Tiến tới Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh lần thứ XVI, nhiệm kỳ 2025-2030 Cơ cấu kinh tế chuyển dịch phù hợp, đúng hướng

Theo đánh giá, nhiệm kỳ 2020-2025 dù phải đối mặt với những thách thức chưa từng có, song bằng quyết tâm chính trị cao, cùng tinh thần “Kỷ luật - Đồng tâm”, Đảng bộ, chính quyền và nhân dân các dân tộc tỉnh Quảng Ninh đã đoàn kết, kiên định thực hiện mục tiêu phát triển nhanh, bền vững, gắn với đổi mới mô hình tăng trưởng. Nhờ đó, kinh tế của tỉnh vẫn giữ vững đà tăng trưởng cao và ổn định. Tốc độ tăng trưởng kinh tế (GRDP) 5 năm 2021-2025 của tỉnh ước tăng 10,4%/năm, cao gấp 1,7 lần so với mức bình quân chung cả nước. Tốc độ này đã đưa quy mô nền kinh tế của Quảng Ninh tăng nhanh, năm 2025 ước đạt 395.000 tỷ đồng, gấp 1,9 lần so với năm 2020.

Thành quả ấn tượng nhất không chỉ nằm ở những con số tăng trưởng, mà còn ở chất lượng và cơ cấu của sự tăng trưởng đó. GRDP bình quân đầu người năm 2025 ước đạt trên 11.000 USD, gấp 2,24 lần bình quân chung cả nước, đưa đời sống người dân lên một tầm cao mới. Đặc biệt, cơ cấu kinh tế đã có sự chuyển dịch tích cực theo hướng bền vững hơn với phương thức phát triển từ “nâu” sang “xanh”, giảm dần sự phụ thuộc vào tài nguyên khoáng sản và kiến tạo các động lực tăng trưởng mới.

Nếu trước đây công nghiệp Quảng Ninh gắn chủ yếu với khai thác than, khoáng sản, thì nay cơ cấu đã có nhiều đổi thay. Ngành công nghiệp chế biến, chế tạo được phát triển mạnh, trở thành động lực chính. Giai đoạn 2021-2025, tốc độ tăng trưởng bình quân lĩnh vực này đạt trên 23%/năm, mức cao hàng đầu cả nước.

Quảng Ninh đã trở thành “thỏi nam châm” thu hút dòng vốn đầu tư chất lượng cao. Tổng vốn FDI giai đoạn 2021-2025 ước đạt 9,77 tỷ USD, cao gấp 5,1 lần so với giai đoạn 2016-2020. Điều quan trọng là chất lượng dòng vốn, khi có trên 68,5% tổng vốn FDI đầu tư vào lĩnh vực công nghiệp chế biến, chế tạo. Nhờ đó, bước đầu hình thành chuỗi công nghiệp chế biến, chế tạo có quy mô lớn, có khả năng cạnh tranh quốc tế, như sản xuất ô tô, xe điện, cơ khí chế tạo, điện tử, dệt may công nghệ cao...

Ngành công nghiệp khai thác than, khoáng sản vẫn giữ vai trò trụ cột, đóng góp khoảng 40% vào ngân sách nội địa, song được khai thác theo hướng hợp lý, bền vững. Sản lượng than sạch giai đoạn 2021-2025 ước đạt 219 triệu tấn, tăng 12,7% so với giai đoạn 2016-2020. Ngành điện duy trì sản lượng 176 tỷ kWh, chiếm 12-14% điện cả nước. Đặc biệt, tỉnh đã khởi động các dự án năng lượng sạch, năng lượng tái tạo, điện khí LNG, tạo bước ngoặt lớn trong chuyển dịch cơ cấu công nghiệp từ “nâu” sang “xanh”.

Dịch vụ và du lịch là lĩnh vực chịu tác động nặng nề của đại dịch Covid-19 và bão số 3 năm 2024, nhưng đã phục hồi mạnh mẽ. Năm 2024, tỷ trọng du lịch trong GRDP đạt 9,64%, khẳng định vị thế ngành kinh tế mũi nhọn. Sự phục hồi này không đơn thuần là quay trở lại trạng thái cũ, mà là một sự vươn lên mạnh mẽ với tư duy và cách làm mới.

Tỉnh đã tập trung cơ cấu lại thị trường, sản phẩm và nguồn nhân lực. Thương hiệu du lịch Hạ Long - Quảng Ninh gắn với Di sản - Kỳ quan thiên nhiên thế giới vịnh Hạ Long, Quần thể di tích và danh thắng Yên Tử tiếp tục được phát huy, nâng tầm. Đồng thời, không gian du lịch được mở rộng ra các vùng đất giàu tiềm năng như vịnh Bái Tử Long, vùng biển đảo Vân Đồn - Cô Tô. Các sản phẩm du lịch truyền thống được làm mới, cùng với đó là sự ra đời của hàng loạt sản phẩm mới, đặc sắc, đẳng cấp quốc tế, như du thuyền sang trọng, tổ hợp nghỉ dưỡng 5 sao. Quảng Ninh đã trở thành điểm đến của những sự kiện văn hóa, thể thao, du lịch tầm quốc gia và quốc tế, lan tỏa mạnh mẽ hình ảnh về một vùng đất an toàn, thân thiện, hấp dẫn.

Ngoài du lịch, các ngành dịch vụ khác cũng phát triển toàn diện. Tổng mức bán lẻ hàng hóa, doanh thu dịch vụ tiêu dùng tăng 13,1%/năm; kim ngạch xuất khẩu đạt trên 16 tỷ USD, tăng 11,2%/năm. Vận tải, bốc xếp tăng trưởng 21,8%/năm, khối lượng vận chuyển hàng hóa tăng 20,5%/năm. Doanh thu dịch vụ cảng biển đạt 25.800 tỷ đồng vào cuối năm 2025. Hệ thống cảng biển, KKT cửa khẩu, KKT ven biển được đầu tư đồng bộ, hiện đại, đã đưa Quảng Ninh thành trung tâm trung chuyển hàng hóa hàng đầu miền Bắc.

Một trong những chuyển dịch ấn tượng của nhiệm kỳ qua diễn ra ở lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn. Từ một khu vực chiếm tỷ trọng nhỏ, nông nghiệp Quảng Ninh đã có bước chuyển mình mạnh mẽ theo hướng nông nghiệp sinh thái, nông thôn hiện đại, nông dân văn minh.

Thành tựu nổi bật nhất là việc tỉnh đã hoàn thành sớm 2 năm chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng NTM giai đoạn 2021-2025. Nhờ đó, không chỉ diện mạo các vùng nông thôn của tỉnh thay đổi từng ngày, mà tư duy sản xuất của người dân cũng ngày càng được nâng cao.

Cùng với đó, tỉnh đẩy mạnh chuyển giao, ứng dụng khoa học kỹ thuật, thành lập khu nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao tại Đông Triều. Ngành thủy sản được cơ cấu lại một cách bền vững, giảm tỷ trọng khai thác, tăng mạnh nuôi trồng. Tổng sản lượng nuôi trồng thủy sản 5 năm ước đạt 450.000 tấn, gấp 1,5 lần giai đoạn trước, cho thấy hướng đi đúng đắn. Lâm nghiệp cũng phát triển theo hướng bền vững với việc tập trung trồng rừng gỗ lớn, bảo vệ rừng ngập mặn. Nhiều sản phẩm OCOP khẳng định thương hiệu, góp phần nâng cao giá trị. 

Sự chuyển dịch từ “nâu” sang “xanh” ở các ngành kinh tế trọng điểm của Quảng Ninh trong nhiệm kỳ 2020-2025 không chỉ là sự tăng trưởng về lượng, mà là sự thay đổi về chất, là kết quả của một tầm nhìn xa, sự chỉ đạo quyết liệt và sự đồng lòng của toàn dân. Nền tảng vững chắc được tạo dựng từ những chuyển dịch sâu sắc này sẽ là động lực quan trọng để Quảng Ninh tiếp tục bứt phá, thực hiện thắng lợi mục tiêu trở thành thành phố trực thuộc Trung ương trước năm 2030, tự tin vững bước phát triển cùng đất nước trong kỷ nguyên vươn mình của dân tộc.