Hiệu quả từ công tác giám sát, phản biện xã hội của MTTQ

Giám sát, phản biện xã hội là phương thức để MTTQ Việt Nam vận động đoàn viên, hội viên, nhân dân tham gia xây dựng Đảng, chính quyền trong sạch, vững mạnh, phát huy quyền làm chủ của các tầng lớp nhân dân. Tại Quảng Ninh, nhiệm vụ này đã trở thành nội dung thường xuyên và trọng tâm của công tác Mặt trận, ngày càng mang lại hiệu quả thiết thực.

Những năm qua, công tác giám sát, phản biện xã hội của MTTQ các cấp tỉnh Quảng Ninh luôn được cấp ủy Đảng, chính quyền quan tâm phối hợp, bảo đảm điều kiện theo đúng quy định của Đảng và pháp luật của Nhà nước. Ngay khi Bộ Chính trị có Quyết định số 217-QĐ/TW và Quyết định số 218-QĐ/TW (ngày 12/12/2013), Ban Dân vận Tỉnh ủy đã kịp thời ban hành Hướng dẫn số 18-HD/TU ngày 7/4/2014, Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã ban hành Chỉ thị số 32-CT/TU ngày 27/11/2014 về việc đẩy mạnh thực hiện “Quy chế giám sát và phản biện xã hội của MTTQ Việt Nam và các đoàn thể chính trị - xã hội” và “Quy định về việc MTTQ Việt Nam, các đoàn thể chính trị - xã hội và nhân dân tham gia góp ý xây dựng Đảng, xây dựng chính quyền”... Ngày 26/10/2022, Ban Bí thư Trung ương Đảng ban hành Chỉ thị số 18-CT/TW về phát huy vai trò, nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác giám sát, phản biện xã hội của MTTQ Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội. Đây tiếp tục là “kim chỉ nam” để Quảng Ninh triển khai các nhiệm vụ giám sát, phản biện của MTTQ ngày càng hiệu quả.

Bám sát chỉ đạo của Trung ương và nhiệm vụ chính trị của tỉnh, hằng năm, Ban Thường trực Ủy ban MTTQ tỉnh đều chủ động lựa chọn nội dung, xây dựng chương trình giám sát, phản biện xã hội, báo cáo với Ban Thường vụ Tỉnh ủy để thống nhất đưa vào chương trình kiểm tra, giám sát, thanh tra của tỉnh. Từ đó tạo được sự lãnh đạo thống nhất, toàn diện, tránh chồng chéo, trùng lặp nội dung, chủ thể giám sát. Riêng về công tác phản biện xã hội, MTTQ tỉnh hằng năm đều chủ động bám sát dự thảo các Đề án của tỉnh, chương trình xây dựng nghị quyết của HĐND tỉnh. Theo đó, ít nhất 3 nội dung mà đông đảo cử tri, nhân dân, đoàn viên, hội viên quan tâm... sẽ được lựa chọn để hiệp thương, thống nhất đưa vào chương trình hội nghị phản biện phù hợp. Cùng với đó, MTTQ tỉnh cũng tiến hành phản biện bằng văn bản đối với các dự thảo Chương trình, Đề án của tỉnh, dự thảo Nghị quyết HĐND tỉnh, dự thảo các dự án luật... khi được các cơ quan, đơn vị gửi xin ý kiến. Qua đó giúp góp phần hoàn thiện và nâng cao chất lượng các chính sách, quy định và các đề án, dự án khi ban hành, phù hợp với thực tiễn, được nhân dân đồng tình hưởng ứng.

Từ năm 2020 đến nay, Ủy ban MTTQ tỉnh đã thực hiện 59 cuộc giám sát chuyên sâu, phối hợp tham gia 48 chương trình giám sát do các cơ quan của tỉnh chủ trì. Đơn cử, MTTQ tập trung vào hoạt động giám sát cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức, đại biểu dân cử tại nơi làm việc và nơi cư trú. Ngoài ra còn có các chương trình giám sát các giám đốc, phó giám đốc 16 sở, ban, ngành và tương đương (năm 2022); giám sát đại biểu HĐND tỉnh về việc thực hiện trách nhiệm và Chương trình hành động của đại biểu tại nơi làm việc và nơi cư trú (năm 2023); giám sát công tác bầu cử đại biểu Quốc hội và đại biểu HĐND các cấp... Từ năm 2021 đến nay, Ban Thường trực Ủy ban MTTQ tỉnh đã chủ trì tổ chức 7 hội nghị phản biện đối với các dự thảo nghị quyết HĐND tỉnh; tổ chức hơn 100 hội nghị tại cấp cơ sở, tiếp nhận hơn 2.000 lượt ý kiến đóng góp vào các dự thảo quan trọng như Luật Thực hiện dân chủ ở cơ sở; Luật Đất đai; dự thảo sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013...

6 tháng đầu năm 2025, Ủy ban MTTQ tỉnh đã triển khai và hoàn thành 2 chương trình giám sát, gồm: Giám sát công tác bầu Ban Thanh tra nhân dân ở xã, phường, thị trấn nhiệm kỳ 2025-2027; giám sát công tác vận động, tiếp nhận, quản lý và phân phối sử dụng, chi trả kinh phí hỗ trợ tổ chức, cá nhân bị thiệt hại do cơn bão số 3 (Yagi) gây ra trên địa bàn tỉnh. Đồng thời tổ chức thành công hội nghị phản biện đối với dự thảo Nghị quyết “Quy định chính sách hỗ trợ, đãi ngộ nghệ nhân, câu lạc bộ trong công tác bảo tồn và phát huy di sản văn hóa phi vật thể trên địa bàn tỉnh, giai đoạn 2025-2030”. Sau giám sát và phản biện, MTTQ đều đã có văn bản kiến nghị các cơ quan có thẩm quyền theo quy định.