Chỉ thị của Thủ tướng Chính phủ về việc tăng cường chấp hành quy định pháp luật về giá

Ngày 30/5, Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc ký Chỉ thị số 15/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ về việc tăng cường chấp hành quy định pháp luật về giá.

Chỉ thị nêu: Năm 2025 là năm cuối cùng thực hiện Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm 2021 - 2025, là năm có ý nghĩa đặc biệt quan trọng trong việc thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng.

Để thực hiện nhiệm vụ Quốc hội và Chính phủ đề ra, công tác quản lý, điều hành giá trong năm 2025 cần bảo đảm thực hiện kiểm soát tốt lạm phát trong điều kiện các nguồn lực được tập trung, thúc đẩy mạnh mẽ để đạt tăng trưởng kinh tế ở mức cao nhất, đồng thời tiếp tục hỗ trợ tháo gỡ khó khăn cho sản xuất, kinh doanh và đời sống của người dân, tiếp tục thực hiện lộ trình giá thị trường các dịch vụ công và hàng hóa do Nhà nước quản lý với mức độ và liều lượng phù hợp theo diễn biến chỉ số giá tiêu dùng.

Bên cạnh đó, cần tiếp tục nâng cao trách nhiệm, ý thức của cơ quan quản lý nhà nước, doanh nghiệp và người dân về việc thực thi pháp luật về giá trong hoạt động mua bán hàng hóa, dịch vụ, đảm bảo thị trường công khai, minh bạch, đầy đủ thông tin về giá cả, thực hiện văn hoá, văn minh trong hoạt động giao dịch thương mại tiêu dùng.

Ngày 19/6/2023, kỳ họp thứ 5 Quốc hội khóa XV đã thông qua Luật Giá số 16/2023/QH15 và có hiệu lực thi hành từ ngày 1/7/2024. Luật Giá 2023 và các văn bản quy định chi tiết, hướng dẫn thi hành Luật đã tăng cường tạo lập khuôn khổ pháp lý thống nhất, đồng bộ bảo đảm cho việc phát triển nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa theo đúng chủ trương của Đảng và Nhà nước và luôn hướng tới khuyến khích cạnh tranh về giá, tôn trọng quyền tự định giá của các tổ chức, cá nhân sản xuất kinh doanh nhưng đồng thời nâng cao trách nhiệm bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của người tiêu dùng, tổ chức, cá nhân có liên quan.

Trên cơ sở đó, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu các Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang bộ, Thủ trưởng cơ quan thuộc Chính phủ, Chủ tịch Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương tiếp tục phát huy các kinh nghiệm thành công trong công tác quản lý, điều hành giá, kiểm soát lạm phát thời gian qua và theo chức năng, nhiệm vụ quản lý giá được phân công theo quy định của pháp luật.

Đồng thời, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu các bộ, ngành, địa phương tiếp tục phổ biến, tuyên truyền đến các cán bộ, công chức thuộc cơ quan, đơn vị, các tổ chức, cá nhân kinh doanh hàng hóa, dịch vụ toàn diện các quy định của Luật Giá và các văn bản hướng dẫn Luật Giá, trong đó có các quy định về kê khai giá, niêm yết giá để các cơ quan quản lý nhà nước về giá chủ động triển khai công tác quản lý giá theo thẩm quyền và các tổ chức, cá nhân kinh doanh hàng hóa thực hiện theo đúng quy định của pháp luật. Tiếp tục tăng cường công tác tập huấn, đào tạo các quy định của pháp luật về giá.

Rà soát, xử lý các văn bản quy phạm pháp luật về giá không còn phù hợp theo quy định của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật và Luật Giá; ban hành các văn bản về giá thuộc thẩm quyền theo đúng quy định tại Luật Giá, Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật; rà soát, bãi bỏ các thủ tục hành chính trong lĩnh vực giá không còn phù hợp với các quy định của pháp luật hiện hành, tạo điều kiện thuận lợi cho các tổ chức, cá nhân kinh doanh hàng hóa, dịch vụ.

Khẩn trương ban hành văn bản quy phạm pháp luật theo thẩm quyền quy định đặc điểm kinh tế-kỹ thuật của hàng hóa, dịch vụ thuộc Danh mục hàng hóa, dịch vụ thực hiện bình ổn giá, định giá nhà nước, kê khai giá để đảm bảo thông tin hàng hóa, dịch vụ được cụ thể hóa, rõ ràng làm cơ sở triển khai hoạt động bình ổn giá, định giá nhà nước, kê khai giá minh bạch, hiệu quả, phục vụ tốt cho công tác quản lý Nhà nước về giá tại Trung ương, địa phương...

Về công tác định giá nhà nước, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu các bộ, ngành, địa phương chỉ đạo, phân công, hướng dẫn rõ ràng về quyền hạn, trách nhiệm cho các đơn vị, tổ chức có nhiệm vụ lập, thẩm định, trình phương án giá và chấp hành nghiêm các quy định về trình tự, thủ tục định giá, điều chỉnh giá, nguyên tắc và phương pháp định giá nhằm đảm bảo mức giá hàng hóa, dịch vụ do nhà nước quy định phù hợp với mặt bằng giá thị trường và biến động của yếu tố hình thành giá.

Đối với các dịch vụ công thực hiện lộ trình giá thị trường, các mặt hàng Nhà nước định giá (điện, dịch vụ khám bệnh, chữa bệnh, dịch vụ vận chuyển hành khách hàng không nội địa, sách giáo khoa...) cần chủ động rà soát các yếu tố hình thành giá, đánh giá kỹ tác động đối với kinh tế - xã hội, lạm phát mục tiêu để có phương án điều chỉnh giá phù hợp với diễn biến mặt bằng giá thị trường theo đúng quy định với mức độ và thời điểm điều chỉnh phù hợp, tránh gây cộng hưởng lạm phát chi phí đẩy, tạo ra lạm phát kỳ vọng cho nền kinh tế.

Đẩy mạnh chuyển đổi số trong việc triển khai công tác quản lý nhà nước về giá; xây dựng, hoàn thiện các phương thức tiếp nhận kê khai giá trên môi trường mạng bằng các hình thức phù hợp (dịch vụ công trực tuyến, phần mềm cơ sở dữ liệu về giá...) bảo đảm khả thi, thuận lợi cho tổ chức kinh doanh thực hiện kê khai giá; khẩn trương xây dựng, hoàn thiện dữ liệu về giá kê khai các mặt hàng thuộc thẩm quyền quản lý để kết nối, cập nhật vào Cơ sở dữ liệu quốc gia về giá theo quy định.

Thủ tướng Chính phủ yêu cầu các bộ, ngành, địa phương tiếp tục chỉ đạo các cơ quan, đơn vị có liên quan thuộc phạm vi quản lý và tổ chức, cá nhân kinh doanh hàng hóa, dịch vụ thực hiện nghiêm quy định của Luật Giá về công khai thông tin về giá; thường xuyên chỉ đạo, tổ chức thực hiện công tác hướng dẫn, kiểm tra việc công khai thông tin về giá góp phần tạo sự đồng thuận của người dân, xã hội trong công tác quản lý nhà nước về giá, tăng cường tính minh bạch thông tin giá cả thị trường và tạo điều kiện thuận lợi cho tổ chức, cá nhân trong thi hành pháp luật.

Tăng cường công tác kiểm tra chấp hành pháp luật về giá để đảm bảo các cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan thực hiện đúng quy định pháp luật, đảm bảo tính khách quan, minh bạch và kịp thời phát hiện, ngăn chặn các hành vi vi phạm pháp luật về giá, tăng giá bất hợp lý, xử lý nghiêm các trường hợp thao túng giá hàng hóa, dịch vụ, nâng khống giá bán... nhằm góp phần thực hiện kiểm soát lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô, hỗ trợ tăng trưởng, phát triển kinh tế. Trong đó tập trung chú trọng công tác thanh tra, kiểm tra việc chấp hành quy định pháp luật về kê khai giá, niêm yết giá, xử lý nghiêm các hành vi vi phạm theo quy định của pháp luật như hành vi kê khai không đúng giá bán, không kê khai giá với cơ quan nhà nước có thẩm quyền, không niêm yết giá hoặc niêm yết giá hàng hóa, dịch vụ không rõ ràng gây nhầm lẫn cho khách hàng; bán mức giá cao hơn giá niêm yết giá kê khai...