Nhanh chóng giải ngân vốn đầu tư công ngân sách tỉnh

Năm 2025, kế hoạch nguồn vốn đầu tư công ngân sách cấp tỉnh được bố trí trên 8.800 tỷ đồng, chiếm khoảng 74% tổng nguồn vốn đầu tư công toàn tỉnh. Nếu nguồn vốn này được triển khai giải ngân sớm sẽ có những tác động mạnh mẽ, thúc đẩy nền kinh tế, tạo động lực đạt tăng trưởng kinh tế 14% trở lên trong năm 2025.

Nguồn vốn ngân sách cấp tỉnh năm 2025 được phân bổ cho 77 chương trình, dự án. Hiện đã phân khai chi tiết trên 7.000 tỷ đồng cho 28 dự án hoàn thành, với số vốn 367 tỷ đồng; 46 dự án, chương trình chuyển tiếp, với số vốn trên 6.486 tỷ đồng và 3 dự án, chương trình khởi công mới, với số vốn 220 tỷ đồng.

Theo tính toán của Sở Tài chính, hết quý I/2025, nhóm dự án hoàn thành đã giải ngân đạt 29% kế hoạch vốn; nhóm dự án, chương trình chuyển tiếp giải ngân đạt 7% kế hoạch vốn; nhóm dự án khởi công mới giải ngân đạt 5% kế hoạch vốn. Hiện các nhóm dự án, chương trình này đang được triển khai giải ngân tích cực, tuy nhiên trong quá trình thực hiện vẫn đang gặp nhiều khó khăn, vướng mắc, cần sớm được giải quyết một cách hiệu quả, qua đó mới hoàn thành kế hoạch vốn đạt 100% kế hoạch vào 31/12/2025.

Khó khăn, vướng mắc nhất có lẽ là nhóm dự án, chương trình chuyển tiếp. Nhóm này có tổng nguồn vốn lớn nhất (6.486 tỷ đồng), hiện có đến 9/46 dự án trọng điểm gặp những khó khăn, vướng mắc nhất định, ảnh hưởng đến tỷ lệ giải ngân nguồn vốn ngân sách cấp tỉnh trong quý II và những tháng cuối năm.

Điển hình là Dự án cải tạo, nâng cấp ĐT327, đoạn từ nút giao Cổng tỉnh đến đường trục chính Trung tâm TP Đông Triều, đang gặp nhiều khó khăn trong GPMB nên công tác triển khai thi công, giải ngân vốn chưa được như kỳ vọng. Hiện mặt bằng dự án mới được bàn giao 2,6ha/35ha. Những diện tích này là đất đường giao thông hiện trạng do các phường, xã của TP Đông Triều quản lý; còn lại là diện tích đất thuộc vị trí đồi khai thác đất, vị trí tập kết vật liệu dư thừa, thi công cầu vượt qua đường sắt Yên Viên - Cái Lân chưa được GPMB, dẫn đến không có vật liệu đắp nền, không thể tiếp cận thi công nên chưa thể triển khai thi công đồng loạt.

Dự án đường nối từ TL342 đến QL279 qua trung tâm xã Sơn Dương (TP Hạ Long) cũng gặp khó khăn, vướng mắc tương tự. Việc triển khai bàn giao mặt bằng thuộc dự án không liên tục, cách quãng, không có đường tiếp cận mặt bằng thi công. Hiện tại còn 134 hộ dân chưa bàn giao mặt bằng do chưa đồng thuận phương án bồi thường và một số hộ dân chưa có phương án bồi thường. 

Theo lãnh đạo Ban Quản lý dự án ĐTXD TP Hạ Long, do các thửa đất được hộ dân nhận tiền bàn giao mặt bằng không liên tục, cách quãng và vướng mắc về tài sản trên đất nên chưa thể tổ chức thi công đồng bộ, khó khăn trong phương án tiếp cận mặt bằng. Tuyến đường chủ yếu đi qua khu vực các cánh đồng nông nghiệp của các hộ dân đang canh tác và nằm sâu trong khu dân cư, do vậy đường công vụ phục vụ thi công dự án gặp nhiều khó khăn.

Việc những dự án gặp khó khăn, vướng mắc được nêu ở trên sẽ khó được triển khai thi công đồng bộ nếu không có sự quyết tâm, quyết liệt vào cuộc của các cấp, các ngành, chủ đầu tư, chính quyền các địa phương. Bám sát các Thông báo kết luận của Thường trực Tỉnh ủy, UBND tỉnh đang tập trung chỉ đạo các chủ đầu tư sử dụng vốn ngân sách cấp tỉnh, UBND các địa phương tập trung hoàn thành dứt điểm công tác quyết toán đối với các dự án hoàn thành từ giai đoạn trước chuyển sang và giao Sở Tài chính, cơ quan tài chính cấp huyện đẩy nhanh tiến độ quyết các dự án hoàn thành; có biện pháp xử lý nghiêm đối với trường hợp chủ đầu tư không gửi quyết toán đúng thời gian quy định, kiên quyết không chuyển các dự án vi phạm sang giai đoạn 2026-2030.

Cùng với đó, Sở Tài chính phải thực hiện kiểm tra, giám sát, thanh tra thường xuyên công tác quyết toán vốn đầu tư dự án hoàn thành của các chủ đầu tư sử dụng vốn ngân sách cấp tỉnh và các địa phương; công khai danh sách các nhà thầu và chủ đầu tư vi phạm thời gian quyết toán theo quy định, định kỳ báo cáo UBND tỉnh tại kỳ họp thường lệ hàng tháng qua Sở Tài chính.

UBND các địa phương tận dụng thời điểm “vàng” trước khi chấm dứt hoạt động, nêu cao tinh thần trách nhiệm, tận tụy, tận tâm, tận lực của đội ngũ CBCCVC, nhất là vai trò của người đứng đầu trong việc phối hợp với các đơn vị liên quan thực hiện GPMB các dự án, đảm bảo các dự án được triển khai thi công đồng bộ, đạt hiệu quả cao nhất. Các chủ đầu tư được giao quản lý các dự án cũng cần quyết liệt đôn đốc các đơn vị nhà thầu huy động đầy đủ máy móc, thiết bị, nhân lực tổ chức thi công; kiên quyết sàng lọc, loại bỏ những đơn vị nhà thầu có năng lực yếu kém, đảm bảo nguyên tắc “không có vùng cấm, không có ngoại lệ” trong thực hiện đẩy nhanh tỷ lệ giải ngân vốn đầu tư công.