Thực hiện tốt công tác hòa giải ở cơ sở

Đẩy mạnh phong trào "Toàn dân bảo vệ ANTQ" trong thời kỳ mới, trên địa bàn Quảng Ninh có nhiều mô hình, cách làm được duy trì thực hiện hiệu quả. Trong đó phải kể đến vai trò quan trọng của công tác hòa giải ở cơ sở, qua đó góp phần giải quyết sớm những mâu thuẫn nhỏ phát sinh trong cộng đồng, ngăn ngừa các hành vi vi phạm pháp luật.

Gần 20 năm làm Phó Bí thư Chi bộ khu phố 8 (phường Quang Trung, TP Uông Bí), bà Đinh Thị Thuận đã tham gia hòa giải thành công nhiều vụ việc mâu thuẫn trong cộng đồng dân cư. Bà Thuận chia sẻ: Toàn thể khu phố luôn đoàn kết, gắn bó. Tuy nhiên chẳng thể tránh được những chuyện nhỏ nhặt không vừa ý, song không biết phân định đúng sai nên dẫn đến mâu thuẫn. Để hóa giải khúc mắc, trước hết người làm công tác hòa giải phải thường xuyên nâng cao nhận thức, hiểu biết về pháp luật. Khi vụ việc xảy ra, hòa giải viên phải thực sự khéo léo, lựa lời khuyên giải hợp lý, hợp tình; nhất là làm sao để xoa dịu những người trong cuộc, không để sự nóng nảy làm mất lý trí và đẩy mâu thuẫn đi xa hơn. Sau đó từng bước tạo điều kiện để các bên cùng bình tĩnh bàn bạc, thống nhất cách giải quyết công tâm, tránh kiện tụng vượt cấp.

Nhìn chung hiện nay, các hòa giải viên cơ sở trong toàn tỉnh đa phần là cán bộ hưu trí đã nghỉ hưu, Trưởng ban công tác mặt trận, Trưởng thôn, khu phố và các cán bộ đoàn thể tại địa phương, người có uy tín tại cộng đồng... Đội ngũ này đã phối hợp chặt chẽ cùng cán bộ các xã, phường, thị trấn trong việc nắm bắt tình hình dư luận, làm dân vận khéo. Bằng trách nhiệm, uy tín trong cộng đồng, họ đã tham gia giải quyết từ sớm nhiều mâu thuẫn, tranh chấp, xích mích trong cộng đồng, không để phát sinh phức tạp, hạn chế đơn, thư khiếu nại vượt cấp. Trong quá trình hòa giải, các hòa giải viên lồng ghép tuyên truyền, phổ biến pháp luật, các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, nâng cao hiểu biết, ý thức chấp hành pháp luật cho người dân.

Mục tiêu của công tác hòa giải là nhằm hóa giải các tranh chấp, gìn giữ, bảo vệ tình đoàn kết trong gia đình và cộng đồng dân cư. Đó cũng là mục tiêu của những người làm công tác dân vận ở cơ sở hướng đến. Khi hòa giải thành công, sẽ góp phần ngăn ngừa các hành vi vi phạm pháp luật, bảo đảm an ninh trật tự, an toàn xã hội ở địa phương. Nhận thức tầm quan trọng này, những năm qua, các địa phương trong tỉnh đều luôn chú trọng chỉ đạo cơ sở phổ biến sâu rộng, tổ chức thực hiện tốt hoạt động này. Hiện trên địa bàn tỉnh có gần 1.500 tổ hòa giải ở cơ sở với tổng số gần 9.200 hòa giải viên, trong đó hòa giải viên nữ chiếm 38,5%, hòa giải viên là người DTTS chiếm 20,8%.

Với việc chú trọng nâng cao năng lực đội ngũ hòa giải viên ở cơ sở và nhiều giải pháp hiệu quả khác, chất lượng công tác hòa giải ở cơ sở trên địa bàn Quảng Ninh ngày càng được nâng lên. Tuy nhiên, trước sự phát triển mạnh mẽ của đời sống KT-XH, tình trạng mâu thuẫn, tranh chấp trong cộng đồng luôn tiềm ẩn những diễn biến phức tạp, đặc biệt là những tranh chấp trong lĩnh vực đất đai. Vì thế đặt ra yêu cầu đối với đội ngũ làm công tác hòa giải ở cơ sở cần thường xuyên nâng cao kiến thức, nghiệp vụ và kỹ năng; nhất là cập nhật các văn bản, chính sách, pháp luật mới để hoàn thành tốt nhiệm vụ.

Hiện Quảng Ninh đang triển khai thực hiện đề án “Nâng cao năng lực đội ngũ hòa giải viên ở cơ sở giai đoạn 2024-2030”. Theo đó, tỉnh phấn đấu sẽ có tối thiểu 1 tập huấn viên cấp huyện/80 tổ hòa giải ở cơ sở; tối thiểu 1 tập huấn viên cấp tỉnh/100 tổ hòa giải ở cơ sở. Có 80-90% hòa giải viên ở cơ sở được tập huấn, bồi dưỡng kiến thức, kỹ năng hòa giải ở cơ sở theo chương trình khung và bộ tài liệu bồi dưỡng kỹ năng hòa giải ở cơ sở do Trung ương ban hành...