Nghị quyết 68-NQ/TW: Lực đẩy kinh tế tư nhân

Ngày 4/5/2025, Bộ Chính trị đã ban hành Nghị quyết số 68-NQ/TW, xác định kinh tế tư nhân là một trong những động lực quan trọng của nền kinh tế Việt Nam. Cộng đồng doanh nhân Quảng Ninh đặt kỳ vọng lớn vào một môi trường kinh doanh minh bạch, tiếp tục có nhiều thuận lợi, đưa khu vực tư nhân trở thành trụ cột phát triển.

Động lực quan trọng của nền kinh tế

Đến hết tháng 4/2025, tỉnh Quảng Ninh có gần 11.000 doanh nghiệp và đơn vị phụ thuộc hoạt động, tổng vốn đăng ký gần 370.000 tỷ đồng. Đáng chú ý, khu vực kinh tế tư nhân chiếm khoảng 98% trong tổng số doanh nghiệp, khẳng định vai trò trung tâm không thể thay thế của lực lượng này trong phát triển kinh tế địa phương. Riêng năm 2024, toàn tỉnh ghi nhận 2.085 doanh nghiệp thành lập mới (đạt 104% kế hoạch). Tuy tổng vốn đăng ký chỉ đạt trên 21.000 tỷ đồng (giảm 36,2% so với năm 2023), nhưng vẫn có 782 doanh nghiệp quay trở lại hoạt động, cho thấy sự phục hồi rõ rệt sau nhiều khó khăn.

Nhận thức rõ vai trò của khu vực kinh tế tư nhân, tỉnh có nhiều giải pháp, chính sách hỗ trợ thúc đẩy khu vực phát triển. Tỉnh xác định nhiệm vụ quan trọng là tập trung cải thiện môi trường kinh doanh, tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp, nhất là doanh nghiệp vừa và nhỏ, HTX, doanh nghiệp khởi nghiệp. Đồng thời, chỉ đạo các sở, ngành, địa phương tiếp tục rà soát và cải tiến hoặc xây dựng quy trình mới đảm bảo thuận lợi hơn cho doanh nghiệp trong quá trình thực hiện thủ tục để được miễn, giảm chi phí tư vấn thông tin thị trường, các cơ hội từ các chính sách thương mại tự do khi sử dụng dịch vụ tư vấn thuộc mạng lưới tư vấn viên của cơ quan nhà nước trên địa bàn tỉnh; nâng cao chất lượng hỗ trợ và cung cấp thông tin liên quan đến các hiệp định thương mại tự do (FTA) của các cơ quan nhà nước đảm bảo đáp ứng đúng những nhu cầu của doanh nghiệp.

Các sở, ngành, địa phương chủ động phối hợp với các hiệp hội trên địa bàn tỉnh, tăng cường tuyên truyền để tăng tỷ lệ doanh nghiệp biết đến các chương trình hỗ trợ doanh nghiệp tận dụng cơ hội của các chính sách thương mại tự do; hỗ trợ giúp doanh nghiệp bảo đảm thời gian kê khai thủ tục BHXH theo quy định; giải quyết các tồn đọng cho doanh nghiệp liên quan đến đất đai, GPMB, cấp phép kinh doanh. Đặc biệt, trước ảnh hưởng của cơn bão số 3 (Yagi), Quảng Ninh triển khai các biện pháp tích cực hỗ trợ doanh nghiệp phục hồi sản xuất kinh doanh một cách quyết liệt và nhanh chóng và kịp thời báo cáo đề xuất, kiến nghị Thủ tướng Chính phủ xem xét, chỉ đạo các bộ, ngành, cơ quan liên quan sớm nghiên cứu, tham mưu ban hành một số cơ chế, chính sách riêng, đủ mạnh, hỗ trợ các ngành, lĩnh vực đang bị ảnh hưởng nặng nề… Từ năm 2024 đến hết quý I/2025, tỉnh tiếp nhận 153 kiến nghị từ doanh nghiệp, HTX và có gần 60 nội dung được giải quyết dứt điểm. Các sở, ngành chức năng cũng chủ động đối thoại theo chuyên đề, giao trách nhiệm cụ thể tới từng đơn vị liên quan để đảm bảo kiến nghị của doanh nghiệp được xử lý kịp thời và hiệu quả.

Từ sự đồng hành của tỉnh, doanh nghiệp có môi trường thuận lợi để đầu tư và phát triển. Từ năm 2021 đến ngày 15/5/2025, toàn tỉnh có 7.321 doanh nghiệp và 3.951 đơn vị phụ thuộc thành lập mới (số doanh nghiệp mới tăng bình quân 8,6%/năm); 583 HTX thành lập mới (tăng bình quân 79%/năm). Sự gia tăng của các doanh nghiệp vừa và nhỏ, HTX đã tạo nhiều việc làm cho lao động địa phương, đóng góp vào ngân sách của tỉnh, đảm bảo an sinh xã hội và là một trong những trụ cột kiến tạo tăng trưởng của tỉnh.

Khơi dậy tiềm năng cho kinh tế tư nhân

Cũng giống như nhiều địa phương trong cả nước, do những điểm nghẽn về thể chế mà doanh nghiệp tư nhân của Quảng Ninh vẫn phải đối mặt, như: Tiếp cận nguồn vốn vay ưu đãi vẫn còn khó khăn do thủ tục phức tạp và yêu cầu thế chấp cao; nhiều doanh nghiệp gặp rào cản về cạnh tranh, nhất là ngành bán buôn, bán lẻ (chiếm 38% tổng số doanh nghiệp); số doanh nghiệp tư nhân có khả năng ứng dụng công nghệ và chuyển đổi số còn thấp; tỷ lệ doanh nghiệp tham gia vào chuỗi cung ứng FDI chưa có nhiều; nhiều doanh nghiệp chưa chú trọng đến nâng cao chất lượng sản phẩm…

Để khơi dậy tiềm năng cho kinh tế tư nhân, ngày 4/5/2025, Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết số 68-NQ/TW, xác định kinh tế tư nhân là một trong những động lực quan trọng của nền kinh tế Việt Nam. Nghị quyết số 68-NQ/TW đặt ra mục tiêu quan trọng: Đến năm 2030, Việt Nam sẽ có khoảng 2 triệu doanh nghiệp hoạt động, trong đó ít nhất 20 doanh nghiệp tư nhân lớn tham gia chuỗi giá trị toàn cầu, khu vực tư nhân đóng góp từ 55-58% GDP, chiếm khoảng 84-85% tổng số lao động làm việc trong nền kinh tế. 

Bám sát tinh thần và mục tiêu của Nghị quyết số 68-NQ/TW, sáng 17/5, tại Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV đã thông qua Nghị quyết số 198/2025/QH15 về cơ chế, chính sách đặc thù nhằm phát triển kinh tế tư nhân với một loạt chính sách ưu đãi đã được cụ thể hóa tại Nghị quyết số 198/2025/QH15. Nghị quyết gồm 7 chương, 17 điều, có hiệu lực thi hành ngay từ ngày 17/5/2025. Trong đó, nhiều nội dung nổi bật được cộng đồng doanh nghiệp và giới chuyên gia đánh giá cao, như: Chỉ thanh tra, kiểm tra doanh nghiệp tối đa một lần mỗi năm; ưu tiên hậu kiểm thay vì tiền kiểm; miễn thuế thu nhập doanh nghiệp cho start-up trong 2 năm đầu và giảm 50% trong 4 năm kế tiếp; giảm 30% tiền thuê đất cho doanh nghiệp sáng tạo; hỗ trợ lãi suất 2% cho dự án “xanh” và tuần hoàn.

Ông Lưu Công Thành, Chủ tịch Hội Doanh nhân trẻ tỉnh Quảng Ninh, đánh giá: Những điểm mới, đột phá trong Nghị quyết về cơ chế đặc thù phát triển kinh tế tư nhân vừa được Quốc hội thông qua thể hiện tinh thần đổi mới mạnh mẽ trong quản lý và phát triển kinh tế tư nhân. Các nhóm chính sách lớn được đề xuất đều hướng đến tháo gỡ những điểm nghẽn kéo dài nhiều năm qua, nhất là trong tiếp cận đất đai, tín dụng, thuế, cải cách thủ tục hành chính và môi trường pháp lý. Đây là cơ hội quý báu để doanh nghiệp tư nhân bứt phá, vươn lên trong kỷ nguyên mới.

Là doanh nghiệp từng khởi nghiệp trong lĩnh vực điện máy, ông Lê Văn Sáng, Giám đốc Công ty TNHH Phát triển điện máy Thiên Long, chia sẻ: Trong khoảng 3 năm đầu tiên, bất cứ một doanh nghiệp khởi nghiệp nào cũng cần dồn nguồn lực tài chính vào đầu tư máy móc, thiết bị và quảng bá sản phẩm để tiếp cận khách hàng. Vì vậy, chính sách miễn giảm thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế môn bài, thuế thu nhập cá nhân cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ trong những năm đầu thành lập giúp doanh nghiệp mới thành lập giảm bớt gánh nặng tài chính. Doanh nghiệp có thể tự tin hơn, không phải lo lắng nhiều về nghĩa vụ thuế trong giai đoạn khởi nghiệp, mà tập trung nguồn lực để xây dựng doanh nghiệp vững chắc.

Không chỉ dừng lại ở chính sách tài chính, những nghị quyết mới còn tạo ra bước đột phá trong tư duy quản lý mới khi chuyển từ tiền kiểm sang hậu kiểm và xử lý vi phạm theo hướng ưu tiên biện pháp dân sự, hành chính trước hình sự. Điều đặc biệt, nghị quyết không chỉ hướng đến một nhóm doanh nghiệp nhất định mà áp dụng cho mọi loại hình doanh nghiệp, hộ kinh doanh và cá nhân kinh doanh - thể hiện tinh thần công bằng, không phân biệt đối xử giữa các thành phần kinh tế theo đúng tinh thần Điều 51 của Hiến pháp.

Với tư duy cải cách quyết liệt, định hướng rõ ràng và cam kết chính trị mạnh mẽ xuyên suốt trong Nghị quyết số 68-NQ/TW và Nghị quyết số 198/2025/QH15, cộng đồng doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh kỳ vọng tạo động lực quan trọng thúc đẩy sáng tạo, kinh doanh và thu hút nhà đầu tư mới, góp phần đa dạng hóa và phát triển bền vững nền kinh tế.