Bảo đảm tiếng nói và sự tham gia thực chất của phụ nữ

Với nỗ lực của các cấp, ngành, địa phương trong toàn tỉnh, đặc biệt là vai trò chủ trì nòng cốt của Hội Liên hiệp Phụ nữ (LHPN), các nội dung của Dự án 8 về thực hiện bình đẳng giới và giải quyết những vấn đề cấp thiết đối với phụ nữ và trẻ em (thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển KT-XH vùng đồng bào DTTS và miền núi) đã tạo sức lan tỏa trong cộng đồng dân cư. Trong đó phải kể tới nội dung thứ 3 của Dự án: Bảo đảm tiếng nói và sự tham gia thực chất của phụ nữ và trẻ em trong các hoạt động phát triển KT-XH, giám sát và phản biện xã hội, nâng cao năng lực cho cán bộ nữ DTTS.

Dự án 8 là 1 trong 10 dự án thành phần thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển KT-XH vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021-2025 được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt (Quyết định số 1719/QĐ-TTg ngày 14/10/2021), do Hội LHPN chủ trì thực hiện. Dự án được thiết kế với 4 nhóm nội dung hoạt động trọng tâm và 9 chỉ tiêu cốt lõi; trong đó, nội dung số 3 là về đảm bảo tiếng nói và sự tham gia thực chất của phụ nữ và trẻ em.

Căn cứ định hướng của Trung ương và của tỉnh, Hội LHPN các cấp tỉnh Quảng Ninh đã có những hoạt động rất cụ thể, thiết thực để cụ thể hóa nội dung số 3 của Dự án vào thực tiễn tại địa phương, hướng tới mục tiêu lớn nhất là dành sự quan tâm, hỗ trợ toàn diện nhất để đồng hành cùng phụ nữ và trẻ em gái tại các thôn, xã đặc biệt khó khăn. Từ đó góp phần thúc đẩy bình đẳng giới một cách bền vững, lâu dài, thực chất, bằng cách nâng cao nhận thức, thay đổi định kiến giới, chăm lo đời sống vật chất, tinh thần, bảo vệ, chăm sóc phụ nữ và trẻ em, thực hiện mục tiêu bình đẳng giới ở vùng đồng bào DTTS và miền núi.

Với vai trò thành viên Hội đồng phối hợp phổ biến, giáo dục pháp luật tỉnh, Hội LHPN tỉnh đã chủ động trong chỉ đạo, hướng dẫn và phát triển các hoạt động tuyên truyền phù hợp với chức năng, nhiệm vụ. Các cấp hội đã rà soát, kiện toàn và thành lập đội ngũ báo cáo viên, tuyên truyền viên; tích cực xây dựng mạng lưới tư vấn viên, tuyên truyền viên pháp luật; đội ngũ hòa giải viên... Hướng về địa bàn DTTS, miền núi, biên giới, hải đảo, các cấp hội tổ chức hội nghị tập huấn và truyền thông về phòng chống buôn bán người cho phụ nữ và trẻ em vùng biên giới; truyền thông phụ nữ tham gia bảo vệ chủ quyền lãnh thổ, an ninh biên giới quốc gia; tập huấn triển khai thực hiện chương trình đồng hành cùng phụ nữ biên cương; truyền thông về phòng chống xâm hại tình dục, bạo lực gia đình...

Kết quả từ 2023 đến nay, các cấp Hội phụ nữ trong tỉnh đã tổ chức 191 cuộc truyền thông và 20 lớp tập huấn với tổng số 9.673 lượt người tham gia; tổ chức 2 hội thi sân khấu hóa. Tổng số 71 tổ truyền thông cộng đồng đã được thành lập, vượt xa so với số lượng đặt ra theo kế hoạch là 35 tổ truyền thông. Các hoạt động tuyên truyền trên Trang thông tin điện tử của Hội, các trang Facebook, Zalo các cấp Hội được duy trì liên tục.

Việc triển khai Dự án 8 còn được các cấp Hội LHPN lồng ghép với triển khai Đề án 938 về “Tuyên truyền, giáo dục, vận động, hỗ trợ phụ nữ tham gia giải quyết một số vấn đề xã hội liên quan đến phụ nữ”, là một nhiệm vụ đã được duy trì thực hiện hiệu quả xuyên suốt từ năm 2017 đến nay. Nhờ đó, toàn tỉnh đã phát triển thành công rất nhiều mô hình hỗ trợ phụ nữ trực tiếp tham gia giải quyết vấn đề xã hội. Điển hình như CLB “Phụ nữ pháp luật”; mô hình “Chi hội nòng cốt thực hiện và chấp hành luật”; CLB “phòng chống TNXH”; mô hình “Quản lý, giáo dục con em trong gia đình không phạm tội và TNXH”. Ấn tượng nhất là đã có 65/100 địa chỉ tin cậy sẵn có tại cộng đồng được củng cố, nâng cao chất lượng, được đặt tại Trạm xá xã phường; nhà trưởng thôn/khu; nhà chi hội trưởng chi hội phụ nữ thôn, khu phố. Các địa chỉ đã kịp thời giúp đỡ, hỗ trợ tại chỗ cho hàng trăm nạn nhân bị bạo lực gia đình; thúc đẩy mỗi người thay đổi nhận thức, hành vi ứng xử, góp phần xóa bỏ nạn bạo hành, bạo lực trong gia đình.

Thêm một cách để góp phần đảm bảo tiếng nói và sự tham gia thực chất của phụ nữ và trẻ em được các cấp Hội LHPN thực hiện có hiệu quả, đó là xây dựng thành công mô hình CLB “Thủ lĩnh của sự thay đổi” tại 56 trường học trong toàn tỉnh, vượt so với chỉ tiêu kế hoạch đề ra là 50 mô hình. Với mục tiêu hướng tới nhóm đối tượng là trẻ em gái, các CLB được thành lập đã trở thành địa chỉ uy tín để hỗ trợ các em trang bị kiến thức, kỹ năng phòng ngừa, ứng phó với bạo lực, xâm hại, các kiến thức về giới, bình đẳng giới và các vấn đề liên quan đến trẻ em gái. Đây là những hành trang thiết thực, để các em thêm tự tin, hiểu biết về quyền lợi chính đáng của mình, mạnh dạn thay đổi những nếp sống phong tục lạc hậu trong gia đình, dòng họ, cộng đồng. Từ đó, các em sẽ trở thành thế hệ công dân mới có tri thức và bản lĩnh, tích cực xây dựng quê hương văn minh, tiến bộ trong tương lai.

Thực tế, bất bình đẳng giới vẫn tồn tại trong đời sống, nhất là ở những vùng DTTS phụ nữ và trẻ em còn phải chịu thiệt thòi kép. Đó là vừa bị bất bình đẳng giới, vừa gặp trở ngại từ chính phong tục, tập quán của cộng đồng mình còn những lạc hậu chưa thể xóa bỏ, cho tới những rào cản ngôn ngữ, khoảng cách chênh lệch vùng miền về điều kiện KT-XH, hạn chế về điều kiện để tiếp cận thông tin, giáo dục và nguồn lực... Vì vậy, việc triển khai Dự án 8, nhất là nội dung số 3 về đảm bảo tiếng nói và sự tham gia thực chất của phụ nữ và trẻ em là hoạt động rất cấp thiết, góp phần thúc đẩy bình đẳng giới một cách thực chất, hiện thực hóa quyền và cơ hội phát triển cho mọi người trong cộng đồng, không có phân biệt về giới tính.