thuỷ văn tiến hành xây dựng kênh và quy trình nhận, phát hành các bản tin, đảm bảo thông tin thông suốt, nhanh nhất đến với người nhận. Các đơn vị liên quan triển khai hệ thống camera giám sát hoạt động trên vịnh và chia sẻ dữ liệu với cơ quan dự báo...