Bảo tồn các giá trị văn hoá truyền thống

Quảng Ninh có hơn 10 năm xây dựng NTM và đã hoàn thành nhiệm vụ xây dựng NTM giai đoạn 2021-2025. Thành quả mà NTM mang lại cho người dân không chỉ là đời sống vật chất khấm khá, giàu đẹp hơn, mà còn là đời sống tinh thần được nâng lên, sôi động, phong phú, giàu bản sắc dân tộc hơn.

Trong quá trình xây dựng NTM, Quảng Ninh đã dành nguồn lực để bảo tồn, phát huy các giá trị văn hoá bản địa, xây dựng các thiết chế văn hoá và quảng bá giá trị văn hoá tuyền thống ra bên ngoài, biến văn hoá truyền thống thành nguồn lực phục vụ trở lại sự phát triển.

Các đơn vị, địa phương cũng tích cực thực hiện khảo cứu, sưu tầm, bảo tồn, phát huy giá trị và phục dựng văn hóa vùng DTTS, ví như tục hát đúm trên biển làng chài Cửa Vạn, hát nhà tơ, hát múa cửa đình, lễ hội cấp sắc, lễ hội xuống đồng… Các lễ hội văn hóa, lịch sử truyền thống được các địa phương huy động nguồn lực tổ chức bảo tồn hiệu quả. Nhiều lễ hội đã được phục dựng thành công, bài bản, đúng bản sắc truyền thống của dân tộc, như lễ hội văn hóa, thể thao dân tộc Dao, Tày, Sán Chỉ, Sán Dìu...

Gắn với các lễ hội truyền thống là những trò chơi dân gian, các loại hình văn hóa, văn nghệ truyền thống, trang phục, tri thức dân gian về lâm - nông - ngư nghiệp, văn hóa ẩm thực truyền thống, được gìn giữ ở các làng xóm, thôn, bản đồng bào các dân tộc trong tỉnh. Các môn thể thao dân tộc như đẩy gậy, đua thuyền chải, bắn cung, bắn nỏ, kéo co... đã được đưa vào thi đấu chính thức tại các giải thể thao thường niên của tỉnh

Quảng Ninh cũng dành kinh phí hỗ trợ các địa phương xây dựng làng, bản văn hóa dân tộc Tày, Sán Chỉ huyện Bình Liêu; dân tộc Dao ở Quảng La, Tiên Yên, Móng Cái... đồng thời tuyên truyền người dân nâng cao ý thức, trách nhiệm gìn giữ trang phục truyền thống, công cụ lao động sản xuất truyền thống; nhạc cụ, khí cụ... đang còn lưu giữ, sử dụng trong sinh hoạt thường ngày.

Đặc biệt, tỉnh còn thường xuyên duy trì tổ chức Ngày hội văn hóa - thể thao các dân tộc, Ngày hội văn hóa - thể thao các dân tộc vùng Đông Bắc, Ngày hội văn hóa - thể thao tỉnh Quảng Ninh… với những sản phẩm văn hóa du lịch độc đáo. Những trận bóng đá của các cô gái Sán Chỉ ở Bình Liêu; hội thi Vua gà, hội thi ẩm thực gà ở Tiên Yên; liên hoan ẩm thực đường phố, lễ hội nghệ thuật đường phố... đã mang đến một không gian sinh hoạt văn hóa hấp dẫn, nhiều màu sắc, góp phần khẳng định dấu ấn của một vùng đất giàu bản sắc văn hóa.

Đối với nét văn hoá làng nghề truyền thống, Quảng Ninh có khoảng 20 làng nghề với nhiều ngành, nghề khác nhau, trong đó có những nghề và làng nghề truyền thống đã được công nhận. Các nghề này được tỉnh và địa phương tạo điều kiện phát triển, vừa gìn giữ nét riêng, vừa hội nhập thị trường.

Từ sự quan tâm gìn giữ, bảo tồn và phát huy giá trị văn hoá truyền thống, đến nay Quảng Ninh có 637 di sản văn hóa vật thể (đình, chùa, đền, miếu, danh lam thắng cảnh…), 362 di sản văn hóa phi vật thể (lễ hội, phong tục, tập quán, trò chơi dân gian…), hơn 100 lễ hội, trong đó có 76 lễ hội đã được kiểm kê đưa vào danh mục di sản văn hóa phi vật thể, 12 di sản văn hóa phi vật thể được đưa vào danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia. Di sản thực hành then của người Tày ở Bình Liêu được ghi danh là Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại. Yên Tử được công nhận là Di sản văn hóa thế giới... Đây chính là tài sản, dư địa phát triển rất lớn của Quảng Ninh, nhằm tiếp tục gia tăng các giá trị đời sống vật chất, tinh thần cho người dân trên địa bàn.