Họp Quốc hội: Lương nhà giáo được xếp cao nhất, không cấm dạy thêm học thêm

Theo ông Nguyễn Đắc Vinh, nhà giáo trong các cơ sở giáo dục công lập là viên chức. Do vậy, lương của nhà giáo thực hiện theo thang bậc lương hành chính sự nghiệp áp dụng chung cho đối tượng viên chức.

Sáng 16/6, với 450/459 đại biểu tham gia biểu quyết tán thành, Quốc hội đã thông qua dự án Luật Nhà giáo.

Trình bày báo cáo tiếp thu, giải trình, chỉnh lý dự thảo Luật trước khi Quốc hội thông qua, ông Nguyễn Đắc Vinh, Chủ nhiệm Uỷ ban Văn hóa và Xã hội cho biết sau khi tiếp thu, chỉnh lý, dự thảo Luật gồm 9 chương, 42 điều, giảm 4 điều so với dự thảo Luật trình Quốc hội đầu Kỳ họp thứ 9 và giảm 8 điều so với dự thảo Luật trình tại Kỳ họp thứ 8.

Khắc phục tình trạng trục lợi từ dạy thêm, học thêm

Có ý kiến đề nghị bổ sung khái niệm "dạy thêm"; quy định quản lý dạy thêm, học thêm để nâng cao chất lượng dạy và học trong nhà trường; giao Chính phủ xây dựng bộ quy chế về dạy thêm, học thêm và cấm nhà giáo dạy thêm trái quy định pháp luật; đề nghị cấm nhà giáo dạy thêm học sinh mình đang trực tiếp giảng dạy.

Về nội dung này, ông Vinh cho biết, nội dung về dạy thêm, học thêm đã được giải trình cụ thể tại Báo cáo số 1256 ngày 17/4/2025 của Uỷ ban Thường vụ Quốc hội.

Việc quản lý dạy thêm, học thêm thuộc phạm vi điều chỉnh của Luật Giáo dục và sẽ được quy định cụ thể ở văn bản hướng dẫn thi hành.

Dự thảo Luật không cấm việc dạy thêm, học thêm, chỉ quy định nhà giáo không được ép buộc người học tham gia học thêm dưới mọi hình thức nhằm hạn chế, khắc phục tình trạng học thêm, dạy thêm tràn lan và trục lợi từ hoạt động dạy thêm, học thêm.

Hiện nay, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã ban văn bản quy định về dạy thêm, học thêm, trong đó đã thể hiện rõ nội dung cấm nhà giáo dạy thêm cho học sinh mà mình đang trực tiếp giảng dạy.

Có ý kiến đề nghị quy định rõ căn cứ, nguyên tắc, tiêu chuẩn, điều kiện tuyển dụng nhà giáo; đề nghị bỏ yêu cầu thực hành sư phạm trong tuyển dụng nhà giáo; có ý kiến băn khoăn về việc giao thẩm quyền tuyển dụng giáo viên mầm non, giáo viên phổ thông cho cơ quan quản lý giáo dục, phân cấp cho người đứng đầu cơ sở giáo dục.

Nội dung này, theo ông Vinh, nhà giáo trong cơ sở giáo dục công lập là viên chức nên việc tuyển dụng phải tuân thủ quy định pháp luật về viên chức. Dự thảo Luật chỉ quy định một số yêu cầu mang tính đặc thù trong tuyển dụng nhà giáo như nội dung tuyển dụng căn cứ vào chuẩn nghề nghiệp, phương thức tuyển dụng phải có thực hành sư phạm...

Về thẩm quyền tuyển dụng, Chính phủ và Ủy ban Thường vụ Quốc hội thống nhất giao cho ngành giáo dục quyền chủ động trong tuyển dụng nhà giáo. Đối với thẩm quyền tuyển dụng giáo viên mầm non, giáo viên phổ thông, tiếp thu ý kiến đại biểu, dự thảo Luật được chỉnh lý theo hướng thực hiện theo quy định của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo.

Có ý kiến đề nghị gộp quy định về điều động với thuyên chuyển nhà giáo; cân nhắc điều kiện cần có sự đồng ý của cơ sở giáo dục nơi tiếp nhận khi thuyên chuyển nhà giáo.

Về nội dung này, theo ông Vinh, điều động và thuyên chuyển là 2 chính sách khác nhau. Điều động do cơ quan có thẩm quyền thực hiện nhằm đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ của ngành, cần sự chấp hành của cá nhân và tổ chức liên quan. Còn thuyên chuyển xuất phát từ nguyện vọng cá nhân nhà giáo, cần sự đồng thuận của nơi đến và nơi đi.

Lương nhà giáo được xếp cao nhất

Về chính sách tiền lương, phụ cấp, có ý kiến băn khoăn về quy định lương của nhà giáo được xếp cao nhất trong hệ thống thang bậc lương hành chính sự nghiệp; đề nghị thay bằng quy định xây dựng bảng lương riêng cho nhà giáo; quy định rõ mức lương khởi điểm của nhà giáo; rà soát quy định về tiền lương của nhà giáo áp dụng với cơ sở giáo dục thực hiện tự chủ để bảo đảm tính khả thi về nguồn lực tài chính.

Vấn đề này, theo ông Vinh, nhà giáo trong các cơ sở giáo dục công lập là viên chức. Do vậy, lương của nhà giáo thực hiện theo thang bậc lương hành chính sự nghiệp áp dụng chung cho đối tượng viên chức.

Dự thảo Luật quy định nguyên tắc lương của nhà giáo được xếp cao nhất trong thang bậc lương hành chính sự nghiệp nhằm thể chế hóa chủ trương của Đảng tại Kết luận số 91 của Bộ Chính trị về việc tiếp tục thực hiện Nghị quyết số 29 của Ban Chấp hành Trung ương về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo.

Việc quy định chi tiết về tiền lương và phụ cấp đối với nhà giáo, bao gồm hệ số, mức lương khởi điểm, cơ chế xếp lương cho nhà giáo trong cơ sở giáo dục đã thực hiện tự chủ... sẽ được Chính phủ quy định chi tiết trong văn bản hướng dẫn thi hành để bảo đảm tính linh hoạt, khả thi và tương quan, công bằng với viên chức trong hệ thống chính trị.

Ngoài ra, có ý kiến đề nghị chỉnh lý quy định về lương của nhà giáo, bảo đảm công bằng giữa nhà giáo khu vực công lập và khu vực ngoài công lập. Ông Vinh cho biết, dự thảo Luật trình Quốc hội tại Kỳ họp thứ 8 có quy định về chính sách tiền lương áp dụng đối với nhà giáo ngoài công lập bảo đảm không ít hơn tiền lương của nhà giáo công lập có cùng trình độ đào tạo, cùng chức danh.

Tuy nhiên, nhiều ý kiến đại biểu cho rằng, quy định này là không hợp lý, vi phạm nguyên tắc tự nguyện, tự chủ của cơ sở giáo dục ngoài công lập, có thể dẫn đến việc tăng học phí và các khoản phụ thu khác, ảnh hưởng đến chính sách xã hội hóa giáo dục.

Tiếp thu ý kiến đại biểu Quốc hội tại Kỳ họp thứ 8, dự thảo Luật được chỉnh lý theo hướng tiền lương của nhà giáo trong cơ sở giáo dục ngoài công lập thực hiện theo quy định của pháp luật về lao động.

Ông Vinh cho hay trên thực tế, để thu hút đội ngũ nhà giáo giỏi, nhiều cơ sở giáo dục ngoài công lập sẵn sàng trả mức lương, thu nhập cao hơn nhiều so với mức lương hiện hưởng của nhà giáo trong khu vực công lập có cùng trình độ, cùng chức danh.

Do vậy, để bảo đảm quyền tự chủ của cơ sở giáo dục ngoài công lập trong việc trả lương cho nhà giáo căn cứ vào điều kiện thực tiễn, Ủy ban Thường vụ Quốc hội xin được giữ quy định như dự thảo Luật./.