Vì sao vàng trong nước vẫn tăng vùn vụt dù giá thế giới giảm?

Nhiều ngày nay, có thời điểm dù giá vàng thế giới giảm nhưng giá vàng trong nước vẫn tăng mạnh, chuyên gia lý giải về diễn biến trái chiều trên.

Vượt xa giá vàng thế giới

Cụ thể, sáng 18/4, dù giá vàng thế giới đang trong xu hướng giảm nhẹ thì giá vàng miếng trong nước lại tăng mạnh khoảng 2 triệu đồng/lượng và lập đỉnh mới 120 triệu đồng/lượng, còn giá vàng nhẫn ở mức 117 triệu đồng/lượng.

Giá vàng trong nước tăng không ngừng, đẩy chênh lệch với giá thế giới lên tới hơn 14 triệu đồng/lượng.

TS. Nguyễn Trí Hiếu - Viện trưởng Viện Nghiên cứu và Phát triển Thị trường Tài chính và Bất động sản toàn cầu - phân tích, ngoài chịu tác động từ thế giới thì thị trường vàng trong nước còn chịu ảnh hưởng lớn bởi sự mất cân đối cung - cầu. Nhiều doanh nghiệp hiện không có nguồn vàng miếng SJC để đáp ứng nhu cầu, trong khi vàng nhẫn - dòng sản phẩm phổ biến với người dân - cũng rơi vào tình trạng tương tự.

Ông Hiếu cho rằng, chính tình trạng khan hiếm nguồn cung đã tạo áp lực lớn khiến giá vàng trong nước tăng nhanh và mạnh hơn so với quốc tế. Thị trường hiện thiếu các biện pháp điều tiết hiệu quả để đảm bảo nguồn cung ổn định trong ngắn hạn.

“Thời gian qua, nguồn cung vàng miếng SJC chủ yếu là do Ngân hàng Nhà nước bán bình ổn, đó chỉ là giải pháp tạm thời. Trong khi đó do giá vàng ngày càng tăng, người dân không bán ra nên nguồn cung càng khan hiếm. Vì vậy, cơ quan quản lý cần cho các nhà kinh doanh nhập khẩu vàng và chuyển sang vai trò là nhà quản lý, giám sát”, TS. Nguyễn Trí Hiếu đề xuất.

Ông Nguyễn Quang Huy, chuyên gia tài chính, Đại học Nguyễn Trãi cũng nhấn mạnh, việc duy trì độc quyền nhập khẩu vàng miếng của Ngân hàng Nhà nước đang khiến thị trường thiếu cạnh tranh, tạo ra khoảng cách lớn giữa giá vàng trong nước và thế giới.

Cũng theo ông Huy, nguồn cung vàng SJC đang khan hiếm, trong khi nhu cầu mua vào tăng nhanh. Chênh lệch giá vàng trong nước - thế giới tăng mạnh phản ánh cung cầu lệch pha rõ rệt. Tâm lý “FOMO” (sợ bỏ lỡ cơ hội) khiến nhiều người đổ xô đi mua vàng trong giai đoạn giá tăng mạnh, vô tình tiếp sức thêm cho làn sóng tăng giá.

Chuyên gia Trần Duy Phương nêu quan điểm: Tâm lý đổ xô đi mua vàng cũng là nguyên nhân khiến giá vàng khó ngừng tăng, dù thế giới có thể giảm. Trong những ngày giá vàng phá đỉnh, người dân vẫn ùn ùn kéo đi mua vàng. Nhu cầu mua quá cao khiến nhiều cửa hàng "cháy vàng", có nơi phải hẹn khách sau 10 ngày mới trả vàng.

PGS.TS Nguyễn Hữu Huân, Giảng viên Đại học Kinh tế TP.HCM, cho biết giá vàng miếng SJC tăng mạnh được lý giải bởi yếu tố chính là giá vàng nhẫn tăng cao và nguồn cung vàng miếng khan hiếm, buộc các đơn vị kinh doanh phải điều chỉnh tăng giá thu mua để hút hàng.

"Nhiều doanh nghiệp nhỏ lẻ cho biết đã hết vàng nhẫn để bán, hoặc chỉ bán với số lượng giới hạn. Trong khi đó, những người từng bán ra khi giá trong nước chưa tăng kịp nay không còn hàng để bán. Lực cung cạn kiệt trong khi lực cầu vẫn duy trì cao, khiến giá bị đẩy lên mạnh mẽ", ông Huân phân tích.

Ông Huỳnh Trung Khánh, Phó chủ tịch Hiệp hội Kinh doanh vàng Việt Nam cũng nhận định, thị trường vàng trong nước đang tăng quá nhanh so với thế giới, điều này tạo rủi ro cho người mua.

"Các đơn vị kinh doanh vàng không có nguồn cung nên đẩy giá tăng lên nhanh. Trong trường hợp lực bán vàng trên thị trường tăng lên, cầu giảm, đồng nghĩa giá vàng sẽ giảm rất mạnh. Điều này đã từng xảy ra trong thời gian qua", ông Huỳnh Trung Khánh cảnh báo.

Người mua dễ gặp rủi ro

Đưa ra lời khuyên cho các nhà đầu tư trước việc giá vàng tăng liên tục, TS. Nguyễn Trí Hiếu cảnh báo, người dân không nên đổ xô đi mua vàng khi thị trường đang "nóng", vì điều này càng dễ đẩy giá tăng thêm. Ngoài ra, việc mua vàng trong bối cảnh giá tăng cao như hiện nay sẽ tiềm ẩn rất nhiều rủi ro.

“Không có tài sản nào tăng mãi mà không có điều chỉnh. Nhà đầu tư cần giữ tâm lý tỉnh táo, thận trọng, tránh lao vào thị trường vàng theo cảm xúc, chạy theo đám đông. Thay vào đó nên đa dạng hóa danh mục đầu tư, tập trung vào các lĩnh vực mang lại giá trị dài hạn và bền vững. Bởi việc đầu tư mua vàng ở vùng đỉnh có nguy cơ thua lỗ lớn trong trường hợp thị trường đảo chiều”, ông Hiếu nói.

Tương tự, ông Huy cũng khuyến cáo: “Thị trường vàng không bao giờ đi theo đường thẳng. Giá có thể tăng rất mạnh trong ngắn hạn nhưng cũng dễ dàng điều chỉnh khi có những yếu tố sau: Tâm lý thị trường thay đổi, chính sách điều hành có can thiệp để ổn định giá, lực bán chốt lời tăng cao từ các tổ chức tài chính quốc tế. Do đó, người dân cần bình tĩnh, quan sát kỹ diễn biến thị trường và không chạy theo tâm lý đám đông”.

Chuyên gia Trần Duy Phương cũng nhấn mạnh, việc người dân đổ xô đi mua vàng tích trữ lúc giá tăng kỷ lục sẽ dễ bị mắc kẹt trong vòng lặp tài chính, dẫn đến rủi ro rất cao. “Người dân không nên mua vì tâm lý đám đông, mua để "lướt sóng" bởi giá vàng đang có nhiều biến động khó lường. Nếu có nhu cầu mua vào thì có thể chờ thời điểm giá điều chỉnh xuống”, ông Phương tư vấn.