Tháo gỡ mọi vướng mắc, bảo đảm vận hành chính quyền 2 cấp đồng bộ, thông suốt

Chiều 23/8, tại Trụ sở Chính phủ, đồng chí Phạm Minh Chính, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Đảng ủy Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ chủ trì cuộc họp của Ban Thường vụ Đảng ủy Chính phủ cùng Chính phủ để cho ý kiến về 3 nội dung quan trọng.

Các nội dung gồm đánh giá tình hình thực hiện và tháo gỡ khó khăn, vướng mắc khi sắp xếp tổ chức bộ máy đơn vị hành chính và vận hành mô hình chính quyền 2 cấp; dự thảo báo cáo Bộ Chính trị, Ban Bí thư về tình hình bàn giao quản lý tài sản công, trụ sở chính quyền các cấp; báo cáo về công tác chuẩn bị Hội nghị Tổng kết chương trình và phong trào thi đua cả nước chung tay xoá nhà tạm, nhà dột nát trong năm 2025. Cùng dự có các đồng chí Ủy viên Bộ Chính trị, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Thủ tướng Chính phủ; Phó Bí thư Đảng uỷ, Ủy viên Ban Thường vụ Đảng uỷ Chính phủ.

Phát biểu ý kiến mở đầu cuộc họp, Bí thư Đảng ủy Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính nhấn mạnh, việc đánh giá thực hiện chính quyền 2 cấp sau thời gian thực hiện là việc làm cần thiết, không thể không làm; kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc phát sinh trong thực tiễn, từ đó hoàn thiện báo cáo gửi Bộ Chính trị. Đến nay, chúng ta đã vận hành mô hình chính quyền địa phương 2 cấp được gần 2 tháng, bước đầu đi vào hoạt động tương đối ổn định, khẳng định sự đúng đắn về chủ trương và việc khẩn trương tổ chức thực hiện.

Dưới sự chỉ đạo quyết liệt của Bộ Chính trị, thường xuyên trực tiếp là Tổng Bí thư Tô Lâm, Chính phủ đã vào cuộc tích cực. Qua đây, chúng ta khẳng định sự đúng đắn về chủ trương, cách tổ chức thực hiện; sự đồng lòng, quyết tâm của cả hệ thống chính trị; sự chỉ đạo, điều hành thống nhất, thông suốt từ Trung ương đến địa phương rất quyết liệt, bám sát để chỉ đạo, điều hành, tổ chức thực hiện hiệu quả; sự tích cực, chủ động của các cấp, các ngành, địa phương kịp thời xử lý những vướng mắc phát sinh; sự chuyển biến tích cực trong chuyển đổi trạng thái từ quản lý hành chính sang chủ động, tích cực, kiến tạo phục vụ nhân dân; sự ủng hộ, đồng thuận cao của người dân, doanh nghiệp; sự cải cách trong giải quyết thủ tục hành chính; sự tin tưởng về nền hành chính hiện đại, chuyên nghiệp, vì người dân trong tương lai.

Bên cạnh kết quả đạt được, Thủ tướng thẳng thắn nhìn nhận, trong giai đoạn đầu, chúng ta vẫn còn nhiều khó khăn, thách thức cần tập trung giải quyết để bộ máy vận hành thông suốt, trơn tru, đồng bộ, hiệu quả trong đó có sắp xếp, nhân sự, cơ sở hạ tầng, tài chính, ngân sách, số hoá dữ liệu, bàn giao tài sản, bố trí sắp xếp trụ sở, tài sản công, sắp xếp nhà ở cho cán bộ…

Thủ tướng cho biết, về cơ bản, chúng ta vận hành tốt mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, nhưng còn nhiều việc phải làm, việc vận hành cán bộ trong chuyển đổi trạng thái thì phản ứng chưa phải nhanh nhạy, đánh giá việc bố trí cán bộ dưới xã đã đúng và được chưa, đã vận hành thành thạo chưa.

Theo Thủ tướng, nổi lên vấn đề thời gian qua là vướng mắc về đất đai, liên quan tài sản, tài chính; việc chi trả cho người về hưu sớm. Bố trí lại cán bộ, trụ sở bảo đảm linh hoạt, đồng bộ, thông suốt, không lãng phí. Thủ tướng hoan nghênh một số bộ cử cán bộ xuống cơ sở. Đồng thời, cho biết, Tổng Bí thư Tô Lâm đã chỉ đạo nếu thiếu người ở cấp cơ sở thì phải báo ngay, không đủ người thì điều người từ tỉnh xuống, từ bộ về.

Thủ tướng đề nghị các đại biểu cần đánh giá khái quát toàn diện đạt được trong thời gian vừa qua: những cái chưa được, hạn chế, bất cập, khó khăn, vướng mắc, nguyên nhân. Tinh thần khó khăn ở đâu, tháo gỡ ở đó; vướng ở cấp nào, cấp đó giải quyết; rà soát đánh giá tiến độ triển khai thực hiện triển khai các kết luận của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ tại Thông báo 412; tiếp tục rà soát, hoàn thiện thể chế pháp luật, trong đó có tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc trong phân cấp, phân quyền, phân định thẩm quyền đối với chính quyền địa phương 2 cấp; kiến nghị giải pháp thiết thực, hiệu quả xây dựng, củng cố mô hình chính quyền 2 cấp tới đây vận hành thông suốt, đồng bộ, hiệu quả.

Thủ tướng yêu cầu phải đánh giá đúng tình hình, đưa ra giải pháp phù hợp, không để xảy ra trục trặc. Thủ tướng lưu ý, phải thiết kế những công cụ đo lường việc thực hiện công tác này, phải vào cuộc tích cực vì hiện nay là không gian phát triển mới. Từ đó, phải có quy hoạch, khai thác phù hợp với không gian mới, nếu chưa có quy hoạch cấp xã thì việc quy hoạch sẽ như thế nào; việc sử dụng tiền vốn hiện nay khác trước đây, phải hạch toán, thu đủ chi. Điều đó đặt ra vấn đề chuyển đổi trạng thái.

Bộ Nội vụ với vai trò là cơ quan thường trực của Ban Chỉ đạo của Chính phủ luôn duy trì việc tiếp nhận các phản ánh, kiến nghị để kịp thời giải quyết các khó khăn, vướng mắc trong quá trình triển khai chính quyền địa phương 2 cấp từ nhiều nguồn thông tin khác nhau; tổ chức Hội nghị trực tuyến toàn quốc (ngày 9/8) tới điểm cầu 34 tỉnh, thành phố và 3.321 xã, phường, đặc khu trong cả nước để tập huấn chuyên môn, nghiệp vụ cho đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức cấp xã về chức năng, nhiệm vụ, thẩm quyền, phương thức, kỹ năng quản lý chính quyền cấp xã; đồng thời ngày 11/8/2025, Bộ Nội vụ đã ban hành Quyết định số 878/QĐ-BNV cử 34 công chức là lãnh đạo, chuyên viên các đơn vị thuộc, trực thuộc bộ tăng cường về địa phương để nắm bắt tình hình chung, hướng dẫn, hỗ trợ tháo gỡ, giải quyết các vấn đề phát sinh ở cấp xã trong quá trình vận hành tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp.

Trong công tác tham mưu và ban hành Văn bản hướng dẫn: Bộ Nội vụ đã tham mưu cho Ban Chỉ đạo của Chính phủ ban hành Văn bản số 16/CV-BCĐ ngày 9/8/2025 về việc thực hiện chế độ phụ cấp đối với cán bộ, công chức, viên chức và người lao động sau sắp xếp ĐVHC, tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp; Văn bản số 17/CV-BCĐ ngày 21/8/2025 về việc bồi dưỡng, tập huấn chuyên môn, nghiệp vụ cho cán bộ, công chức cấp xã sau sắp xếp; ban hành Công văn số 6383/BNV-TCBC ngày 13/8/2025 để triển khai thực hiện Kết luận số 183-KL/TW của Bộ Chính trị về giải quyết chế độ, chính sách đối với cán bộ, công chức, viên chức, người lao động và lực lượng vũ trang theo Nghị định số 178/2024/NĐ-CP (sửa đổi, bổ sung tại Nghị định số 67/2025/NĐ-CP); Đã trình Chính phủ dự thảo Nghị định quy định về tuyển chọn, sử dụng Tổng công trình sư, Kiến trúc sư trưởng; xây dựng và gửi lấy ý kiến các Bộ, cơ quan Trung ương hồ sơ dự thảo Luật Viên chức (sửa đổi), dự thảo Nghị quyết về tiêu chuẩn đơn vị hành chính và dự thảo Nghị định về phân loại đơn vị hành chính (dự kiến trình Chính phủ dự thảo Nghị quyết và Nghị định vào cuối tháng 8/2025)...

Công tác lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành của địa phương: Các địa phương duy trì chế độ theo dõi, đôn đốc, kiểm tra, đánh giá thường xuyên, liên tục; kịp thời phối hợp để hỗ trợ, giải quyết các vấn đề phát sinh trong quá trình triển khai thực hiện.

Kết quả vận hành chính quyền địa phương 2 cấp: sau gần hai tháng triển khai vận hành chính quyền địa phương theo mô hình 2 cấp đã đạt được nhiều kết quả quan trọng, cụ thể:

Về kiện toàn tổ chức bộ máy và giới thiệu mẫu con dấu, mẫu chữ ký, chức danh của Ủy ban nhân dân cấp xã: Các địa phương đã hoàn thành sắp xếp, kiện toàn Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh, cấp xã; đã thành lập 465 cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân 34 tỉnh, thành phố và 9.916 phòng chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân 3.321 xã, phường, đặc khu. Việc giới thiệu mẫu con dấu, mẫu chữ lý, chức danh của Ủy ban nhân dân được các địa phương kịp thời thực hiện, qua báo cáo của Bộ Ngoại giao, từ ngày 1-18/8/2025, Cục Lãnh sự tiếp nhận và giải quyết 2.511 văn bản giới thiệu mẫu con dấu, chữ ký và chức danh.

Về tiếp nhận, giải quyết thủ tục hành chính, hạ tầng công nghệ và chuyển đổi số: Các Trung tâm Phục vụ hành chính công đã đi vào hoạt động. Đến nay, 32/34 địa phương thành lập 3.139 Trung tâm Phục vụ hành chính công cấp xã; thành phố Hà Nội và tỉnh Quảng Ninh vận hành theo mô hình Trung tâm Phục vụ hành chính công một cấp và tổ chức các chi nhánh hoặc điểm phục vụ hành chính công.

Lượng hồ sơ trực tuyến tiếp tục tăng, tính từ ngày 1/7 đến 19/8/2025, cả nước đã tiếp nhận tổng cộng 4.386.106 hồ sơ (trong đó có 3.277.718 hồ sơ được nộp trực tuyến, chiếm 74,7%, tăng 5% so với thời điểm báo cáo ngày 5/8/2025). Thành phố Hồ Chí Minh vẫn là địa phương có số lượng hồ sơ cao nhất với 645.566 hồ sơ, trong khi Điện Biên có số lượng hồ sơ thấp nhất với 14.922 hồ sơ.

Thực hiện phân cấp, phân quyền, phân định thẩm quyền: đến thời điểm ngày 21/8, trên cơ sở 30 Nghị định của Chính phủ về phân cấp, phân quyền, phân định thẩm quyền trong các lĩnh vực, các Bộ, cơ quan ngang Bộ đã ban hành 66 thông tư để tiếp tục phân cấp, phân định thẩm quyền và hướng dẫn các nội dung thuộc thẩm quyền quản lý nhà nước về tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp trong lĩnh vực chuyên ngành.

Về giải quyết chế độ, chính sách cho cán bộ, công chức, viên chức: Tính đến ngày 19/8/2025: Tổng số người đã có quyết định nghỉ việc: 94.402 người; Tổng số người đã nghỉ việc (hưu và thôi việc): 81.995 người; Tổng số người đang trình cấp có thẩm quyền phê duyệt kinh phí và đã được phê duyệt: 81.410 người (trong đó 50.345 người đã nhận tiền). Thực hiện Kết luận số 183-KL/TW của Bộ Chính trị, Ban Bí thư, việc lập danh sách và ban hành quyết định nghỉ việc đối với các đối tượng theo Nghị định số 178/2024/NĐ-CP hoàn thành trước ngày 31/8/2025, thời điểm nghỉ việc để hưởng chính sách, chế độ muộn nhất là ngày 1/9/2025; sau thời điểm này sẽ kết thúc.

Về sắp xếp, bố trí, xử lý trụ sở, tài sản công: theo báo cáo của Bộ Tài chính, đến ngày 15/8/2025, tổng số cơ sở nhà, đất dôi dư, cần xử lý là 16.124 cơ sở, trong đó có 6.704 cơ sở nhà đất phát sinh do sắp xếp đơn vị hành chính. Riêng đối với xe ô- tô, hiện nay, vẫn còn 354/3.321 đơn vị hành chính cấp xã chưa được trang bị xe ô-tô. Về máy móc, trang thiết bị làm việc: Đến nay vẫn còn 601/3.321 đơn vị hành chính cấp xã chưa đáp ứng về máy móc, thiết bị và chủ yếu chưa đáp ứng về mặt chất lượng máy móc, thiết bị.