Nâng cao an toàn hệ thống đê điều

Dưới tác động của biến đổi khí hậu, năm 2025 được dự báo sẽ có sự gia tăng đáng kể các hiện tượng thời tiết cực đoan như nắng nóng gay gắt, bão mạnh, mưa lớn cục bộ... Để thích ứng an toàn và giảm thiểu thiệt hại, tỉnh tiếp tục chủ động đẩy mạnh các giải pháp nâng cao an toàn hệ thống đê điều, xác định đây là nhiệm vụ vừa cấp bách, vừa lâu dài.

Quảng Ninh có bờ biển trải dài, nhiều khu vực trũng thấp so với mực nước biển dâng, thường xuyên phải đối mặt trực tiếp với hình thái bão biển trong bối cảnh thiên tai ngày càng bất thường và gia tăng về cường độ. Vì vậy những năm qua, tỉnh luôn quan tâm đầu tư kinh phí để tu bổ, sửa chữa các tuyến đê, nhất là tại các vị trí xung yếu. Toàn tỉnh hiện có gần 400km đê, trong đó có 33km đê cấp III, 134km đê cấp IV, 230km đê cấp V. Trong đó, nhiều tuyến đê sau khi được nâng cấp, tăng khả năng chống chịu bão lên cấp 9, số còn lại khả năng chống bão từ cấp 6-8, tần suất triều cường từ 5-10%. Các tuyến đê cửa sông, đê biển trên địa bàn tỉnh hầu hết có cây chắn sóng bảo vệ, với chiều rộng bãi cây chắn sóng trong khoảng từ 10m-200m; nhiều tuyến đê có hệ thống rừng chắn sóng phát triển rất tốt, cây chắn sóng được mọc và phát triển lâu đời.

Tuyến đê Hà Nam (TX Quảng Yên), là tuyến đê cấp III duy nhất trên địa bàn tỉnh, tổng chiều dài toàn tuyến gần 34km. Sau mùa mưa bão năm 2024, chính quyền các xã, phường có tuyến đê Hà Nam đi qua đều rất chủ động phối hợp với đơn vị quản lý đê kiểm tra kỹ hiện trạng để có phương án xử lý ngay. Trong đó, Hạt Quản lý đê TX Quảng Yên trực tiếp cử cán bộ theo dõi định kỳ đối với các điểm xung yếu đã từng xảy ra sạt lở, thẩm thấu nước hoặc bị tác động do hoạt động dân sinh. Công tác này nhằm phát hiện từ xa, từ sớm mọi dấu hiệu bất thường như nứt, rỏ rỉ nước... và kịp thời triển khai biện pháp xử lý, khắc phục. Bước vào mùa mưa bão, lực lượng giám sát sẽ tăng cường công tác trực ban 24/24h, sẵn sàng ứng phó trong mọi tình huống nhằm đảm bảo an toàn cho người dân và cơ sở hạ tầng.

Không chỉ riêng với tuyến đê Hà Nam, hiện nay toàn tỉnh đang tích cực triển khai thực hiện Chỉ thị số 02/CT-BNNMT (ngày 8/5/2025) của Bộ NN&MT “Về việc tăng cường công tác đảm bảo an toàn công trình đê điều, thủy lợi trong mùa mưa, lũ năm 2025”. Trong đó bao gồm việc khẩn trương kiện toàn, phân công cụ thể trách nhiệm của các cơ quan quản lý chuyên ngành, chính quyền địa phương các cấp và các lực lượng trên địa bàn theo phương châm “rõ người, rõ việc”. Sở NN&MT là cơ quan chủ trì, phối hợp các cơ quan, đơn vị liên quan kiểm tra, đánh giá kỹ hiện trạng hệ thống công trình đê điều, thủy lợi nhằm chủ động triển khai phương án đảm bảo an toàn công trình theo phương châm “4 tại chỗ”. UBND các địa phương trong tỉnh chủ động tổ chức diễn tập phương án hộ đê, phương án ứng phó khẩn cấp... để đảm bảo chuẩn bị sẵn sàng mọi điều kiện về vật tư, lực lượng, phương tiện, kỹ thuật, chỉ huy và thông tin liên lạc để bổ khuyết kịp thời những thiếu sót, tồn tại.

Trước mùa mưa bão, cần ra quân rà soát toàn bộ các trạm bơm tiêu, cống, cửa van, thiết bị phục vụ xả lũ; tổ chức phát quang mái, chân đê, đập và trong phạm vi bảo vệ công trình để phục vụ công tác tuần tra, phát hiện và kịp thời xử lý sự cố trong mùa mưa, lũ. Đặc biệt là xử lý dứt điểm nếu có hành vi lấn chiếm mặt, mái đê, hành lang bảo vệ đê gây ảnh hưởng đến an toàn đê và khả năng thoát lũ, lấn chiếm, sử dụng đất trái phép trong phạm vi bảo vệ công trình đê điều, thủy lợi... Đối với những sự cố công trình đã xảy ra trong các mùa mưa, lũ trước (nhất là các sự cố xảy ra trong đợt bão số 3 năm 2024 và mưa lũ sau bão gây ra) cần đặc biệt quan tâm và tập trung nguồn lực để hoàn thành việc xử lý; đồng thời, lập phương án bảo vệ trọng điểm.

Khi bước vào giai đoạn cao điểm mùa mưa bão, các địa phương, đơn vị liên quan cần bố trí lực lượng đủ năng lực chuyên môn để quản lý, vận hành công trình theo quy định. Đặc biệt là tổ chức lực lượng và thực hiện nghiêm công tác tuần tra, canh gác bảo vệ đê điều theo quy định tại Thông tư số 01/2009/TT-BNN của Bộ NN&PTNT (nay là Bộ Nông nghiệp và Môi trường) để phát hiện, xử lý kịp thời ngay từ giờ đầu phát sinh sự cố. Cùng với đó, công tác thông tin, tuyên truyền cũng được đẩy mạnh, nhằm nâng cao nhận thức của người dân về thích ứng, ứng phó với các loại hình thiên tai và có trách nhiệm tham gia bảo vệ công trình đê điều, thủy lợi trên địa bàn.