Giữ "lửa truyền thống" Vùng than

Ngày 15/11/1968, tại Phủ Chủ tịch, gặp mặt đoàn đại biểu công nhân, cán bộ ngành Than, Bác Hồ căn dặn: “Ngành sản xuất than cũng như quân đội đánh giặc. Toàn thể công nhân và cán bộ phải có nhiệt tình cách mạng và tinh thần yêu nước rất cao, ý chí quyết tâm đánh thắng rất vững, phải đoàn kết nhất trí, phải có đầy đủ ý thức làm chủ nhà nước, làm chủ xí nghiệp, vượt mọi khó khăn, nhằm vào một mục đích chung là sản xuất thật nhiều than cho Tổ quốc”. Lời dạy của Bác đã trở thành kim chỉ nam, khơi nguồn và thắp sáng cho phong trào “Người thợ mỏ - Người chiến sĩ” trong các đơn vị ngành than tại Quảng Ninh. Từ phong trào này đã xuất hiện hàng nghìn tấm gương thợ mỏ tiêu biểu, góp phần xây dựng Vùng mỏ Quảng Ninh ngày càng giàu đẹp.

“Người thợ mỏ - Người chiến sĩ”

Rời xa những nếp nhà đơn sơ nơi vùng cao Tiên Yên, chàng trai người Dao Thanh Phán - Phùn A Nhì xuống Hạ Long để học nghề mỏ. Đến nay 14 năm, một quãng thời gian đủ dài để anh Nhì hòa mình vào nhịp sống của những đường lò sâu hun hút, những vỉa than đen óng ánh, trở thành một phần không thể thiếu của đại gia đình thợ mỏ Công ty CP Than Núi Béo.

Nghề thợ lò chưa bao giờ là một hành trình trải hoa hồng. Những gian nan, vất vả dường như đã trở thành người bạn đồng hành quen thuộc. Nhưng với anh Nhì, tình yêu nghề đã giúp anh vượt qua mọi thử thách. Anh luôn tâm niệm chỉ cần dốc hết sức mình và không ngừng học hỏi, thì mọi khó khăn đều có thể vượt qua.

Anh Nhì chia sẻ: "Đi đến đâu tôi học đến đấy, học nữa và học mãi. Những gì mình đã biết thì chỉ dẫn lại cho người khác. Mình phải tìm ra những cách nào đó để đơn giản hoá công việc mà vẫn đem lại hiệu quả kinh tế cao. Đó không chỉ là phương châm sống, mà còn là kim chỉ nam trong công việc của tôi". Từ những kiến thức cơ bản đến những kỹ thuật tiên tiến, anh Nhì đều say mê tìm tòi, khám phá. Khi đã nắm vững kiến thức, anh không ngần ngại chia sẻ lại cho đồng nghiệp, cùng nhau tiến bộ.

Sự sáng tạo và tinh thần dám nghĩ dám làm của anh Nhì đã mang lại những hiệu quả thiết thực cho công việc. Những sáng kiến như đưa hệ thống máy cào thay thế băng tải, hay xén mở rộng tiết diện đường lò, không chỉ giúp đơn giản hóa công việc, mà còn nâng cao năng suất và hiệu quả kinh tế. Đó là những minh chứng rõ ràng cho tài năng và tâm huyết của người thợ mỏ trẻ tuổi.

Những nỗ lực không ngừng của anh Nhì đã được ghi nhận. Anh vinh dự được Công ty CP Than Núi Béo 8 lần trao tặng danh hiệu "Người thợ mỏ - Người chiến sĩ", một danh hiệu cao quý, biểu tượng cho sự cống hiến và tinh thần chiến đấu của người thợ mỏ. Đây là một thành tích đáng tự hào, không chỉ là của riêng anh, mà còn là niềm tự hào của tập thể thợ mỏ Núi Béo. Anh Nhì đã chứng minh rằng, dù xuất phát điểm từ một vùng quê nghèo khó, nhưng với ý chí và nghị lực phi thường, con người hoàn toàn có thể chinh phục những đỉnh cao mới, góp phần xây dựng quê hương, đất nước ngày càng giàu đẹp.

Lựa chọn Quảng Ninh làm quê hương thứ hai, anh Nguyễn Hữu Toản (TP Hải Phòng) đã viết nên một câu chuyện đẹp về sự gắn bó và cống hiến với nghề. Hành trình của anh - thợ lò Phân xưởng Khai thác 10 (Công ty Than Thống Nhất), không hề bằng phẳng. Những đường lò sâu hun hút, những tầng than đen bóng, tưởng chừng như thách thức lòng kiên trì, nhưng lại trở thành nơi anh gửi gắm thanh xuân và đam mê.

Gần 27 năm khoác lên mình màu áo xanh của người thợ lò, anh Toản đã chứng minh rằng, lựa chọn năm xưa không chỉ là một quyết định đúng đắn, mà còn là một cơ duyên quý giá. Từ một thợ lò trẻ tuổi, anh đã vươn lên trở thành thợ lành nghề, tay nghề đạt bậc 5/5. Anh còn là một người chiến sĩ quả cảm, một người anh cả đáng kính của Phân xưởng. Với kinh nghiệm dày dặn, anh đã trở thành một tấm gương sáng về tinh thần trách nhiệm và lòng say mê công việc.

Anh Toản chia sẻ: "Trở thành thợ lò, tôi thấy mình may mắn vì được sống và làm việc trong một môi trường công nghiệp hiện đại, kỷ luật và đoàn kết. Tại đây tôi được chứng kiến những tấm gương thợ lò giỏi, những người đã truyền cảm hứng cho tôi không ngừng nỗ lực, rèn luyện bản thân. Tôi hiểu rằng, chỉ có sự đoàn kết và tinh thần thi đua mới giúp tôi và đồng đội hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao”.

Năm nay ở tuổi 50 anh Toản vẫn miệt mài cống hiến, ngày đêm gắn bó với những đường lò sâu hun hút. Anh là người có ngày công cao nhất của Phân xưởng, một minh chứng rõ ràng cho sự chăm chỉ và tinh thần làm việc không mệt mỏi. Bình quân những tháng đầu năm 2025, anh đạt 25 công, có những tháng đạt 28-29 công, một con số đáng kinh ngạc. Anh là một người thợ mỏ mẫu mực, luôn đảm bảo an toàn trong sản xuất, một yếu tố vô cùng quan trọng trong môi trường làm việc đầy rủi ro này.

Những nỗ lực không ngừng nghỉ của anh đã được đền đáp xứng đáng. Thu nhập của anh luôn nằm trong top đầu của Công ty, bình quân trên 25 triệu đồng/tháng. Anh được vinh danh là gương mặt thợ lò tiêu biểu “Người thợ mỏ - Người chiến sĩ”. Đó là phần thưởng xứng đáng cho những thành quả của sự lao động miệt mài cùng những đóng góp của anh cho đơn vị, trở thành một nguồn động lực lớn lao cho mọi người trong phân xưởng học tập và noi theo.

Cùng với anh Nhì, anh Toản, những người thợ mỏ ngày đêm miệt mài lao động, không ngừng nỗ lực thi đua sản xuất, tích cực học và làm theo Bác, mang lại nhiều thành tích trong nâng cao năng suất lao động, đảm bảo sản lượng và giữ vững an toàn. Họ thực sự là những tấm gương tiêu biểu, là những “Người thợ mỏ - Người chiến sĩ” mang trong mình sức mạnh của tinh thần “Kỷ luật và Đồng tâm”, ra sức thi đua, lập nên những chiến công mới, cùng chung tay xây dựng Vùng mỏ giàu đẹp.

Sức lan tỏa sâu rộng

“Người thợ mỏ - Người chiến sĩ” là mô hình do Đảng ủy Than Quảng Ninh triển khai phát động từ năm 2019, nhằm cụ thể hóa việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh và tô thắm truyền thống “Kỷ luật và Đồng tâm”. Các đơn vị sản xuất trong toàn ngành đã quan tâm chỉ đạo triển khai bằng nhiều cách làm sáng tạo, hiệu quả, thiết thực, thu hút đông đảo người lao động tham gia.

Việc lựa chọn xây dựng “Người thợ mỏ - Người chiến sĩ” dựa trên các tiêu chí: Chấp hành tốt kỷ luật lao động, quy trình, quy phạm kỹ thuật, an toàn, có ngày công lao động, năng suất lao động cao; chủ động sáng tạo nghiên cứu KHKT vào quản lý và sản xuất... Những người thợ xuất sắc, những người có đóng góp nổi bật, được vinh danh và khen thưởng theo từng tháng, quý, năm.

Thời điểm đầu, hình ảnh "Người thợ mỏ - Người chiến sĩ" được xây dựng lựa chọn từ những công nhân trực tiếp sản xuất than có mức lương, ngày công, năng suất cao hoặc có thành tích xuất sắc tiêu biểu. Sau đó phong trào dần được nhân rộng đến những công nhân lao động phục vụ, phụ trợ, thợ sửa chữa, nhân viên nghiệp vụ, y tế, văn phòng… Đối tượng ngày càng được mở rộng trong nhiều lĩnh vực, ngành nghề, như: Thợ mỏ hầm lò, thợ mỏ lộ thiên, thợ cơ khí, thợ hoá chất mỏ, lao động quản lý, lao động trực tiếp…

Sau 5 năm triển khai, phong trào thi đua xây dựng hình ảnh "Người thợ mỏ - Người chiến sĩ" đã tạo sức lan tỏa mạnh mẽ, trở thành phong trào thi đua sôi nổi trong toàn ngành Than. Từ chỗ chỉ có 32/42 đơn vị tham gia, hiện 100% các đơn vị đã tham gia xây dựng tuyên truyền nhân rộng phong trào này. Qua đó xuất hiện nhiều tấm gương tiêu biểu, lan tỏa tinh thần lao động hăng say và sáng tạo trong toàn ngành.

Trong 5 năm qua đã có 15.322 "Người thợ mỏ - Người chiến sĩ" được vinh danh tại tất cả các đơn vị thuộc Đảng ủy Than Quảng Ninh. Họ là những nhân tố tiêu biểu trong thi đua lao động sản xuất, đặc biệt là phát huy tinh thần tiên phong, sẵn sàng đảm nhận thực hiện những phần việc khó, khắc phục khâu yếu tại các đơn vị; góp phần thực hiện thắng lợi nhiệm vụ chính trị của mỗi đơn vị nói riêng, của Tập đoàn nói chung.

Việc tôn vinh kịp thời những nhân tố điển hình là phần thưởng xứng đáng ghi nhận những cống hiến trong lao động và sản xuất, khích lệ, động viên kịp thời để cán bộ, đảng viên, người lao động toàn ngành Than tiếp tục tu dưỡng, hăng say lao động.

Từ phong trào thi đua xây dựng hình ảnh "Người thợ mỏ - Người chiến sĩ" đã góp phần thúc đẩy tinh thần trách nhiệm, sự hăng say lao động sản xuất của mỗi cá nhân, đơn vị. Cũng từ đây, những phong trào “Lao động giỏi, thu nhập cao”, “Đổi mới công nghệ, cơ giới hóa, tự động hóa, tin học hóa”… ngày một sôi nổi hơn. Những người thợ mỏ ngày nay đã làm chủ những công nghệ tiên tiến, thành thục điều khiển những giàn chống thủy lực, thiết bị khấu than hiện đại, góp phần nâng cao năng suất và hiệu quả sản xuất.

Hình ảnh “Người thợ mỏ - Người chiến sĩ” giờ đây không chỉ dừng lại là một phong trào thi đua học và làm theo Bác, mà còn là nền tảng để gìn giữ và phát huy truyền thống “Kỷ luật và Đồng tâm” - một giá trị văn hóa đã ăn sâu vào tiềm thức của mỗi người thợ mỏ.

Ông Nguyễn Mạnh Tường, Phó Bí thư Thường trực Đảng ủy Than Quảng Ninh, khẳng định: Tinh thần “Kỷ luật và Đồng tâm” đã trở thành nét văn hóa đặc trưng nhất của giai cấp công nhân Vùng mỏ, là sợi chỉ đỏ xuyên suốt trong quá trình hình thành và phát triển để làm nên một Vùng mỏ giàu đẹp như ngày hôm nay. Qua phong trào đã tạo nên nhiều tấm gương học và làm theo Bác tiêu biểu, ngày càng được lan tỏa trong lao động, sản xuất, quản lý và trở thành động lực để thúc đẩy phát triển doanh nghiệp. Tới đây chúng tôi tiếp tục lan tỏa sâu rộng hơn đến nhiều lĩnh vực, gắn với các phong trào thi đua, góp phần khơi dậy truyền thống Miền mỏ bất khuất, xây dựng ngành Than và tỉnh Quảng Ninh phát triển.

Những thành tựu của TKV và tỉnh Quảng Ninh đạt được có sự nỗ lực phấn đấu không ngừng nghỉ của lớp lớp các thế hệ thợ mỏ, là kết tinh của quá trình dài cán bộ, đảng viên, công nhân, người lao động ngành Than học và làm Bác.

“Ngành sản xuất than cũng như quân đội đánh giặc..." lời căn dặn của Bác vẫn luôn là kim chỉ nam cho người công nhân mỏ hôm nay. Để mỗi người thợ, dù đến từ vùng quê nào, khi đã tới và gắn bó với vùng than sẽ đều là một “người chiến sĩ” với những chiến công mới, chung tay xây dựng đất nước đẹp giàu.