Ngăn chặn tình trạng thanh, thiếu niên vi phạm pháp luật

Tình trạng thanh, thiếu niên vi phạm pháp luật đang là một trong những vấn đề được xã hội quan tâm. Theo thống kê của cơ quan chức năng, năm 2024, số người dưới 18 tuổi bị khởi tố mới là 187 bị can, chiếm tỷ lệ cao trong số bị can bị khởi tố thuộc nhóm tội xâm phạm trật tự xã hội, tập trung chủ yếu ở các tội: Cố ý gây thương tích, gây rối trật tự công cộng, trộm cắp tài sản, mua bán trái phép chất ma túy; tình trạng các đối tượng tập hợp thành các nhóm tụ tập điều khiển xe mô tô lạng lách, đánh võng trên đường gây rối trật tự công cộng. Để phòng ngừa, ngăn chặn tình trạng tội phạm, vi phạm pháp luật trong thanh thiếu niên, điều quan trọng nhất là tạo sự gắn kết, phối hợp giữa gia đình và nhà trường, xã hội trong việc quản lý chặt chẽ con em mình.

Hồi đầu tháng 4/2025, lực lượng công an kịp thời bắt giữ, xử lý đối với nhóm thanh thiếu niên gây rối trật tự công cộng tại TP Móng Cái. Các đối tượng vi phạm có độ tuổi từ 15-18 tuổi, có biểu hiện rượt đuổi, đánh nhau trên một số tuyến đường thuộc địa bàn phường Trần Phú. Theo khai nhận của các đối tượng, do xuất phát từ mâu thuẫn cá nhân nên rủ bạn tìm đánh. Cơ quan CSĐT Công an tỉnh ra lệnh giữ người trong trường hợp khẩn cấp và bắt người bị giữ trong trường hợp khẩn cấp đối với 8 đối tượng về hành vi “Gây rối trật tự công cộng”. Đối với 2 đối tượng là người dưới 16 tuổi nên không đề nghị áp dụng biện pháp ngăn chặn tạm giữ, mà lập hồ sơ đưa vào giáo dục tại xã, phường. Cơ quan điều tra tiếp tục củng cố tài liệu để xử lý theo đúng quy định của pháp luật.

Trước đó, hồi tháng 2/2025, từ hình ảnh, clip thu thập được trên mạng xã hội và dữ liệu hệ thống camera giám sát an ninh trật tự, lực lượng chức năng xác minh, triệu tập, xử lý đối với 16 đối tượng thanh thiếu niên có hành vi tụ tập, cầm theo hung khí đuổi đánh nhau, gây rối trật tự công cộng trên tuyến giao thông liên tuyến địa bàn TP Uông Bí, TX Quảng Yên và TP Hạ Long.

Theo phân tích của các chuyên gia tâm lý, lứa tuổi chưa thành niên có sự phát triển nhanh chóng về thể chất nhưng tâm sinh lý chưa ổn định, thiếu hụt các kỹ năng sống nên dễ có hành vi bột phát, thiếu sự điều khiển của lý trí. Chính vì vậy, để phòng ngừa, ngăn chặn tình trạng tội phạm, vi phạm pháp luật trong thanh thiếu niên, điều quan trọng nhất là tạo sự gắn kết, phối hợp giữa gia đình và nhà trường, xã hội trong việc quản lý chặt chẽ con em mình.

Việc phòng ngừa, ngăn chặn và đẩy lùi tình trạng thanh, thiếu niên phạm tội, góp phần bảo vệ các em trước những tác động tiêu cực, xây dựng lối sống lành mạnh, nhân cách tốt là điều vô cùng cần thiết. Trong thời gian qua, các ban, ngành, đoàn thể, địa phương tăng cường tuyên truyền, giáo dục, nâng cao nhận thức về quy định của pháp luật cho đối tượng thanh, thiếu niên. Qua đó, triển khai nhiều cách làm, mô hình phù hợp với nội dung phòng chống tội phạm, vi phạm pháp luật liên quan đến người dưới 18 tuổi. Điển hình như hoạt động phối hợp giữa các cơ quan tư pháp và địa phương, nhà trường tổ chức phiên tòa giả định, qua đó, tuyên truyền pháp luật hiệu quả đến các em học sinh. Cơ quan chức năng phối hợp với ngành giáo dục đẩy mạnh tuyên truyền phòng chống tội phạm trong giới trẻ thông qua những buổi giao lưu, ngoại khoá, hội thi văn nghệ… Ngoài ra, việc phát hiện, điều tra, khám phá kịp thời các hành vi phạm tội của thanh, thiếu niên, đưa ra xử lý kịp thời, nghiêm minh cũng góp phần răn đe, phòng ngừa các vi phạm pháp luật nói chung, tội phạm thanh thiếu niên nói riêng.

Nhằm góp phần giảm thiểu tình trạng đoàn viên, thanh thiếu niên vi phạm pháp luật; phòng ngừa, ngăn chặn, đẩy lùi tội phạm và tệ nạn ma túy trong thanh, thiếu niên; góp phần xây dựng thế hệ thanh, thiếu niên Quảng Ninh phát triển toàn diện; có lý tưởng cách mạng; có đạo đức, ý thức công dân, chấp hành pháp luật; có sức khỏe và lối sống lành mạnh; nâng cao vai trò, trách nhiệm của thanh, thiếu niên trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, BTV Tỉnh Đoàn xây dựng kế hoạch đoàn thanh niên tham gia phòng chống tội phạm, vi phạm pháp luật; phòng chống ma túy trong thanh niên, học sinh, sinh viên đến năm 2030.

Bên cạnh tổ chức các hoạt động tuyên truyền, giáo dục nâng cao nhận thức trong thanh thiếu niên, Tỉnh Đoàn xây dựng giải pháp triển khai một số hoạt động, mô hình phòng chống tội phạm, ma túy; đồng hành, hỗ trợ thanh niên khởi nghiệp, lập nghiệp; tham gia quản lý, cảm hóa, giúp đỡ, giáo dục thanh niên chậm tiến, lầm lỗi hòa nhập cộng đồng…