Gấp rút đầu tư, nâng cấp các khu neo đậu tránh trú bão cho tàu cá

- Xin ông cho biết về khả năng đáp ứng thực tế nhu cầu neo đậu an toàn tránh trú bão đối với tàu cá trên địa bàn tỉnh hiện nay?

+ Tính đến ngày 20/5/2025, tại Quảng Ninh có 6.190 tàu cá, trong đó có 4.292 tàu từ 6m trở lên và 1.898 tàu dưới 6m. Con số này phản ánh rõ nhu cầu rất lớn về nơi neo đậu an toàn, nhất là trong mùa mưa bão. Hiện nay, Quảng Ninh có 11 khu neo đậu tránh trú bão được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định 582/QĐ-TTg ngày 3/7/2024 và Quyết định 80/QĐ-TTg ngày 11/2/2023, bao gồm 7 khu cấp tỉnh, 2 khu cấp vùng kết hợp cảng cá và 2 khu cấp tỉnh kết hợp cảng cá.

Tuy nhiên, đến thời điểm hiện tại, mới chỉ có 5 khu neo đậu đủ điều kiện hoạt động là các khu neo đậu tại Cẩm Thủy (Cẩm Phả), Cái Rồng (Vân Đồn), Vụng Sú Thoi Dây (Đầm Hà), Tiến Tới (Hải Hà), Tiên Lãng (Tiên Yên), với tổng công suất khoảng 1.713 tàu, tức là đáp ứng khoảng 27,7% tổng số tàu toàn tỉnh. Vào cao điểm mùa bão, nhất là khi nhiều tàu về cùng lúc, tình trạng quá tải, thiếu nơi neo đậu an toàn, đặc biệt với tàu công suất lớn vẫn thường xuyên xảy ra.

- Đâu là nguyên nhân chính khiến tiến độ đầu tư và thẩm định các khu neo đậu chậm so với nhu cầu thực tế, thưa ông?

+ Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng chậm trễ như hiện nay, trong đó lớn nhất là khó khăn về vốn đầu tư. Hầu hết các khu neo đậu đều cần nguồn vốn ngân sách Trung ương hoặc ngân sách tỉnh, với mức đầu tư lớn (khoảng 100-200 tỷ đồng/khu). Tuy nhiên, khả năng cân đối vốn hằng năm còn hạn chế nên việc triển khai bị kéo dài. Hiện có 8/11 khu đang được đầu tư xây dựng hạ tầng. Trong đó, 5 khu đã đầu tư hoàn thiện, nhưng chỉ có 4 khu được công bố đủ điều kiện hoạt động, khu còn lại ở Vĩnh Trung (Móng Cái) đang chờ công bố. 3 khu neo đậu khác đang đầu tư dở dang gồm 2 khu cấp vùng tại Cái Rồng và Cô Tô (giai đoạn 2), 1 khu tại Tiến Tới (Hải Hà) đã hoàn thiện hạ tầng neo đậu nhưng chưa xây dựng hạ tầng cảng cá.

Ngoài ra, còn 3 khu mới được quy hoạch từ năm 2023, gồm: Hà Phong (Hạ Long), Vụng Ổ Lợn (Vân Đồn) và Bến Xưởng (Quảng Yên) đang trong quá trình đề xuất đưa vào kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2025-2030. Một số dự án trước đây khi phê duyệt chưa lường trước được đặc thù địa hình ven biển tình trạng bồi lắng nhanh, sóng lớn, thiếu đồng bộ về hệ thống chắn sóng, phao tiêu, báo hiệu nên chưa đảm bảo tiêu chuẩn neo đậu an toàn theo chuẩn Việt Nam, đòi hỏi phải bổ sung đầu tư. Đây là nguyên nhân chính khiến tiến độ thẩm định, công bố đủ điều kiện hoạt động của nhiều khu neo đậu còn chậm, chưa đáp ứng kịp nhu cầu thực tiễn của ngư dân.

- Trước thực tế thời tiết ngày càng cực đoan, Sở Nông nghiệp và Môi trường có giải pháp gì cụ thể để đẩy nhanh tiến độ đầu tư, nâng cấp các khu neo đậu, bảo vệ an toàn cho ngư dân và tàu thuyền?

+ Nhận thức được vai trò chiến lược của các khu neo đậu trong phòng chống thiên tai và bảo vệ sản xuất trên biển, Sở Nông nghiệp và Môi trường đã và đang triển khai nhiều nhóm giải pháp đồng bộ. Trong đó, trọng tâm là tham mưu UBND tỉnh sớm bổ sung các khu chưa được đầu tư vào kế hoạch đầu tư công trung hạn 2026-2030. Đặc biệt, ưu tiên bố trí vốn cho khu neo đậu cấp vùng kết hợp cảng cá Cái Rồng (giai đoạn 2) và kiến nghị Trung ương tiếp tục bố trí vốn cho dự án khu neo đậu kết hợp dịch vụ hậu cần nghề cá tại Cô Tô.