Siết chặt quản lý thương mại điện tử

Thương mại điện tử (TMĐT) bùng nổ đang mở ra nhiều cơ hội lớn cho tiêu dùng và phát triển kinh tế. Tuy nhiên, đi kèm với đó là mặt trái đáng lo ngại như nguy cơ gian lận thương mại, buôn bán hàng giả, hàng không rõ nguồn gốc ngày càng gia tăng và diễn biến phức tạp. Trước thực trạng này, tỉnh Quảng Ninh đã và đang triển khai đồng bộ nhiều giải pháp nhằm kiểm soát chặt chẽ hoạt động kinh doanh trên môi trường mạng, bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng và duy trì môi trường thương mại minh bạch, lành mạnh.

Theo thống kê, tính đến thời điểm hiện tại, trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh có 173 website đăng ký thông báo bán hàng với Bộ Công Thương và 4 sàn thương mại điện tử chính thức hoạt động gồm: ocopquangninh.com.vn; spanpowers.com, wic.vn; dailythueketoanquangninh.com. Đây là nền tảng quan trọng thúc đẩy hoạt động tiêu dùng và xúc tiến thương mại, nhất là đối với các sản phẩm OCOP và nông sản địa phương.

Tuy nhiên, việc phát triển mạnh mẽ TMĐT cũng đồng thời đặt ra những thách thức lớn cho công tác quản lý thị trường. Trên thực tế, không ít đối tượng đã lợi dụng đặc điểm “ẩn danh”, khó kiểm soát của môi trường mạng để tiêu thụ hàng hóa không rõ nguồn gốc, hàng xách tay trái phép, hàng vi phạm quyền sở hữu trí tuệ, thậm chí là hàng hóa không đảm bảo an toàn thực phẩm, mỹ phẩm không nhãn phụ, không hóa đơn chứng từ... Trước thực trạng trên, Sở Công Thương đã tăng cường phối hợp với Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số (Bộ Công Thương) rà soát và cung cấp danh sách các tổ chức, cá nhân sở hữu website, sàn TMĐT cho cơ quan chức năng và Cục Thuế tỉnh để giám sát, quản lý hiệu quả; đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin và chuyển đổi số trong quản lý thị trường, cho phép theo dõi chặt chẽ biến động thị trường, phát hiện nhanh các dấu hiệu vi phạm; tích cực tiếp nhận và xử lý thông tin phản ánh của người dân qua các kênh, đường dây nóng, ứng dụng điện thoại, mạng xã hội… để nhanh chóng phát hiện và xử lý vi phạm.

Đặc biệt, Sở Công Thương đã chỉ đạo Chi cục Quản lý thị trường (QLTT) tăng cường kiểm tra, kiểm soát hoạt động kinh doanh trên môi trường số. Trong đó, tập trung đẩy mạnh việc kiểm tra, giám sát hoạt động kinh doanh TMĐT, kiểm soát chặt chẽ tại các điểm livestream bán hàng, kho tập kết hàng hóa, cơ sở sản xuất, cũng như kiểm tra các website, trang mạng xã hội có dấu hiệu vi phạm. Qua việc quyết liệt kiểm tra, kiểm soát nhiều vụ việc lớn đã được phát hiện và xử lý kịp thời.

Mới đây, qua rà soát, xác minh hoạt động kinh doanh thực phẩm trên ứng dụng facebook trong các ngày 22, 23/4/2025, Đội QLTT số 1 phát hiện tài khoản Facebook (Năm Đoàn, Nguyễn Sơn (Sơn Trà) và Tâm Ngô) đăng bán hàng hóa có dấu hiệu vi phạm pháp luật là hàng hóa nhập lậu. Tiến hành kiểm tra tại 3 địa điểm kinh doanh gồm: Hộ kinh doanh Cửa hàng Sơn Trà, số 28, đường Tuệ Tĩnh, phường Ka Long, TP Móng Cái; hộ kinh doanh Cửa hàng tiện lợi, ô B05, tầng 1, Công ty Cổ phần Khách sạn Hồng Vận, đường Hùng Vương, phường Ka Long, TP Móng Cái và điểm kinh doanh của Facebook “Tâm Ngô”, đường Trần Quốc Nghiễn, phường Bạch Đằng, TP Hạ Long, đã phát hiện, xử lý tiêu hủy 5.823 sản phẩm thực phẩm nhập lậu gồm: Xúc xích, cá ruội khô ăn liền, củ cải, đậu phụ, chân vịt ngâm, chân gà sốt ăn liền, bánh bông lan, trà sữa, kẹo ngậm…; trị giá hàng hóa trên 93 triệu đồng. Toàn bộ số hàng trên được các đối tượng mua gom trôi nổi trên thị trường, không có hóa đơn, chứng từ, giấy tờ hợp pháp kèm theo. Đội QLTT số 1 đã hoàn thiện hồ sơ xử lý và trình cấp có thẩm quyền xử lý theo quy định của pháp luật; buộc tiêu hủy toàn bộ thực phẩm nhập lậu, không rõ nguồn gốc, xuất xứ và không đảm bảo an toàn thực phẩm theo quy định.

Nhờ triển khai các biện pháp mạnh mẽ, tình hình buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả trên địa bàn đã cơ bản được kiểm soát tốt. Tính từ đầu năm đến nay, Chi cục QLTT tỉnh đã kiểm tra, xử lý 71 vụ/87 hành vi liên quan đến kinh doanh hàng hóa, dịch vụ qua mạng xã hội, website bán hàng trực tuyến, sàn giao dịch TMĐT; phạt tiền trên 1,4 tỷ đồng; trị giá hàng hoá tiêu hủy trên 1,8 tỷ đồng; hàng hoá vi phạm chủ yếu liên quan đến các loại hàng hóa, thực phẩm, mỹ phẩm không rõ nguồn gốc; sản phẩm giả mạo nhãn hiệu Adidas, Nike, Gucci, Chanel...

Ông Lê Hồng Giang, Phó Giám đốc Sở Công Thương, cho biết: Quảng Ninh là địa bàn trọng điểm về thương mại, dịch vụ, có đường biên giới dài, nhiều cửa khẩu quốc tế, vì vậy luôn tiềm ẩn nguy cơ cao về buôn lậu, gian lận thương mại. Trước tình hình đó, Sở Công Thương đã chủ động triển khai nhiều giải pháp đồng bộ, đặc biệt là siết chặt QLTT TMĐT. Trong thời gian tới, Sở tiếp tục bám sát chỉ đạo của Bộ Công Thương và UBND tỉnh, chỉ đạo các phòng chuyên môn tiếp tục phối hợp chặt chẽ với các sở, ban, ngành liên quan và chính quyền địa phương, tăng cường kiểm tra đột xuất, mở rộng kiểm tra, giám sát tại các kênh phân phối, bán hàng hóa trên TMĐT, bán hàng online… Trong đó, sẽ đẩy mạnh kiểm tra nhiều hơn, tập trung hơn vào một số mặt hàng có liên quan đến sức khoẻ của người dân như: Sữa, đồ uống, thực phẩm không rõ nguồn gốc, hàng hoá vi phạm sở hữu trí tuệ. Riêng các địa bàn biên giới tập trung vào nơi tiềm ẩn nguy cơ cao, xử lý nhanh, không để thành điểm nóng, nhằm giữ vững ổn định thị trường, đảm bảo quyền lợi chính đáng của người tiêu dùng.