Bài học vỡ lòng

Theo thông tin trên các báo, ông Nguyễn Trung Học, Cục trưởng Cục Hải quan TP Hồ Chí Minh vừa ký Quyết định 496/QĐ-HQTP ban hành Quy chế giao tiếp của cán bộ, công chức (CBCC) Cục Hải quan TP Hồ Chí Minh (thực hiện từ 1-7-2007).

Theo đó, CBCC không được xin hàng hóa, hàng mẫu của khách; không lợi dụng cương vị, chức vụ công tác để gây khó khăn cho khách. Công chức ở bộ phận thu phí, lệ phí hải quan phải ghi hóa đơn, chứng từ theo quy định và chỉ thu đúng số tiền đã ghi trên hóa đơn. Đối với khách hàng, CBCC phải tôn trọng, quan tâm lắng nghe mọi ý kiến của khách; tận tình hướng dẫn, giải thích đầy đủ để khách nắm, hiểu và thực hiện đúng quy định của pháp luật; không to tiếng, cãi vã, cộc cằn, cau có, chửi thề, xưng hô mày tao, xúc phạm người mình giao tiếp. Khi làm thủ tục, nếu để khách chờ lâu, phải giải thích rõ lý do... Quy chế cũng quy định rõ việc giao tiếp qua điện thoại của CBCC hải quan: phải xưng tên, chức danh; không nói trống không “ai đấy”, “gì vậy”, “đâu gọi đấy”, “cái gì” hoặc tương tự... với người nói chuyện.

Mới đọc những quy định cơ bản của quy chế này, sẽ có người cho rằng chẳng có gì to tát, toàn những điều tối thiểu như bài học vỡ lòng trong giao tiếp, ai mà chả làm thế. Thế nhưng trong thực thế, không phải ai cũng làm được thế. Đó là cơ sở để Cục Hải quan TP Hồ Chí Minh ban hành quy chế này. Điều này cũng như ngành Giáo dục - Đào tạo ở một số địa phương phát động phong trào tưởng chừng rất thừa, đó là chống nói ngọng trong thầy giáo và học sinh.

Từ thực tế của Cục Hải quan TP Hồ Chí Minh, cho thấy các cán bộ, công chức trực tiếp tiếp xúc với người dân còn có những lời lẽ, hành vi không đúng mực, thiếu tôn trọng người dân. Chúng ta vẫn thường thấy hình ảnh người dân ngơ ngác ở các cơ quan hành chính, là khách của cơ quan hành chính, nhưng cán bộ, công chức ở đó chẳng ai thấy mình có trách nhiệm hỏi han, hướng dẫn. Khi người dân có hỏi thì được đáp lại toàn những lời trống không: “Đi họp hết rồi”, “không biết”... Căn nguyên của những hành vi này là cán bộ, công chức chưa hiểu rõ “quyền hạn, chức trách của mình là gì” và “mình phục vụ ai” . Do đó không ít cán bộ, công chức thực thi công vụ theo kiểu “ban phát” chứ không phải “hết lòng phục vụ nhân dân”.

Không chỉ là cán bộ, công chức, ở một số ngành dịch vụ như điện, nước, y tế công cũng có những biểu hiện bằng lời nói, hành động thiếu trân trọng, tôn trọng khách hàng.

Bài học vỡ lòng về sự đúng mực trong giao tiếp cần được cán bộ, công chức liên tục chú trọng, chứ đâu chỉ để người lớn dạy trẻ con là xong.