Nguy cơ thiếu nước mùa nắng nóng

Năm nay, do ảnh hưởng của hiện tượng El Nino nên dự báo thời tiết nắng nóng kéo dài, khắc nghiệt và hạn hán có thể xảy ra. Minh chứng là thời gian qua miền Bắc nói chung, Quảng Ninh nói riêng đã chịu cái nắng gay gắt với nền nhiệt độ cao, oi bức. Do ảnh hưởng nặng nề của biến đổi khí hậu, thời tiết nắng nóng kéo dài, ít mưa đã khiến mực nước nhiều hồ đập trên địa bàn tỉnh xuống sâu. Điều này dẫn đến nguy cơ có thể xảy ra thiếu nước phục vụ cho sinh hoạt cũng như sản xuất, kinh doanh.

2023 được nhận định là năm sẽ xác lập nhiều kỷ lục nắng nóng do tác động của hiện tượng El Nino. Dự báo hiện tượng El Nino có khả năng sẽ xuất hiện vào dịp đầu tháng 6/2023 với xác suất khoảng 70-80% và có thể kéo dài sang đầu năm 2024. Trong điều kiện El Nino nhiệt độ trung bình các tháng đều cao hơn bình thường, cá biệt có thể gây ra nhiều kỷ lục về nhiệt độ ở nhiều nơi.

Thực tế hiện nay cho thấy, nắng nóng đã xuất hiện sớm, dự báo có khả năng gay gắt và có nhiều ngày nắng nóng hơn so với năm 2022. Các đợt nắng nóng khả năng cũng sẽ dài hơn, khoảng 5-7 ngày. Đi kèm nắng nóng là nguy cơ hạn hán có thể xảy ra trong năm 2023.

Do ảnh hưởng của hiện tượng El Nino nên thời tiết cực đoan, diễn biến bất thường, nắng nóng và ít mưa. Thực tế là hiện nay nhiều hồ thuỷ điện, hồ thuỷ lợi trong nước nói chung, Quảng Ninh nói riêng mực nước thấp hơn đáng kể so với trung bình nhiều năm, có nguy cơ ảnh hưởng đến cung cấp điện và phục vụ nhu cầu dân sinh trong năm 2023.

Hiện mực nước tại một số hồ đập trên địa bàn tỉnh đã giảm so với cùng kỳ năm ngoái và dự báo sẽ tiếp tục giảm sâu. Như tại hồ Yên Lập, nơi có diện tích lưu vực 182km2, dung tích 127 triệu m3 phục vụ cho sản xuất và đời sống của người dân trên địa bàn TX Quảng Yên, TP Uông Bí và TP Hạ Long, đến nay mực nước đang hạ xuống còn 21,50m, thấp so với cùng kỳ năm ngoái 1,56m. Với diễn biến thời tiết nắng nóng, không có mưa, mực nước sẽ tiếp tục giảm sâu. 

Còn tại Khe Chè một trong những hồ có dung tích chứa lớn ở khu vực miền Tây của tỉnh, mực nước hiện đang thấp hơn so với mọi năm là 2,8m và dung tích chứa còn 5,90/10 triệu m3. Hiện đơn vị quản lý hồ đang triển khai các giải pháp đảm bảo tưới tiêu hợp lý, tiết kiệm tối đa nguồn nước khi lượng mưa đang thấp hơn mọi năm.

Mực nước xuống thấp là tình trạng chung của đa phần các hồ chứa trên địa bàn tỉnh, như: Yên Lập, Sau Làng (TP Hạ Long); Cao Vân (TP Cẩm Phả); Khe Mai (Vân Đồn); Khe Cát, Khe Táu (Tiên Yên); Trại Lốc 1, Khe Ươn 1 (Đông Triều); Yên Dưỡng, Tân Lập (Uông Bí)… Đây là mối lo về khả năng thiết hụt nguồn nước cung cấp cho sinh hoạt, sản xuất của các địa phương.

Trước nguy cơ mực nước xuống thấp tại nhiều hồ đập, các đơn vị quản lý đang triển khai giải pháp vận hành hiệu quả, đảm bảo hạn chế đến mức thấp nhất những ảnh hưởng do thiếu hụt nguồn nước gây ra. Trong đó, chủ động xây dựng các phương án, kế hoạch cấp nước, phối hợp với các đơn vị, địa phương tăng cường công tác thông tin, tuyên truyền, hướng dẫn người dân sử dụng nguồn nước phục vụ sản xuất, cũng như sinh hoạt một cách hợp lý, tiết kiệm.

Để tránh được nguy cơ thiếu nước trong mùa nắng nóng năm nay, một trong những giải pháp là mỗi người dân, mỗi gia đình, mỗi cơ quan, doanh nghiệp, đơn vị… cần chung tay sử dụng nguồn nước sạch tiết kiệm. Có như vậy mới có thể kéo dài thời gian sử dụng lượng nước còn lại ở các hồ, qua đó vượt qua thời gian hạn hán chờ mưa tới.